جستجو در تالارهای گفتگو

تعيين آستانه خشكسالي ابزار مديريت واقع بينانه منابع آب در حوضه درياچه اروميه نویسندگان: قبادي فاطمه*, ثقفيان بهرام, عراقي نژاد شهاب * واحد علوم و تحقيقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، ايران چکیده: رشد جمعيت و به تبع آن نياز به منابع آب بيشتر براي مصارف شرب و بهداشت، كشاورزي و صنعت، مديريت آب را با چالش توزيع عادلانه منابع آب كشور و تامين به موقع نيازها روبرو نموده است. محدوديت منابع آب در مقابل نيازهاي روزافزون در حوضه هاي با اقليم خشک و نيمه خشک موجب گرديده تضادهايي بين ذي نفعان در مناطق مختلف حوضه آبريز بوجود آيد که نتيجه آن، رقابتي منفي براي در اختيار گرفتن هر چه بيشتر منابع آب بدون توجه به اثرات زيست محيطي پايين دست، به خصوص نياز آبي تالاب ها و درياچه ها، است. درياچه اروميه در شمال غرب ايران به عنوان دومين درياچه آب شور دنيا، نمونه بارزي از بي توجهي در تامين الزامات زيست محيطي است. تداوم شرايط خشکسالي در اين حوضه موجب کاهش ميزان بارندگي و جريانات سطحي ورودي به درياچه، ادامه روند كاهش تراز سطح آب درياچه و ايجاد بحران زيست محيطي در منطقه گرديده است. جهت مديريت واقع بينانه در چنين شرايطي اولين و مهم ترين اقدام تعيين آستانه وقوع هر سطح خشكسالي بر مبناي جريان ورودي به درياچه مي باشد. در اين تحقيق ابتدا حداقل ورودي تجربه شده درياچه به عنوان حداقل نياز زيست محيطي درياچه با ارائه روشي جديد مبتني بر تحليل سري تاريخي جريانات ورودي به درياچه در سطوح مختلف خشکسالي به عنوان مقادير آستانه جهت تصميم گيري در شرايط آتي برآورد شد. شرايط فعلي درياچه (ورودي هاي فعلي با توجه به طرح هاي بهره برداري موجود در حوضه و برداشت هاي سنتي فعلي) با روش پويايي سيستم تحليل شد و جريان ورودي به درياچه در سناريوهاي مختلف برآورد گرديد. سپس مقادير جريان ورودي به درياچه با آستانه هاي خشكسالي تعيين شده، مقايسه شد. نتايج حاصل از مدل سازي درياچه تحت تاثير طرح هاي بهره برداري و برداشت هاي فعلي بيانگر آن است كه در صورت تغيير نكردن شرايط ورودي درياچه و ادامه روند برداشت هاي فعلي حتي بدون توسعه برداشت و يا احداث سد جديد، متوسط ميزان ورودي به درياچه تقريبا معادل ورودي تاريخي در شرايط خشکسالي متوسط است. به عبارت ديگر در صورت ساماندهي ننمودن برداشت هاي فعلي، درياچه از شرايط خشکسالي هيدرولوژيکي در درازمدت خارج نخواهد شد. بنابراين بين حفظ توسعه فعلي ناشي از برداشت هاي سنتي کشاورزي و طرح هاي توسعه منابع آب و حفظ ورودي مورد نياز براي ادامه حيات درياچه، نياز به انجام مصالحه وجود دارد. كليد واژه: درياچه اروميه، خشکسالي، نياز زيست محيطي، آستانه، برداشت هاي سنتي منبع و دانلود: [Hidden Content] 70313933106.pdf