جستجو در تالارهای گفتگو

✳️ نحوه برخورد با خرپشته در طراحی سازه ها در نرم افزار ETABS ❇️ دو حالت کلی میتواند در مورد خرپشته پیش بیاید. اول اینکه #جرم_لرزه_ای خرپشته از 25 درصد جرم لرزه ای بام بیشتر باشد و حالت دوم اینکه از مقدار فوق کمتر باشد. در حالت اول خرپشته یک طبقه مجزا محسوب میشود و در حالت دوم خرپشته میتواند طبقه مجزا لحاظ نشود.. در حالت اول به شرح زیر عمل میکنیم: 1️⃣ چون خرپشته یک طبقه مجزا است ، صرفنظر از اینکه تحلیل استاتیکی است یا دینامیکی ، خرپشته مدل میشود و نیروی زلزله استاتیکی تا تراز خرپشته توزیع میشود. توجه شود که چون مبنای #همپایه_سازی #برش_پایه_دینامیکی ، مقدار #برش_پایه_استاتیکی به دست آمده از محاسبات نرم افزار است، تنظیمات صحیح برای برش پایه استاتیکی نیز دارای اهمیت است؛ مگر اینکه محاسبه برش پایه استاتیکی به صورت دستی انجام شود. 2️⃣ چون در محاسبه جرم لرزه ای خرپشته، نیمی از وزن دیوار زیر خرپشته نادیده گرفته میشود این بار به صورت #بار_اصلاح_جرم به خرپشته اعمال میشود. 3️⃣ به طبقه بام هم باید بار اصلاح جرم به اندازه نصف وزن تیغه های طبقه زیر بام و نصف وزن دیوارهای پیرامونی ( و هر دیوار دیگری که شرایط تبدیل بار آن به بار گسترده معادل را ندارد) اعمال گردد. در مورد تیرهای زیر خرپشته در تراز بام ، این بار معادلسازی بر اساس نصف اختلاف وزن دیوارهای رو و زیر آنها اعمال میشود. اگر ارتفاع دیوار زیر خرپشته با ارتفاع دیوار طبقه پایین بام یکسان باشد عملاً مقدار این بار معادلسازی برابر صفر میشود. ❇️در حالتی که خرپشته جرم لرزه ای کمتر از 25 درصد جرم لرزه ای بام دارد، خرپشته جزو طبقات محسوب نمیشود و میتوان به شکل زیر عمل کرد: 1️⃣ توزیع نیروی زلزله میتواند تا طبقه بام یا در جهت اطمینان تا خرپشته انجام شود. 2️⃣ اگر توزیع نیرو تا طبقه بام انجام بگیرد، میتوان خرپشته را مدل نکرد اما در این صورت باید وزن خرپشته را به صورت بارهای نقطه ای یا خطی و یا ترکیبی از آنها به طبقه بام اعمال کرد. در این صورت نیازی به اعمال بار اصلاح جرم مربوط به خرپشته نیست. 3️⃣ چه خرپشته مدل شود و چه نشود بار اصلاج جرم ناشی از نصف وزن تیغه ها و دیوارهای طبقه زیر بام باید به طبقه بام اضافه شود. 4️⃣ اگر خرپشته مدل شود و توزیع نیروی زلزله تا تراز بام باشد، باید بخشی از وزن خرپشته که مستقیماً به بام اعمال نمیشود ( ناشی از بار مرده و درصد موثر بار زنده یا برف وارد بر خرپشته) به صورت بار اصلاح جرم به طبقه بام به طرز مناسبی اعمال شود. 5️⃣ اگر خرپشته مدل شود و توزیع نیروی زلزله در جهت اطمینان تا خرپشته باشد ، میتوان از اعمال بار اصلاح جرم به خرپشته صرفنظر کرد؛ اما در هر صورت بار اصلاح جرم باید مشابه بند 3️⃣ به طبقه بام اعمال شود. این بار برابر نصف کل بار دیوارها و تیغه های زیر طبقه بام است و به خاطر اعمال تمام بار دیوار خرپشته به بام چیزی از این بار اصلاح جرم کاسته نمیشود. ⚠️توجه شود که به تیر طبقه بام در زیر خرپشته نیز باید نصف بار اصلاح جرم ناشی از دیوار طبقه زیر آن نیز اعمال شود. این تیر دارای یک جرم لرزه ای شامل همه بار دیوار روی خود و نیمی از جرم لرزه ای دیوار طبقه زیر خود میباشد. جرم لرزه ای ناشی از دیوارهای روی خود به صورت خودکار اعمال میشود و تنها جرم لرزه ای طبقه زیر آن باید دستی در نرم افزار به صورت بار اصلاح جرم اعمال گردد. 6️⃣ اگر خرپشته مدل شود و توزیع نیروی زلزله در جهت اطمینان تا خرپشته باشد، میتوان نصف جرم لرزه ای ناشی از دیوار زیر خرپشته را به صورت بار اصلاح جرم به خرپشته اعمال کرد. در این صورت برای تیر زیر تراز زیر خرپشته بار اصلاح جرم ناشی از خرپشته بر اساس نصف اختلاف وزن دیوار رو و زیر این تیر خواهد بود. در این حالت بقیه موارد مشابه بند 3️⃣ خواهد بود. ⚠️ در مورد سازه های با سیستم قاب خمشی ( فولادی یا بتنی ) در صورت اتصالات گیردار تیر به ستون در طبقه خرپشته ، با توجه به اینکه ناشی از بارهای ثقلی در ستون، لنگر خمشی ایجاد میشود و این لنگر خمشی به بام و ستون زیر بام منتقل میشود، توصیه میشود به جهت لحاظ کردن رفتار صحیح سازه ، در اینگونه موارد خرپشته در مدل دیده شود و حذف نگردد. منبع

سوال: مساحت خرپشته و بهارخواب روی هم از چند درصد مساحت بام بیشتر باشد، یک طبقه محسوب می شود؟ پروژه ای هست ۳ طبقه که کنار خرپشته بهارخواب هم دارد. اگر ۴ طبقه محسوب شود نیاز به آزمایش خاک دارد.

با سلام همانطور که می دانید از گذشته بر سر اینکه خرپشته طبقه محسوب می شود یا خیر بحث بوده است. به هر ترتیب مرسوم است که تراز پایه تا زیر خرپشته (تراز بام) در نظر گرفته می شود. با این کار علاوه بر عدم مشارکت وزن خرپشته در محاسبه برش پایه، نیروی زلزله به این طبقه یا هر اسم دیگری که داشته باشد وارد نمی شود. در حال مطالعه نشریه 364 بند پیوست شده توجه م رو به خودش جلب کرد. به هر صورت چطور ممکن است قطعات الحاقی نیازمند طرح لرزه ای باشند اما بخشی از سازه (طبقه خرپشته) نیازی به طرح لرزه ای نداشته باشد. با تشکر از حُسن مشارکت شما در این بحث