تحلیل ارتباط بین ازن سطحی و اکسیدهای نیتروژن در هوای شهر تبریز
ناهیده محمدی؛ خالد ظروفچی بنیس؛ مسعود شاکری؛ محمد شاکرخطیبی؛ اسماعیل فاتحی فر؛ امیر محمودیان
چکیده
ازن سطحی از اجزاء اصلی تشکیل اسماگ فتوشیمیایی در حضور اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرار به شمار میرود. این مطالعه با هدف تحلیل تغییرات غلظت ازن سطحی و ارتباط آن با تغییرات غلظت NOX در شهر تبریز با استفاده از دادههای روزانه غلظت ازن و NOX در سه ایستگاه راهآهن، میدان نماز و آبرسان انجام شده است. بر اساس نتایج، تغییرات روزانه ازن و NOX تحت تأثیر شدید تغییرات فصلی و موقعیت ایستگاه بوده و در تمامی فصول، بالاترین غلظتهای ازن و NOX بهترتیب در ساعات 12 تا 19 (ppb 6/49) و در ساعات 18 تا 22 (ppb 4/221) و پایینترین غلظتهای ازن و NOX بهترتیب در ساعات 7 تا 9 (ppb 5/4) و در ساعات 2 تا 6 (ppb 5/5) رخ داده و در هر سه ایستگاه، بالاترین مقادیر غلظت ازن و NOX بهترتیب در فصول تابستان و پاییز و پایینترین مقادیر غلظت ازن و NOX بهترتیب در فصول زمستان و تابستان ثبت شده است. بررسی ارتباط بین ازن سطحی و NOx در شهر تبریز که مطابقت خوبی با مطالعات صورت گرفته در شهرهای مختلف دارد، نشان داد که غلظت NOx با افزایش فعالیتهای انسانی و حجم ترافیک به بیشترین مقدار خود میرسد و بیشترین نسبت اختلاط ازن نیز در کمترین مقدار NOx رخ میدهد. با شروع روز و افزایش شدت تابش خورشید، اکسیداسیون NOx نیز افزایش مییابد. در طول روز الگوی تغییرات غلظت NOx برعکس ازن میباشد، به طوری که در طول صبح بیشترین و در هنگام ظهر و بعد از ظهر کمترین مقدار را دارد.
منبع
دانلود
CEEJ_Volume 47.1_Issue 86_Pages 107-114.pdf