جستجو در تالارهای گفتگو

هر آنچه که مهندسین ناظر در مورد اجرای عملیات نازک کاری ساختمان باید بدانند به نقل از همیار ناظر نازک کاری ساختمان چیست؟پوشش نهایی که بر روی ساختار زیرین ساختمان قرار میگیرد و روکشی که در داخل ساختمان برابر چشم بیننده قرار می گیرد، نازک کاری خوانده می شود. مصالح نازک کاری آخرین مصالحی هستند که کفها، دیوارها و سقف ها را پوشش می دهد. نازک کاری شامل کلیه عملیات اجرایی به جز سفت کاری بوده از قبیل: اندودکاری، عایق کاری، سنگ کاری، کاشی کاری، نقاشی، برقکاری، تاسیسات، نصب در و پنجره می باشد. کلاً عملیات سفت کاری مربوط به احداث بنای اصلی ساختمان و عملیات نازک کاری مربوط به تزئینات ساختمان می باشد. مصالح مورد استفاده در عملیات نازک کاریانتخاب نوع مصالح نازک کاری در ساختمان به عوامل زیادی بستگی دارد که از جمله آن می توان از کاربری فضا , ابعاد فضا, شرایط اقلیمی, فرهنگ و آداب استفاده کننده, تعداد استفاده کننده در واحد زمان, مسایل زیباشناسی , مسایل اقتصادی و دوره های تعمیر و نگهداری نام برد.هر چند پایایی ساختمان وابسته به سازه و ساختار درونی آن است ولی انتخاب صحیح مصالح نازک کاری نیز می تواند به افزایش دوره بهره برداری از ساختمان و کاهش دفعات تعمیر و نگهداری منجر شود.در گذشته نیز با آگاهی از این نکته بناهای پر تردد و ساختمان هایی که اهمیت بیشتری داشتند با مصالح بادوام تری مانند کاشی و یا سنگ پوشش داده می شدند و به این ترتیب آثار هنری معماری گذشته برای ما یادگار مانده است.امروزه با پیدایش مصالح مصنوعی و پیشرفت علم شیمی مصالح به لحاظ خصوصیت فیزیکی, مکانیکی , شیمیایی و کاربردی , از نظر شکل ظاهری و زیبایی دارای تنوع بسیار زیادی شده اند و در حالی که امکانات وسیعی به مهندس معمار برای انتخاب مصالح نازک کاری می دهند انتخاب را دشوار نموده اند. سنگ مصرف سنگ در ساختمان همواره به علت استحکام, سختی , زیبایی, دوام و قابلیت تمیز کردن رایج بوده است هرچند به علت خصوصیات ویژه از این مصالح معمولا در نمای خارجی بنا استفاده گردد ولی بر حسب عمل کرد بنا از آن در فضاهای داخلی هم استفاده می شود.سنگ های کف باید استحکام کافی داشته باشند و در برابر ساییدگی مقاومت کنند.سنگ ها باید یکنواخت بدون ترک و عاری از رگه های سست باشند.سطوح سنگ های پلاک را به مناسبت نوع آن ها و محل مصرف به صورت صیقلی تیشه ای یا چکشی آرایش می دهند.برخی سنگ ها به صورت های دیگری همچون قلوه سنگ یا لاشه در نازک کاری ساختمان به کار می روند. بتن کف سازی و نما سازی با بتن کاربرد وسیعی دارد در فضاهای عمومی و صنعتی انبارها و پیاده روها استفاده از بتن متداول است.انتخاب مقاومت فشاری متناسب با محل مصرف و سنگدانه هایی که در برابر سایش و فرسایش مقاومت از خود نشان دهند از نکات مهم استفاده از بتن است.همچنین انتخاب سیمان مقاوم در محیط هایی که مورد حمله نمک ها و مایعات خورنده قرار می گیرند از اهمیت فراوانی برخوردار است.میزان وارفتگی بتن کف باید تا آنجا که ممکن است کم باشد تا در اثر لرزاندن و پرداخت و ماله کشی آب نیاندازد و شیره آن رو نزند زیرا این شیره در برابر سایش و ضربه بسیار ضعیف است.انتخاب ابعاد مناسب برای درزهای اجرا و انبساط نیز از جمله نکات مهم نما و کف سازی بتنی است.این درزها با ماستیک های قیری و یا مفتول فلزات رنگین پر می شوند.گاهی پس از این که خمیر سیمان قدری خود را گرفت سطح بتن را با آب و جاروی سیمی می شویند این ع8مل موجب شسته شدن خمیر سیمان و نمایان شدن سنگ ها می شود چنانچه اندازه و رنگ دانه ها مناسب انتخاب شوند نمای زیبایی به دست می آید.این نماسازی برای کف پارک ها و پیاده روها متداول بوده و به بتن شسته مرسوم است.استفاده از سیمان های رنگی نیز رنک یکنواخت بتن را متنوع می سازد.استفاده از دانه های اکسید فلزات به عنوان سنگدانه بر سختی این نوع کف سازی می افزاید.نماهای بتنی را می توان با ابزار دستی یا ماشینی ساییده یا چکش کاری و پرداخت خاص نمود و در انواع نقش ها آرایش داد. موزاییک موزاییک نوعی بتن است که سطح آن ساییده شده و دارای ظاهری خالدار و درهم است.در کف ها پله ها قرنیزها و نمای ساختمان مصرف می شود.کف پوش موزاییک ارزان و بادوام و از متداول ترین نوع کف پوش در ایران است.بیشتر ساختمان های مسکونی و آموزشی و برخی بناهای تجاری اداری و بهداشتی با این نوع کف پوش مفروش شده اند.موزاییک را می توان به صورت درجا برای نمای دیوار کف و پله به کار برد.در این حالت در ابعاد مناسب قاب هایی به کمک نوارهای شیشه یا فلزات رنگی می سازند و ملات رویه موزاییکی را به خوبی ساییده و یکنواخت می نمایند.ابعاد آجر موزاییک 100 تا 500 میلی متر متغیر است و به اشکال مربع مستطیل و چندضلعی ساخته می شوند.هرچه اندازه آجر موزاییک بزرگتر باشد ضخامت آن نیز بیشتر می شود.ضخامت آن ها از 20 تا 40 میلی متر تغییر می کند.آجر سیمانی نوعی موزاییک است که از ملات ماسه سیمان تهیه شده که سطح آن را نمی سایند و معمولا برای انبارها یا بام ساختمان و یا به عنوان زیرسازی موکت و پارکت مصرف می شود.در بازار به نوعی از این آجرها که با رویه ای از سیمان رنگی و یا سفید و سنگ های آذری و یا آهکی رنگی درشت و ریز تهییه می گردد موزاییک فرنگی گفته می شود. سرامیک سرامیک از خاک رس و با لعاب رنگی و یا بدون آن تهیه می شود.سرامیک ها در ابعاد متنوعی از 75 تا 350 میلی متر به اشکال مربع یا مستطیل ساخته می شوند و ضخامت آنها از 12 تا 30 میلی متر متغیر است.همچنین سرامیک ها با اشکال و ابعاد مناسبی براب قرنیز و گوشه ها تهییه می شوند.از سرامیک های ضد اسید در کارخانجات و آزمایشگاهها و باطری خانه ها استفاده می شود.سطح خشت سرامیک های کف برای جلوگیری از سرخوردن ممکن است نقش برجسته باشد.برای این منظور از لعاب های زبر نیز استفاده می شود. سرامیک های موزاییکی سرامیک های موزاییکی نوعی سرامیک زیر ریز لعابدار یا بدون لعابند که در نقش ها و رنگ های متنوع ساخته شده و ضخامت آن تا 6 میلی متر متغیر است و با ورقه کرافت چسب دار به اندازه 600*300 میلی متر پهلوی یکدیگر قرار داده می شوند.شکل سرامیک های ریز مربع مستطیل شش یل هشت گوش است و برای فضاهای مرطوب مناسبند ولی در مکان هایی که امکان لیزخوردن وجود دارد از انواع نقش دار استفاده می شود.لعاب سرامیک های موزاییکی براق یا کدر است. کاشی لعابی کاشی لعابی نوعی سرامیک نازک است که روعی آن با لعاب شیشه ای پوشانده شده است.در رنگ های متنوع به صورت ساده و گلدار تولید می شوند و برای بدنه و کف فضاهای سرویس بهداشتی به کار می روند.ضخامت آنها بسته به نوع مصرف از 4 تا 12 میلی متر متغییر است و ابعاد آنها نیز بسیار متنوع است.امروزه از انواع آنها در نمای ساختمان ها نیز استفاده می شود و دارای انواعی با سطح زبر و یا نقش برجسته برای کف سازی نیز می باشند.سطح لعابدار در برابر شرایط متعارف شیمیایی مقاوم است و به راحتی پاکیزه می شود. مواد پلاستیکی از مواد پلاستیکی و لاستیکی پوشش های متنوعی برای دیوار کف و سقف ساخته می شود که عمده ترین آن ها به شرح زیر است: موزاییک پلاستیکی این کف پوش ها ظاهری همچون موزاییک سیمانی دارند با این تفاوت که به جای خمیر سیمان از خمیر رزین اپوکسی برای چسباندن خرده سنگ های آن استفاده شده است.این موزاییک به صورت درجا و یا ساخته شده به کار می رود و ضخامت آن کمتر از موزاییک سیمانی است و به راحتی بر روی سطوح چوبی بتنی و حتی موزاییک های کهنه و فلزات می چسبد. روکش پلاستیکی از رزین اپوکسی و رنگدانه های مناسب به ضخامت 6 تا 12 میلی متر روکش پلاستیکی بر روی سطوح مختلف درست می کنند.این روکش را ماله کشی و صاف می کنند و یا به صورت چین دار رها می سازند. وینیل تایل کاشی وینیلی از یک لایه وینیل که به آستری قابل انعطاف ساخته می شوند.وینیل تایل دارای رنگ ها و طرح های متنوع است و در برابر چربی ها و روغن ها و بسیاری از اسیدها و قلیاها و مشتقات نفتی به خوبی پایداری می نماید.این نوع تایل ها در فضاهای وسیع عمومی مانند سالن های ورزشی و ترمینال ها مصرف بیشتری دارند.آنها نرمند و مانع لغزش می شوند و به راحتی نیز پاک می شوند.در فضاهای نگهداری کودکان نیز به علت خواص یاد شده استفادن از آنها توصیه می شود.با افزودن رشته های فلزی به کاشی وینیلی آنها را هادی الکتریسیته می کنند که در اتاق های عمل بیمارستان و مکان های مشابه از آنها استفاده می شود.وینیل تایل را به کمک چسب مخصوص بر روی زیرسازی مستوی نصب می نمایند.در صورت اختلاط رزین وینیل با پرکننده پنبه نسوز کاشی های وینیلی نسوز تولید می نمایند.انواع دیگری را نیز به صورت پشت فوم دار به منظور نرم تر کردن آن تولید و مصرف می کنند. پوشش های دیواری پلاستیکی پوشش های دیواری پلاستیکی به علت خواص متنوع آنها و بهای نسبتا کم و متنوع آنها و بهای نسبتا کم و تنوع شکل و نوع نیازهای گستردهای را برآورده می نمایند که در زیر به برخی از انواع آنها اشاره می شود: روکش های توپی کاغذهای دیواری وینیلی و یا بافته های الیاف پلاستیکی که خاصیت جذب صدا را دارند و قابل شست و شو نیز می باشند از این دسته اند. تایل ها و کاشی ها در ابعاد مختلف از جنس رزین پلی استلیرین و فرم آلدویداوره وجود دارد.همچنین تایل های آکوستیکی همانند تایل های سقفی در این گروه قرار می گیرند که طرح ها و رنگ های متنوعی دارند. پنل ها این تخته های پلاستیکی که به صورت ساندویچی ساخته می شوند و نمای گوناگونی دارند به عنوان دیوارهای جداکننده و یا پنل های آکوستیکی مورد استفاده قرار می گیرند.پوشش های دیواری پلاستیکی دارای خصوصیات عمده ای از جمله مقاومت در برابر محیط های شیمیایی متعارف رطوبت و هجوم املاح می باشند.آنها تا اندازهای در برابر حرارت مقاومند ولی شعله آتش را نمی توانند تحمل کنند. کف پوش های پلاستیکی این نوع کف پوش ها که از لاستیک مصنوعی به سبب مقاومت بیشتر در برابر شرایط محیطی ساخته می شوند به صورت تایل و یا توپ تولید می شوند.انواع آنها به کمک الیاف مصنوعی یا طبیعی مسلح می شوند و در بعضی حالات برای افزایش کارایی یا زیبایی به صورت چندلایه از مواد مختلف ساخته می شوند.به صورت توپی آن در سالن ها ورزشی به علت خاصیت الاستیسیته در رنگ های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. کف پوش های قیری مصرف قیر در کف به دو صورت ماستیک آسفالتی و دیگری تایل آسفالتی به شرح زیر رایج است: ماستیک آسفالتی که از مخلوط قیر امولسیون رسی سیمان پرتلند ماسه و شن به نسبت معمول 60 لیتر قیر 50 کیلو سیمان و 70 لیتر ماسه شسته و شکسته و 140 لیتر شن ریزدانه شسته و شکسته تهیه می شود با ضخامت حدود 12 میلی متر بر روی سطح مورد نظر پهن وصاف و متراکم می گردد.ماستیک آسفالتی بر روی سطوح متنوعی مانند بتن فولاد یا چوب چسبندگی دارد ولی یک قشر اندود قیری بین ان دو ضروری است.این ماده که نرم و چسبنده است در برابر حرارت وآتش نیز مقاوم است به صورت تایل هم می توانه قالب زد و به کمک چسب های قیری در محل چسباند. تایل اسفالتی با اختلاط چسبنده های قیری و پنبه نسوز به عنوان مواد اصلی ساخته می شود.گاهی مواد رنگی برای ظاهر مطلوب تر است به منظور افزایش مقاومت به آن رزین پلی استایرین اضافه می نمایند.ضخامت این تلیل ها بین 3 تا 5 میلی متر است و در ابعد مختلفی تولید می شوند.این محصول در طرح ها و رنگ های گوناگون تولید می شود و به کمک چسب قیری بر روی سطح صاف و مستوی نصب می شود.استفاده از این نوع کف پوش در صورت احتمال مجاورت با اسیدهای آلی و حلال های نفتی توصیه نمی شود. نکات عمده در انتخاب مصالح نازک کاریاهم نکاتی که هنگام انتخاب مصالح نازک کاری باید در نظر داشت به شرح زیر است: 1.کاربری مناسبت نوع مصالح رویه با کاربری ساختمان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.برای مثال کف پوش هایی که در راهرو بیمارستان,یک کارگاه صنعتی و یک ساختمان آموزشی یا مهدکودک در نظر گرفته می شود باید به فراخور نوع,تعداد و نحوه بهره برداری مشخص شود.همین طور برای دیوار و سقف نیز موارد مشابهی باید در نظر گرفته شود.بهداشت مورد نیاز برای بیمارستان,استفاده مکرر از مواد شیمیایی و ضد عفونی کننده را ایجاب می نماید,همچنین مساله برخورد دایمی برانکاردها با بدنه,حرکت چرخ ها بر روی کف سازی و لزوم ایجاد عایق صوتی در فضای راهروها به منظور تامین آسایش صوتی بیماران,می تواند از جمله نکاتی باشد که در انتخاب مصالح نازک کاری بیمارستان باید در نظر گرفته شود.به مطالب فوق,مسایل بصری و روحی مانند انتخاب رنگ های روشن و زنده نیز افزوده می شود.همچنین خودداری از ایجاد لبه ها و یا انتخاب انواع مصالحی که گرد و غبار را به خود جذب می نمایند از جمله نکاتی این انتخاب است.در حالی که برای یک مهد کودک علاوه بر بهداشتی بودن انتخاب لبه های گرد و مصالح نرم تر هرچند زودتر فرسوده شوند و رنگ های شاد و براق,کف سازی مناسب و بهداشتی که لکه ها و کثافات را به خود جذب ننمایند,محیط آکوستیک و ایجاد آسایش صوتی با مصالح مناسب و جلوگیری از مصرف مصالحی که شکننده و خطرسازند یا از مواد شیمیایی مضر و مسموم کننده ساخته شده اند از اهمیت فراوانی برخوردار است.همین طور که در یک کارخانه به علت طبیعت عملکردی,مهمترین نکته دوام در برابر سایش و همچنین فرسایش ناشی از بخارات احتمالی مواد شیمیایی است که ذهن را به خود مشغول می نماید.همچنین امکان قابلیت اشتعال مصالح ساختمانی در محیط های صنعتی بر حسب طبیعت کاری باید در نظر گرفته شود. 2.بهره برداری همانگونه که در بحث کاربری مشاهده شد به همراه عملکرد فضا,تعداد بهره برداری و نحوه بهره برداری و خصایص ایشان و حتی فرهنگ بومی و خوشایند های محلی باید در انتخاب مصالح نازک کاری در نظر گرفته شود.فضاهای با کاربری یکسان ولی بهره برداران متفاوت,از جهت تعداد وهمچنین خصوصیات بومی,باید از باب نوع مصالح انتخابی برای نازک کاری متفاوت باشند.جمعیت بیشتر,مصالح بادوام تر را طلب می کند,مثلا طراحی فضای آموزشی برای معلولان قطعا از این دیدگاه نیز با یک مجموعه آموزشی متعارف متفاوت است. 3.اقتصاد بهای تهیه,حمل و نصب یک مصالح نازک کاری را هزینه اولیه,هزینه های ناشی از نگهداری را هزینه ثانویه و حداکثر زمان قابل استفاده بودن یک مصالح را عمر مفید آن می خوانیم.برای ارزان تر تمام شدن نازک کاری نمی توان تنها هزینه های اولیه را در نظر داشت بلکه باید هزینه های ثانویه و همچنین عمر آن را نیز از جمله مسایل اقتصادی طرح قرار داد, زیرا انتخاب اولیه اگرچه ممکن است با هدف اقتصادی کردن ساختمان انجام شود ولی به سرعت هزینه های کمرشکن تعمیرات و نگهداری و بعد از آن تعویض مصالح نازک کاری که خود چندین برابر هزینه اولیه است لزوم انتخاب بهتر و دوراندیشانه را گوشزد می کند.برای مثال هزینه اولیه معقول و مناسب برای کف سازی باید به نحوی باشد که کمترین صرف وقت و هزینه جهت نگهداری را طلب نماید.بدیهی است که تجدید کف سازی علاوه بر تحمیل بار مالی سنگین,برای مدت زیادی در اجرای کارهای جاری ساختمان اخلال ایجاد می نماید.علی رغم این که بیشترین فرسایش در کف ها اتفاق می افتد ولی دیوارها به ویژه در مکان های پرتردد و محل اجتماع کودکان و نوجوانان و همچنین بر اثر برخورد وسایل و لوازم صدمه می بینند,بنابراین انتخاب مصالح نازک کاری مناسب که علی رغم تحمل عوامل یاد شده از صدمه دیدن عناصر اصلی دیوار جلوگیری نمایند لازم است.معمولا تغییر ظاهری پوشش دیوار قبل از آنکه عمر واقعی آن خاتمه یابد به علت نیاز به تنوع صورت می پذیرد,بنابراین ساختار انتخاب شده باید به گونه ای باشد که این تغییرات را ممکن سازد. 4.سرعت اجرا پوشش سقف و دیوار و همچنین کف سازی به علت نهایی بودن,عموما دست وپا گیر و موجب تاخیر در بقیه کارها می شود و در کل مدت اجرای ساختمان موثر است.بنابراین انتخاب مصالح نازک کاری باید با درنظرگرفتن سرعت مورد درخواست برای تکمیل ساختمان انجام شود.برای مثال رنگ آمیزی جز عملیات مختل کننده اجرایی است,رنگ تازه گرد و غبار اطراف را جذب می کند.بنابراین موجب توقف سایر کارهای ساختمانی خواهد شد.عملیات کف سازی نیز عبور و مرور را در ساختمان در دست اجرا مختل می سازد. برای حل این مساله انتخاب قطعات پیش ساخته آماده نصب و یا مصالحی که بلافاصله پس از اجرا آماده بهره برداری هستند در ایجاد سرعت در اجرای ساختمان بی تاثیر نیست. 5.نگهداری معمولا پوشش زیر سقف به نگهداری زیادی نیاز ندارد ولی بیشتر نازک کاری های دیوار دارای رنگ روشن هستند تا روشنایی را به خوبی منعکس کنند و باید به همان نحو نیز حفظ شوند پس شستن دوره ای آنها لازم است و بنابراین پوشش های مناسب دیوار باید قابل شست و شو باشند.علاوه بر آن باید در مقابل بر جای ماندن ضربه و برخورد در مکان هایی مانند درگاه ها و محلی که مبلمان به دیوار تکیه می کند مقاوم باشد.تمییز کردن و واکس زدن کف بر حسب نوع می تواند وقفه در روند جاری عملکرد بنا ایجاد کند ولی بهتر است در مکان های عمومی از انواع مصالح که نگهداری آنها موجب وقفه نشود استفاده کرد.غالبا کف سازی هایی که به راحتی تمییز می شوند لغزنده اند. ابزار و وسائل مورد استفاده در نازک کاریکاردک مخصوص بتونه : این کاردک با ضخامت 0.70 میلی متر از فلزمقاوم ساخته شده و دارای سطحی صیقلی شده میباشد. دسته این کاردک از پلاستیک بوده و سطح آن با لاستیک مخصوصی پوشیده شده است. برای هر گونه گچ کاری و بتونه کاری مورد استفاده قرار می گیرد. کاردک مخصوص بتونه با دسته چوبی : این کاردک با ضخامت 0.70 میلی متر از فلزمقاوم ساخته شده و دارای سطحی صیقلی شده میباشد. دسته این کاردک از چوب درخت راش ساخته شده و برای هر گونه گچ کاری و بتونه کاری مورد استفاده قرار می گیرد. لیسه مخصوص کنده کاری : این وسیله با ضخامت 0.70 میلی متر از فلزمقاوم ساخته شده ودارای سطحی صیقلی شده میباشد. به منظور وصل کردن میله دیگر به دسته پلاستیکی آن، این دسته به طور تو خالی طراحی شده است.این کاردک برای هر گونه گچ کاری،بتونه کاری، کنده کاری و مصارف دیگر مورد استفاده قرار میگیرد. ماله بتونه : این ماله با ضخامت 0.70 میلی متر از فلزمقاوم ساخته شده ودارای سطحی صیقلی شده میباشد. دسته این ماله از پلاستیک بوده و سطح آن با لاستیک مخصوصی پوشیده شده است. برای هر گونه گچ کاری و بتونه کاری مورد استفاده قرار میگیرد. کاردک پهن : این کاردک با ضخامت 0.50 میلی متر از فلزمقاوم ساخته شده ودارای سطحی صیقلی شده میباشد. دسته این کاردک از جنس پلاستیک بوده و برای هر گونه گچ کاری و بتونه کاری مورد استفاده قرار می گیرد. شبکه غلطک : جنس آن از پلاستیک می باشد. وجود دسته های کناری آویزان کردن آن را به سطل ممکن می سازد. شبکه رول به منظور کم کردن رنگ اضافی هنگام استفاده از رنگ مورد استفاده قرار میگیرد. این وسیله به نحوی طراحی شده که هر دو سوی آن مورد استفاده قرار میگیرد. همزن رنگ : این وسیله برای مخلوط کردن هر گونه رنگ، گچ، بتونه، مواد چسبنده، ملات و غیره ایده آل می باشد. این وسیله طوری طراحی شده که به سر دریل وصل می شود ودر درجه پایین با دور کم مورد استفاده قرار می گیرد. ماله گچ کاری با دسته ثابت بدنه این ماله از جنس پلاستسک بوده و سطح آن با لاستیک مخصوصی پوشیده شده است. این ماله در دو نوع مختلف با دسته ثابت ومتحرک و بدنه کوتاه و بلند طراحی شده و برای هموار کردن سطوح گچی مورد استفاده قرار می گیرد. ماله گچ کاری با دسته متحرک بدنه این ماله از جنس پلاستسک بوده و سطح آن با لاستیک مخصوصی پوشیده شده است. این ماله در دو نوع مختلف با دسته ثابت ومتحرک و بدنه کوتاه و بلند طراحی شده و برای هموار کردن سطوح گچی مورد استفاده قرار می گیرد. سینی گچ کاری بدنه و دسته این وسیله از پلاستیک بوده و در گچ کاری ها مورد استفاده قرار میگیرد. عملیات مختلف مرحله نازک کاریقير وگوني اگر خاكهاي مجاور ديوارهاي زيرزمين مرطوب باشد روي ماسه سيمان را سه قشر قير وگوني مي كشند .در اين محل بيشتر از قير 70×60 استفاده مي نمايند.در موقع قير و گوني كردن بايد دقت شود كه به هيچ وجه منفذ يا سوراخي خالي نموده ودر همه لايه ها قير ،كليه سطح را بپوشاند وبهتر است در همين مرحله قير وگوني تا روي كرسي چيني ديوار زيرزمين يكسره پيدا كند در كليه مراحل بايد به وسيله قير وكليه سطح ديوار پوشانيده شده باشد اگر خاك اطراف زياد مرطوب نباشد يك لايه قير وگوني كافي است (دو قشر و يك لايه گوني) لايه هاي مختلف ديوار اتاقها : 1- ديوار سازي(آجر كاري با آجر سفالي و ملات ماسه سيمان) 2- شمشه گيري 3- گچ و خاك 4- سفيد كار كشته كشي 5- سنگ قرنيز شمشه گيري پس از ديوار چيني با توجه اينكه ديوارهاي خالي را به صورت سفالي (آجر چيني با آجر سفالي بدون شمشه ملات )مي چينند ودقت اين نوع ديوار چيني از لحاظ شاقول بودن و تراز بودن زياد است .به وسيله شمشه گيري ديوار را در سطح قرار مي دهند و يا به اصطلاح كارگري ديوار را در يك باد قرار ميدهند وآن بدينگونه است كه ابتدا با چشم بلند ترين نقطه ديوار را معين مي كنند (البته در سطح نما )و با گچ وماله نقطه صافي را در آن محل ايجاد مي نمايند وبعد اين نقطه را با شاقول به پايين منتقل كرده وسطحي كوچكي نيز هم باد آن با گچ و خاك پايين ديوار ايجاد مي نمايند آنگاه در گوشه ديگر ديوار نقطه را انتخاب كرده وباز با گچ وخاك نقطه صافي را درآن ايجاد مي نمايند. حال سه نقطه داريم كه طبق اصول هندسي در آن مي توان سطحي ومرور داد و حال به وسيله ريسمان كه بين دو نقطه مي كشند به فاصله يك متر و به يك متر زير ريسمان نقاطي با گچ وخاك وماله ايجاد كرده به طوري كه كليه اين نقاط هم باد ريسمان باشد بعد به وسيله شاقول اين نقاط را به پايين ديوار منتقل مي كنند آنگاه شمشه صافي را انتخاب كرده و به دو نقطه هم سطح و در امتداد يك شاقول متكي مي نمايند و با گچ وخاك پشت آن را پر نموده و بدين وسيله روي ديوار خطي به پهناي ، چند سانتيمتر و به طول ديوار ايجاد مي نمايند واين عمل را هر يك متر و به يك متر ويا قدري كمتر تكرارمي كنند. به اين كار شمشه گيري مي گويند و آنگاه بين اين خطوط را با گچ وخاك پر كرده و بدين وسيله گچ و خاك كردن اطاق را تكميل مي نمايند .در مورد سيمان كاري هم همين كار را انجام ميدهند ولي به جاي گچ وخاك از ملات ماسه سيمان استفاده مي نمايند . گچ وخاك خاك رس را الك كرده وبا گچ مخلوط مي نمايند. نسبت اين مخلوط در اصطلاح بنائي به قدرت گچ ويا زود گيري آن بستگي دارد .هر قدر گچ زود گير تر باشد به خاك بيشتري نياز دارد ومعمولا نسبت تقريبي اين مخلوط پنجاه در صد مي باشد . پس از مخلوط نمودن گچ وخاك، در ظرفهاي كوچكي كه به آن استامبولي مي گويند قدري آب ريخته و آنگاه اين مخلوط را روي آب مي پاشند تا بدينوسيله كليه دانه هاي گچ در تماس با آب باشد آنگاه آن را مخلوط كرده تا به صورت خميري يكنواخت در آيد و بعد فاصله ي بين شمشه گيري را كه قبلا توضيح داده شده به وسيله آن پر مي نمايند. علت مصرف خاك در گچ وخاك اين است كه هم ملات ارزانتر تمام مي شود وهم ملات دير گير تري بدست مي دهد و پلاستيك تراز ملات گچ مي باشد. سفيد كاري بعد از اتمام گچ وخاك وخشك شدن آن اقدام به سفيد كاري مي كنند . به علت زود گير بودن ملات گچ آن را مانند گچ وخاك به مقدار كم در استامبولي مي باشد. در موقع ساختن ملات گچ بايد پودر گچ را توي آبي كه در استامبولي مي ريزند بپاشند تا تمام ذرات گچ در مجاورت آب قرار گرفته و تر بشود .آنگاه آن را با ماله روي كاه گل و يا گچ خاك مي مالند به طوري كه سطح كاملا صاف و يكنواختي ايجاد شود . كشته كشي به علت زود گير بودن گچ نمي توان سطح آن را پرداختي وصاف نمود .بدين علت بعد از سفيد كاري و قبل از آنكه ملات گچ خشك شود روي آن را يك ورقه كشته به ضخامت چند دهم ميليمتر مي كشند و با ماله خوب پرداخت مي كنند تا سطحي كاملا صاف و آماده نقاشي به دست آيد. كشته ملات گچي است كه ديگر سخت نمي شود (خشك شدن با سخت شدن اشتباه نشود)و آن را بدين طريق تهيه مي نمايند كه ابتدا پودر گچ را از الك بسيار ريزي گذرانيده و آنگاه آن را مانند تهيه ملات گچ معمولي توي آب مي پاشند و بوسيله هم زدن ملات با دست مانع سخت شدن آن مي شوند و عمل همزدن آن تا 10 الي 15 دقيقه ادامه داده تا گچ حداكثر ازدياد حجم خود را بدست آورد .اين ملات كاملا يكنواخت بوده و هرگز سخت نمي گردد بلكه در اثر تبخير سطحي خشك مي شود .گچ ساختماني به رنگ سفيد بوده و روي آن را مي توان نقاشي نمود.بوسيله گچ روي ديوار و سقف ساختمان گل وبته ونقشهاي زيباي ديگري مي سازند كه به اين هنر به طور كلي گچ بري مي گويند . سنگ قرنيز با توجه به اين كه گچ در مقابل رطو بت مقا وم نبو ده و به سرعت فاسد مي شود، براي جلو گيري از رسيدن رطوبت به ديوار گچ كاري شده در موقع شستن كف ،دور اطاقها را به ارتفاع 10سانتيمتر يك سنگ پلاك كار ميگذارند كه به آن اصطلاح قرنيز ميگويند .براي قرنيز ميتوان از سنگهاي مختلفي مانند سنگ تراورتن ،باغ ابريشم و يا سنگ مرمر وغيره استفاده نمود .اگر در موقع كار گذاشتن اين سنگ دقت شود كه هم سطح گچ ديوار نصب گردد بهتر است زيرا اگر جلوتر از گچ عقب تر از گچ كاري نصب شود ودر نتيجه گچ تيزي پيدا خواهد كرد كه در اثر مرور زمان لب پريده شده ومنظره زشتي پيدا خواهد نمود .بهتر است از زيبايي در محل برخورد سنگ قرنيز وگچ فرو رفتگي كوچكي كه با آن چفت مي گويند در گچ ايجاد نمود .براي آنكه سنگ قرنيز هم باد گچ وخاك نصب شود بايد اولًا دقت نمود كه گچ وخاك ديوارها به 10 ـ15 سانتيمتر ختم گردد در ثاني در صورت لزوم بايد چند سانتيمتر از ديوار را در محل برخورد با كف تراشيد تا جاي براي كلفتي سنگ قرنيز وملات پشت آن ايجاد گردد.كلفتي سنگ قرنيز معمولا يك سانتيمتر است . موزائيك در ايران موزائيك به قطعه سيمان گفته مي شود كه به ابعاد 10 *10 و20 *20 و25* 25و 30* 30و 40 * 40و 50 *50 يافت مي شود وكف اطاقها را با آن فرش مي كنند. اين قطعه را معمولا در دو لايه آستر و رويه مي ريزند و بعد آن را با دستگاه هاي مخصوص پرس مي كنند و بعد چند روزي آن را در هواي آزاد گذاشته و آبپاشي مي نمايند تا در مجاورت رطوبت سيمان سخت گشته و قابل استفاده شود .آستر موزلئيك را كم سيمان تر و رويه آن را پر سيمان تر مي گيرند .قست رويه گاهي ساده وگاهي نقش دار تهيه مي شود . انتخاب نوع موزائيك وطريقه نصب آن بر حسب كف پوش روي آن متفاوت مي باشد . چنانچه فرش موزائيك آخرين لايه كف سازي باشد موزائيك را از نوع مرغوبتر مينمايد.اگر بخواهيم روي موزائيك را با موكت ويا پار كت و يا مصالح ديگر مفروش بنمائيم از موزائيك ارزانتر و يا حتي كاشي ساده سيماني استفاده مينمائيم اگر كف پوش آخر پاركت باشد بايد خطوط فرش موزائيك در امتداد يك ديگر واقع نشود مانند شكل، ياد آور مي گردد كه اگر بخواهيم طبقه هم كف را با پاركت مفروش نماييم حتما در زير فرش موزائيك بايد از قشر قير وگوني استفاده نمائيم. در محل هايي كه رفت وآمد زياد تر مي باشد يا اگر بخواهيم سطح زيباتري به وجود بياوريم براي فرش كردن اطاقها از سنگهاي پلاك به ابعاد ورنگ وشكل هاي مختلف استفاده مي نمائيم. سرويس ها حمام- توالت- روشوئي- آشپزخانه قسمت هاي فوق كه از مهمترين مكان هاي ساختمان است از لحاظ اجراي ساختماني مخصوصا در مورد قير وگوني داراي يك نوع ديتيل مي باشد فقط ممكن است ازلحاظ عمران (ابعاد محلها )ويا تاسيسات ونوع لوله كشي باهم متفاوت باشند .كف ديوارهاي سرويس ها داراي ديتل هاي جداگانه مي باشند لايه هاي كف سرويس ها از پايين به بالا بعد از بتن به شرح زير است . 1- بتن سبك براي شيب بندي ، 2- يك لا يه ماسه سيمان ، 3-قير وگوني ، 4-فرش قير و گوني سرويس ها : قير وگوني سرويسها بهتر است در دو مرحله انجام شود. مرحله اول ديوارها، مرحله دوم كف نظر به اينكه معمولا كاشي كاري سرويسها را قبل از فرش كف انجام مي دهند چنانچه قير وگوني كف نيز همزمان با قير وگوني ديوارها انجام شود در موقع كاشي كاري وعبور ومرور كارگران از روي كف ناچار قير وگوني آسيب ديده و سوراخ مي شود ودر نتيجه در موقع فرش كف دوباره اين قير وگوني با دو لايه گوني تجديد شود .براي جلوگيري از اين دوباره كاري بهتر است ابتدا ديوارها را قير وگوني نموده وحداكثر اين قير وگوني را تا 10 سانتيمتر روي كف ادامه دهيم وبعد از اجراي كاشي كاري و بلافاصله قبل از فرش كف نسبت به قير وگوني كف اقدام نموده وفورا فرش كف را شروع نمائيم. بهتر است قير وگوني كف سرويس ها در دو لايه گوني و سه لايه قير انجام شود وبعد از اجراء حتما به وسيله آب بستن در محل از غير قابل نفوذ بودن آن مطمئن شويم .اگر قير وگوني كف را همان طوري كه در بالا اشاره شد بعد از كاشي كاري ديوار انجام مي دهيم بايد حتما قير وگوني كف زير قير وگوني قبلي كه از ديوار رويد كف آورده ايم قرار گيرد و بايد حتما به وسيله قير داغ اين دو لايه به همديگر بچسبد . در موقع قير وگوني كف بايد دقت شود تا حمل كف شور كاملا آب بندي شده ودر صورت امكان اين قير وگوني داخل لوله كف شور قرار گيرد كه در اين صورت مي بايد لوله كف شور به اندازه كافي بزرگ مي باشد تا هم قير وگوني وهمكف شور را در خود جا دهد. فرش كف : چنانچه كف داراي شيب باشد يعني اگر در كف سرويس كف شور كار گذاشته باشد محل سرويس را بايد با كف پوش هائي كه ابعادآن كوچكتر باشد فرش نمائيم . اين ابعاد بستگي به بزرگي وكوچكي سرويس دارد زيرا با قطعات بزرگ مثلاً 30 *30 نمي توان شيب هاي لازم را در مكانهاي كوچك اجراء نمود ولي چنانچه كف سرويس داراي شيب نباشد مي توان براي فرش آن از هر اندازه كف پوش استفاده نمود مانند سراميك،موزائيك ،سنگ،كاشيهاي مخصوص كف،اين نوع كاشيها بايد اولاً مقاوم بوده و در ثاني ليز نباشد. لايه هاي ديوارهاي سرويسها از خارج به داخل 1-ديوار 2-قشر ماسه سيمان زيرقير وگوني 3-قير وگوني 4-توري سيمي 5-كاشي لعابي وملات آن كاشي وملات آن : كاشي قطع هاي است لعابي به ابعاد 10 * 10يا15 * 15 يا20 * 20ويا ديگر ضخامت آن در حدود 6 ميليمتر الي يك سانتيمتر مي باشد.كاشي بر حسب لعاب روي آن به رنگ هاي سفيد و يا الوان به بازار مي آيد.كاشي ازدو لايه تشكيل شده است.لايه زيرين كاشي از جنس خاك رس مي باشد كه پس از تعيين درصد نا خالصي هاي آن و اضافه نمودن مواد لازم آن را قالب گيري نموده و پس از خشك كردن آن را به كوره مي برند.در اين مرحله پختن قطعه كاملا انجام نمي شود آن را به صورت نيم پخت از كوره خارج مي نما يند به اين قطعه اصطلا حا پخت بيسكوئيتي ويا بيسكوئيت مي گو يند سپس لايه دوم را كه مواد زودگيري به نام لعاب است روي آن مي باشند ودوباره آن را به كوره برده در اين مرحله لعاب ذوب شده و كليه رويه كاشي را مي پو شاند وسطحي صاف صيقلي و غير قابل نفوذ ايجاد مي نمايد.چنانچه لايه زيرين و روئي كاشي داراي ضرايب انبساط متفاوت باشد در اثر تغيير درجه حرارت روي لعاب كاشي تركهائي ايجاد مي شود كه خيلي بد منظره و نازيباست . لعابي كه روي كاشي مي دهند انواع مختلف دارد مانند لعابهاي نمكي يا لعابهاي رنگي مانند سنگ آهن منگنزدار و يا اكسيد آهن آبدار. اين مواد رنگي را بر روي سفال كاشي مي پاشند بعد آن رادر كوره برده حرارت مي دهند و لعاب به صورت قشر صيقلي شيشه در آمده و تمام سطح آجر را به طور يكنواخت مي پو شاند . صنعت كاشي از قديم الايام در ايران متداول بوده و از دوران صفويه كاشي كارهاي جالبي در اصفهان به يادگار مانده است . براي نصب كاشي ابتدا زير كاشي را در كف به وسيله گچ يا ماسه تراز مي نمايند و بعد كاشي را به حال تراز وشاقول نصب نموده و موقتا با قطعه اي از گل رس تعادل آن را حفظ مي نمايند بعد دوغ آب پر از سيماني با ماسه نرم ساخته وآهسته آهسته پشت آن را در دو يا سه مرحله پر مي نمايند اگر يك مرحله پر نمايند اگر در يك مرحله پشت كاشي را با دوغاب سيماني پر كنند ممكن است در اثر وزن دوغاب كاشي از جاي خود كنده شده و يا شاقول و تراز بودن خارج شود پشت يك رج كاشي با دوغاب سيمان پر شد رج بعد را روي آن مي گذراند وبعد از اتمام كار در زهاي آن با ملاتي كه از لحاظ رنگ با كاشي هماهنگ باشد بند كشي مي نمايند معمولا از لحاظ زيبايي ارتفاع كاشي كاري را تا زير سقف ادامه مي دهند ولي حداقل ارتفاع كاشي در حمام ها به واسطه وجود دوش تا180 سانتيمتر و در آشپزخانه تا 150 سانتيمتر (چند رج بالاتر از ظرف شوئي ) و در توالت ها تا 60 سانتيمتر و اگر در توالت دست شوئي وجود داشته باشد ارتفاع كاشي در آن قسمت 90 سانتيمتر بايد باشد. سقف كاذب : سقف كاذب سقفي است كه در زير سقف اصلي ساختمان ساخته مي شود و به سقف اصلي آويزان است . سقف كاذب را به علل مختلف مي سازند مثلا در ساختمانهاي بتوني كه ضخامت شاه تيرها ودالهاي روي آن متفاوت است و اين اختلاف ارتفاع از پايين بد منظره مي باشد به وسيله ساختن سقف كاذب اين نازيباي را مي پوشانند و يا در محل ساختن خرپا كه به واسطه وجود دهانه هاي بزرگ ساخته مي شود ضخامت خرپا را در فاصله سقف كاذب تا سقف اصلي گم مي كنند .گاهي اوقات نيز براي سالن هاي سخنراني ويا سينما ويا تئاتر كه احتياج به نور و صداي مخصوص دارند اقدام به ايجاد سقف كاذبي كه نور و يا پخش صداي مورد لزوم را تامين نمايد مي نمايند. معمولا از فاصله بين سقف كاذب و سقف اصلي كه ممكن است تا حدود 80 سانتيمتر هم باشد لوله هاي آب گرم وآب سرد يا شوفاژ و همچنين كانال هاي حرارتي يا لوله هاي فاضلاب آب را عبور مي دهند. نما: رعايت نكات زير نما سازي الزامي است : نما بايد با سطح زير كار اتصال كافي داشته باشدتاهنگام بروز زلزله خطر جدا شدن وفروريختن آن وجود نداشته باشد . نما بايد قابليت تحمل شرايط اقليمي خاص هر منطقه را داشته باشد. نما بايد به گونه اي انتخاب واجرا شود كه بروز اشكالاتي در آن (مانند ترك خوردگي ) موجب آسيب ديدن سطح زير كار بويژه اجزاي سازه اي شود . از اجزاي نمادهاي مجزا قبل از تكميل سطح زير كار پرهيز شود . از به كار بردن قطعات سنگين در نما پرهيز شود. عايقكاري رطوبتي: اجراي عايقكاري در موارد زير لازم است: الف) بامهاي تخت ،شيبدار:قوسي وگنبدها ب) اوانگاها وايوانها ج) كفها(در تماس با زمين نمناك وكف سرويسها وآشپز خانه) د) شالوده ها(در تماس با زمين نمناك ) ه) ديوارها زير زمين وديوارهاي در تماس با آب و) ساير قسمتها از قبيل كف پنجره هاي در تماس با محيط اطراف ،در پوش وديوار جان پناه، دود كشها، بدنه وكف استخرها و منابع آب، نماهايي كه در معرض بوران قرار دارند. هنگام اجراي عايقكاري با قير و گوني قير اندود انجام مي شود بايد موارد زير را رعايت شود: 1- عايقكاري به هنگام بارندگي مجاز نيست. 2 – عايقكاري بر روي سطوح مرطوب مجاز نيست. 3- عايقكاري جامد را تا هنگامي كه گرم و روانند بايد مصرف كرد. 4 – دماي قير هاي مورد مصرف نبايد بيش از 177+ درجه سلسيوس باشد . 5- راه رفتن روي سطوح عايقكاري شده بايد با احتياط وبا استفاده با كفشهاي بدون ميخ انجام شود. 6- مصرف ميخ براي محكم كردن لايه هاي عايقكاري مجاز نيست. 7- لايه هاي عايق بايد از هر طرف 10 سانتيمتر همپوشاني داشته وبه قير مناسب كاملا به هم چسبانده شوند در همپوشاني لايه ها بايد لايه هاي رويي در سمتي قرار گيرند كه مطابق شيب بندي انجام شده آب از روي آنها به سمت لايه ريزي سرازير گردد. 8- هنگامي كه عايقكاري در بيش از يك لايه انجام مي شود ، لايه هاي متوالي عايق بايد عمود بر هم قرار گيرند. 9- سطوح عايقكاري شده بايد پس از تكميل لايه محافظي پوشانده شوند. 10- عايقكاري با عايقهاي رطوبتي آماده ، مطابق روشهاي توصيه شده توسط سازندگان انجام شود ، در هر حال بايد به تاييد دستگاه نظارت برسد. 11- ايجاد زير سازي مناسب براي انجام عايقكاري ضروري است . باز شوها وتقويت كننده هاي اطراف آنها: رعايت موارد زير در مورد اندازه و محل باز شوها الزامي است: – مجموع سطح باز شوها در هر ديوار بار بر از يك سوم سطح آن ديوار بيشتر نباشد. – مجموع طول باز شوها در هر ديوار باربر از يك دوم طول ديوار بيشتر نباشد. – فاصله اولين باز شوها در هر ديوار باربر از بر خارجي ساختمان (از انتهاي ديوار) كمتر از ارتفاع باز شو به كمتر از 75 سانتيمتر نباشد ، مگر آنكه در طرفين باز شو كلاف قائم (از كف تا سقف ) قرار داده شود. – فاصله دو باز شو نبايد از دو سوم ارتفاع كوچكترين باز شوي طرفين خود و همچنين از مجموع طول آن دو باز شو كمتر باشد . در غير اين صورت جزر بين دو باز شو جزئي از باز شو منظور مي شود ونبايد آن را به عنوان ديوار برابر به حساب آورد. – نعل در گاه روي باز شوهاي مجاور بايد به صورت يكسره با دها نه اي برابر مجموع طول باز شوها به اضافه جزر بين آنها و رعايت نكات بند 80-1-3-6-9 باشد . – هيچ يك از ابعاد باز شوها از 2.5 متر بيشتر نباشد . در غير اين صورت بايد طرفين باز شو را با تعبيه كلافهاي قائم كه به كلافهاي افقي متصل مي شوند ، تقويت شود. نعل درگاه : براي نصب در گاهها رعايت شرايط زير الزامي است: طول نشيمن نعل در گاه بر روي ديوار در هر طرف بايد حداقل 30 سانتيمتر باشد. در صورت استفاده از كلافهاي قائم در اطراف باز شوها، نعل در گاه بايد به نحو مناسبي به آنها متصل شوند . عرض نعل درگاه بايد مساوي ضخامت ديوار باشد. پرسش و پاسخ هاي مرتبط با نازك كاري :پرسش: نظارت ساختمانی به عهده من هست که به دلیل بدهی های زیاد به شهرداری و احداث اضافه بنا دو سال گذشته پلمپ بود. من بارها به مالک اعلام کرده بودم پس از رفع مشکلات و از سر گیری فعالیت ها من رو در جریان بگذارید. متاسفانه ساختمان رفع پلمپ شده و در اولین اقدام مالک نمای ساختمان رو اجرا کرده است ، من به طور اتفاقی مطلع شدم و پس از بازدید هیچ نشانی از اسکپ سنگ های نما در کارگاه ندیدم.ولی مالک ادعا کرد که اسکپ انجام شده ،مسلما از نحوه اجرا هم مطمئن نیستم. در این شرایط من باید چه کاری انجام بدهم؟ پاسخ: تخریب آخرین راه جهت رفع ابهامات و رفع مشکل است. با توجه به آنکه شما از نحوه اجرای سنگ نما اطلاع ندارید بهتر است طی یک گزارش در مرحله نازک کاری ابتدا به اسکوپ نشدن سنگ نما اشاره نمایید که علت آنرا عدم مشاهده اسکوپ شدن سنگ نما در پیشانی ها و گوشه ها قید نمایید و سپس عدم حضور مجری ذیصلاح در محل پروژه را ذکر نمایید و می توانید یک سری موارد عدم ایمنی با ذکر جزییات را قید نمایید و جلوگیری عملیات را تا اصلاح اسکوپ شدن سنگ نما اعلام نمایید گفتنی است حتما باید راه حل عدم اسکوپ سنگ نما هم در گزارش خود قید نمایید از قبیل مواردی مانند مهار سنگ به وسیله پیچ و رول پلاک و یا به وسیله سیم گالوانیزه و… گزینه خلاف دارد را هم علامت بزنید.ضمنا یک دستور کار هم با جزئیات کامل به مالک ابلاغ نمائید البته باتوجه به نکات مطرح شده جهت دستور کار در سایت همیار ناظر البته همه مواردی که گفته شد کلی بوده و با توجه به شرایط کار متفاوت است مثلا سنگ بجستانی به سبب ضعیف بودن ذاتی قابلیت اسکوپ شدن ندارد و در حادثه طوفان هم اتفاقا از همین سنگ استفاده شده بود