جستجو در تالارهای گفتگو

رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی؛ طبق قانون مسئولیت ایمنی اماکن عمومی برعهده شهرداری است/ تاكيد بر كمبود تجهيزات آتش‌نشانی در حادثه پلاسکو/ تهران مملو از ساختمان‌های با مشخصات پلاسکو است رئیس بخش زلزله شناسی مرکز تحقیقات راه‌، مسکن و شهرسازی گفت: شهرداری تهران می‌گوید ۱۴ بار به مالک ساختمان پلاسکو تذکر داده است. بنا بر این خطری را احساس کرده که این تذکرات را داده اما اقدامی برای ایجاد ایمنی در این ساختمان انجام نداده است این در حالی است که شهرداری مسئول ایجاد ایمنی در اماکن عمومی است. به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، علی بیت اللهی، رئیس بخش زلزله شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به دلایل فروریزش ساختمان پلاسکو پس از آتش‌سوزی گفت: ساختمان پلاسکو با بدنه فولادین ۵۰ سال گذشته ساخته شده است که در آن زمان چیزی به نام مقررات ملی ساختمان وجود نداشت. وی ادامه داد: اما در حال حاضر وزارت راه و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی، مقررات ملی ساختمان را تدوین کردند که بر اساس این مقررات به ساختمان‌های فولادی و با بدنه فلزی که عایق حرارتی نداشته باشند پایان کار داده نمی‌شود. رئیس بخش زلزله شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با تاکید بر این که یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف ساختمان‌ها با بدنه فولادی مانند پلاسکو عدم مطابقت آنها در برابر حرارت است که پوشش ضد حریق ندارند. وی افزود: با آتش سوزی در طبقات دهم و نهم ساختمان پلاسکو، بدنه فولادی این ساختمان نرم می‌شود و با توجه به سن بالای این ساختمان پس از نرم شدن بدنه، این طبقات سست می‌شوند و بر روی طبقات دیگر فرو می‌ریزند. این حجم آوار باعث می‌شود که سایر طبقات هم بر روی یکدیگر فروبریزند. بیت اللهی با تاکید بر اینکه مراکز تجاری که ویژگی‌ها و مشخصات پلاسکو را در تهران دارند فراوان هستند، گفت: در همان مرکز شهر و نزدیک به محدوده بازار اغلب پاساژها و مراکز فروش، همین شرایط ساختمان پلاسکو را دارند و همین خطرات آنها را هم تهدید می‌کند. این مقام مسئول گفت: اطلاعاتی از این ساختمان‌ها داریم اما از بردن نام این مراکز تجاری معذور هستیم و اساسا نظارت بر رعایت موارد ایمنی در ساختمان‌ها بر عهده شهرداری‌ها است. وی افزود: همچنین نحوه لوله‌کشی گاز و افزایش مواد قابل اشتغال سطح خطر را در مراکز تجاری بالا برده است. این مقام مسئول با اشاره به خلا قانونی در مورد نظارت بر ساختمان‌های مسکونی اظهار داشت: متاسفانه همین خطراتی که باعث فروریزش ساختمان پلاسکو در ساختمان‌های مسکونی هم وجود دارد و تهران هم مملو از ساختمان‌های مسکونی قدیمی با مشخصات ساختمان پلاسکو است. وی افزود: در مورد نظارت بر موارد ایمنی در ساختمان‌های مسکونی با خلا قانون مواجه هستیم و نمی‌توانیم مالک یک ساختمان مسکونی را الزام به این کنیم که از سیستم اطفای حریق استفاده کند. بیت اللهی تاکید کرد: البته برای مراکز تجاری و اماکن عمومی قانون به صراحت شهرداری‌ها را ملزم به نظارت کرده است، گفت: قانون شهرداری‌ها می‌گوید به طور مشخص وظیفه نظارت بر نحوه رعایت موارد ایمنی در اماکن عمومی بر عهده شهرداری‌ها است. بیت اللهی به ایلنا گفت: در قانون شهرداری ماده ۵۵ بند ۱۴ به صراحت شهرداری‌ها را ملزم می‌کند که اگر مالک ساختمان پس از تذکرات شهرداری اقدام به تمهیدات ایمنی نکرد خود شهرداری‌ها باید نسبت به ایجاد ایمنی در این ساختمان‌ها اقدام کند. وی افزود: شهرداری ملزم به این بود که ایمنی ساختمان پلاسکو را ایجاد کند و پس از آن از مالک ساختمان یعنی، بنیاد مستضعفان خسارت و به اضافه ۱۵ درصد جریمه دریافت کند. رئیس بخش زلزله شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با بیان اینکه شهرداری تهران در ایجاد امنیت ساختمان پلاسکو جدیت به خرج نداد، گفت: امروز سانحه پلاسکو در سطح جهانی مطرح شده و همین نمونه برای تجربه شهرداری باید کافی باشد. این مقام مسئول با بیان اینکه در حال حاضر بسیاری از ساختمان‌های تجاری تهران همین شرایط ساختمان پلاسکو را دارند اظهار کرد: شهرداری به فکر ایجاد ایمنی در سایر ساختمان‌ها باشد. بیت اللهی تاکید کرد: شهرداری تهران می‌گوید ۱۴ بار به مالک ساختمان پلاسکو تذکر داده است. بنا بر این خطری را احساس کرده که این تذکرات را داده است اما اقدامی برای ایجاد ایمنی در این ساختمان انجام نداده است این در حالی است که شهرداری مسئول ایجاد ایمنی در اماکن عمومی است. وی با تاکید بر اینکه شهرداری اهرم اجرایی برای ایجاد ایمنی در اماکن عمومی دارد، گفت: شهرداری می‌توانست نسبت به پلمپ ساختمان پلاسکو اقدام کند و یا اینکه با منابع خود ایمنی را برقرار و بعد از آن خسارت را به اضافه ۱۵ درصد جریمه از مالک دریافت کند اما شهرداری هیچ جدیتی به خرج نداد. این مقام مسئول تاکید کرد:‌ معتقدم در وهله اول مقصر خود مالک بوده که نسبت به رعایت موارد ایمنی اقدام نکرده و پس از آن شهرداری باید پاسخگو باشد چرا که طبق قانون شهرداری مسئول برقراری ایمنی در ساختمان‌ها است. وی همچنین در پاسخ به این سوال که گفته می شود نحوه عملیات آتش نشانی در اطفای حریق غیر کارشناسی بوده و خاموش سازی این حجم از آتش با آب باعث سنگین ساختمان و فروریزش آن شده است، گفت: این اظهارنظر غیرکارشناسی است چرا که اولین اقدام برای کاهش دمای ساختمان را آتش نشانی انجام دادند اما آنچه که مشهود است این است که امکانات آتش نشانی ها برای اطفای چنین حریقی کافی نبوده است و شهرداری باید نسبت به افزایش تجهیزات آتش نشانی‌ها اقدام می‌کرد منبع

درسي که بايد از پلاسکو گرفت به گزارش روابط عمومي شوراي مرکزي ، ساختمان تجاري پلاسکو واقع در چهارراه استانبول تهران در ساعات اوليه صبح سي ام ديماه 1395 پس از آغاز آتش سوزي در يکي از طبقات فوقاني آن و حدود سه ساعت مقاومت در برابر آتش در نهايت بر اثر وسعت و شدت حرارت ناشي از آتش سوزي گسترده فرو ريخت. اين خبري بود که همه رسانه­ هاي داخلي و حتي رسانه­هاي خارجي از امروز بر آن متمرکز شده اند. در توضيح اين خبر اينکه ساختمان موسوم به پلاسکو به مساحت اعياني حدود 33000 مترمربع در 17 طبقه (زيرزمين و همکف و 15 طبقه بالاي همکف) و در سال 1339 در تهران ساخته شده و در زمان خود بلندمرتبه ترين ساختمان پايتخت و به قولي اولين سازه اسکلت فلزي ايران بوده است. نگارنده با توجه به اطلاعات علمي و حرفه­اي که هم از جهت معلمي دانشگاه و هم از جهت سالها مسئوليت­هاي حرفه­اي از جمله مديريت مقررات ملي کشور دارم در اين يادداشت براي اينکه بتوان از وقوع چنين حوادثي جلوگيري کرد در چند خط به اين حادثه و درس­هايي که بايد از آن گرفت و البته بکار بست مي­پردازم. ضمناً به روح بلند آتش نشاناني که جان عزيز خويش را غيرتمندانه نثارکردند عميقاً درود ميفرستم و از همة امدادگران و نيروهاي حاضر در صحنه که فداکارانه براي نجات جان همکاران و مردم عزيز تلاش مي کنند خالصانه متشکرم. 1- هر چند در سالهاي اخير و با رشد جمعيت در ايران و در کنار آن توسعه شتابان کشور در سالهاي بعد از انقلاب اسلامي، محدوديت­هاي زمين و بهاي آن و سياست اغلب دولت­ها مبني بر توسعه عمودي شهرها، بلندمرتبه سازي و آپارتمان­نشيني بشدت گسترش پيدا کرده و اين رويه تا جايجاي شهرهاي کشور توسعه يافته است، اما بايد بپذيريم که هنوز به مهمترين عنصر متراکم­نشيني يعني ايمني بدرستي اهميت نميدهيم. گذشته از اينکه مسئولين مربوطه از جهات مختلف (تدوين مقررات ايمني و کنترل آن) چقدر مسئولند، نکته مهم اين است که اصولاً خودمان نيز عليرغم آسيب­هاي متعددي که از حيث عدم رعايت مقررات ايمني ديده­ ايم به آن بي توجه هستيم. در خصوص حادثه ساختمان پلاسکو نيز دقيقاً همين است. ساکنان، بهره­برداران و مالکان عليرغم تذکرات و اخطارها، ايمني را بطور کامل رعايت نکرده اند و به عبارتي در جهت حفظ سرمايه­هاي خود براي آن هزينة لازم را ننموده اند و نتيجه آنکه بر اثر يک سهل­انگاري بيش از 600 ميليارد تومان سرمايه مستقيم ملکي و با ملاحظة محتويات واحدهاي تجاري، نزديک به 1500 ميليارد تومان آنها از بين رفت. خانواده­هاي بسياري داغدار شد. دولت و شهرداري هزينه­هاي بسياري هم از جهت امداد و نجات و هم عواقب بعد از آن متحمل شدند. رفت و آمد عادي مردم در آن منطقه از شهر براي ساعتها و روزها دچار مشکل شد و بازاري که بخش مهمي از پوشاک شب عيد مردم را تأمين کرده بود علاوه بر هدررفت محصولات آن تورمي نيز به اين بخش وارد کرد و ... 2- پرسشي که در اينجا مطرح مي شود اين است که اصولاً وضعيت مقررات و ضوابط ايمني در کشور ما چگونه است و متصدي تدوين مقررات و کنترل ايمني در ساختمانها کيست؟ واقعيت اين است که خوشبختانه هر آنچه درخصوص حفظ ايمني در ساختمان ها مورد نياز بوده از مبحث 12 مقررات ملي ساختمان (ايمني) و مباحث چهارم و بيست و دوم همين مقررات (الزامات عمومي و مراقبت و نگهداري از ساختمانها) که توسط وزارت راه و شهرسازي تدوين شده تا دستورالعمل­هاي وزارت کار و ضوابط داخلي شهرداري ها همه و همه بر ضرورت رعايت ايمني در حين ساخت و بهره­ برداري از ساختمان دستورات لازم را تأکيد کرده­اند و از اين نظر کمبود جدي احساس نمي شود. اما در کنار نکات بند 1 اين يادداشت، متأسفانه همواره کنترل­هاي ايمني در کشور ما با تسامح برخورد شده است و به عبارتي تبصره ­ها و ملاحظات جاي خود را به اصل موضوع داده است. نبايد به بهانه گراني هزينه­ هاي ايمن­ سازي ساختمان و همکاري نکردن مالکان و بهره­ برداران با جان و مال مردم بازي شود. دستگاههاي مسئول خصوصاً کساني که در مقررات و آئين­ نامه­ ها مسئوليت کنترل و صدور گواهي­هاي ساختمان را برعهده دارند بايد بدون اغماض و ملاحظات معمول تا دير نشده براي همه ساختمانها خصوصاً بناهاي پرخطر کنترل­هاي قانوني را اعمال و حتي با پلمپ و يا قطع خدمات عمومي به ساکنان اينگونه ساختمان ها اعم از تجاري، اداري و يا مسکوني ايمني را به شدت جدي بگيرند و با مالکان و بهره­برداران متخلف برخورد کنند. نوشتن چند نامه و تذکر کتبي و يا اخذ تعهد و . . . از مالکان و بهره­ برداران توسط شهرداريها و نظامات مهندسي مبني بر اينکه در صورتي که حادثه رخ دهد مسئوليتش با خودتان است، هيچ دردي را دوا نمي کند. پرواضح است ساختمان ها و افراد آنها سرمايه­ هاي عمومي و ملي هستند و آسيب ديدن آنها اعم از مادي و معنوي لطمات جبران ناپذيري را به کشور وارد مي کند و از ضررهاي مادي که بگذريم براي سالها تأثرات ناشي از فوت و يا جرحي در يک خانواده چه بسا مسير زندگي آنها را تغيير مي دهد و مغزها و استعدادهاي گوناگوني را از بين مي برد. درست است که در چنين ساختمانهايي اجزاي ساختمان در مالکيت خصوصي است ولي همين مصالح ساختماني اعم از فولاد و بتن و شن و ماسه و غيره همه از ذخاير ملي و با اسکناس هاي همين کشور تهيه شده و نابود شدن آنها همه اين ذخائر و سرمايه­ ها را از بين مي برد. واقعيت اين است که نظام ساخت و ساز و بهره برداري از ساختمان در کشور ما معيوب است. وقت آن است که مجلس محترم و قوه قضائيه با کمک دستگاه هاي دولتي و شهرداري ها سريعاً قانون برخورد با متخلفان ساختماني را با تعريف جرم و مجرم و ميزان کيفر براي کساني که خصوصاً ايمني را رعايت نميکنند و دستگاه هايي که در صدور گواهي­ هاي ايمني مصامحه مي­کنند تهيه، تصويب و ابلاغ نمايند. موضوع آنقدر جدي است که نمي توان براي کسي که با جان و مال مردم و سرمايه ملي بازي مي کند با عنوان متخلف برخورد کرد. او بايد مانند ساير مجرميني که حقوق مردم را ضايع مي کنند و در قوانين قضايي کيفر متحمل مي کنند مجرم تلقي شود. متأسفانه در مقررات و دستورالعمل­هاي موجود اين ضعف جدي وجود دارد. 3- مسئله ديگري که به بهانه اين موضوع بايد به آن پرداخته شود موضوع تغيير کاربري در واحدهاي ساختماني آنهم بطور گسترده و بي رويه در همه شهرهاي کشور است. ساختمان پلاسکو قطعاً در محاسبات اوليه مقرر نبوده تا طبقه هفدهم آن به عنوان کارگاه توليدي استفاده شود. حداکثر کاربري آن دفاتر تجاري و يا فروش محصولات است. کارگاه توليدي تعريف خاص خود را دارد. چرا بايد اجازه داده شود کاربري­هاي غيرقانوني در اين ساختمان و ساير ساختمان هاي مشابه مورد استفاده قرار گيرد؟ امروزه بسياري از واحدهاي اداري و تجاري و بانک ها در ساختمان هاي مسکوني قرار گرفته­اند. مسائل ايمني براي هر کدام از اين کاربري ها داراي درجات متفاوت است. تغيير کاربري گذشته از اثرگذاري بر ترافيک منطقه، مصرف انرژي، آب و . . . بر باربري سازه ساختمان نيز تأثير بسيار جدي دارد. بايد همه شهرداري ها با درس ­گيري از اين موضوع به شدت با تغيير کاربري ها برخورد نمايند و به هيچ وجه اجازه اين کار حتي با وصول جريمه­ هاي سنگين به مالکان ندهند. 4- نکته ديگري که بايد در اين اينجا به آن اشاره شود تنوع و تعدد ساختمان هاي مشابه پلاسکو در تهران و ساير شهرهاي پرجمعيت کشور از حيث نحوة طراحي و نوع آئين­نامه­ هاي ساختماني است. سازه هاي فلزي عموماً در برابر حرارت ناشي از آتش ضعف دارند. اين ضعف در صورتي که پروفيل هاي فلزي پوشش مناسبي هم نداشته باشند بيشتر نمايان مي شود. سازة ساختمان پلاسکو علاوه بر قدمت ناشي از فرسودگي و عمر مصالح و تکنولوژي قديمي ساخت، از ضعف طراحي بواسطة بروز نبودن با آيين نامه هاي امروزي رنج مي بُرد. در گذشته مانند امروز مقررات ملي براي طراحي و اجراي ساختمان ها وجود نداشت، از طرفي بسياري از ملاحظات امروزي در ترکيبات بارگذاري سازه ها لحاظ نمي شد. آيين نامه هاي امروزي هم در حوزة ملي و هم بين المللي بدليل پيشرفت علوم خصوصاً تجارب ناشي از حوادث گذشته توسعه پيدا کرده اند. بارهاي ناشي از حرارت آتش امروزه موضوع مهمي است که در طراحي سازه ها لحاظ مي شود. در حرارت بالاي 500 درجه سانتيگراد رفتار فولاد متفاوت است و وقتي حرارت به 700 درجه مي رسد مقاومت فولاد حدوداً به نصف تقليل پيدا مي کند. در اين جا خرابي پيش رونده مطرح مي شود که به احتمال قوي با توجه به سنگيني ناشي از کاربري ساختمان و احتمال عدم ملاحظة اين موضوع و ساير ملاحظات طراحي به روش هاي امروزي در محاسبات ساختمان، انهدام سازه با اين شوک حرارتي بديهي بود. فراموش نکنيم که برج هاي اسکلت فلزي دوقلوي نيويورک نيز به دليل عدم تحمل بارهاي ناشي از حرارت آتش در نهايت دوام نياوردند و ساعاتي بعد سقوط کردند. کم نيستند ساختمان هايي که همين حالا در تهران و ساير شهرها وجود دارند که در دهه­هاي گذشته و در خلاء آئين­نامه­هاي سازه­اي طراحي شده­ اند. امروزه در کشور ما براي ساختمان­سازي و بهره­برداري از آن مقررات ملي ساختمان وجود دارد که در دوران مسئوليت حقير 22 مبحث از آن ويرايش و يا تدوين شد. ساختمان هايي که در سالهاي اخير و براساس اين مقررات روز طراحي شده­اند درصورتي که بر همين اساس هم ساخته شده باشند چالش­هاي سازه­اي مهمي ندارند، اما ساختمان هايي مانند پلاسکو در زماني طراحي شده­اند که مقررات ملي و محلي و جامعي وجود نداشته است. وانگهي آئين­ نامه ­هاي معتبر بين­ المللي نيز بدليل توسعه علوم و فنون و حوادث مهمي مانند آتش­سوزي، زلزله­ هاي با مشخصات گوناگون و بطور کلي تنوع ماهيت بارهاي وارده بر ساختمان همگي توسعه پيدا کرده و به عبارتي به روز و کيفي­تر شده­اند. از مسئولين مربوطه خصوصاً وزارت راه و شهرسازي و وزارت کشور(شهرداريها) انتظار ميرود در قالب برنامه­اي گسترده چنين بناهايي را در قالب گروه­هاي تخصصي و با کمک گرفتن از سوابق موجود ساختمان و ساکنين مورد بررسي قرار دهند و طراحي و استحکام چنين ساختمانهايي با مقررات ملي و يا بين­ المللي روز تطبيق گردند و درصورت لزوم مقاوم­ سازي و بهسازي شوند و يا درصورت فرسوده بودن و غيرقابل بهسازي تخريب و يا غيرقابل بهره­ برداري گردد. متأسفانه در شهر تهران و برخي از کلان شهرهايي مانند مشهد، شيراز، کرمانشاه، اصفهان و غيره چنين ساختمانهايي به تعداد بسيار زياد وجود دارد. * غلامرضا هوائـي * رئيس انجمن مهندسي سازه ايران و عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي اميرکبير منبع

آسیب‌شناسی "پلاسکو" و ضرورت مهندسی سازه در آتش یک عضو هیأت‌علمی گروه عمران دانشگاه شهید چمران اهواز با تحلیل و بررسی مکانیزم فروریختن ساختمان پلاسکو و علت چنین رفتاری در سازه‌های فولادی، نسبت به وقوع این سرنوشت شوم در تک‌تک برج‌های اسکلت فلزی غیرمقاوم در برابر آتش هشدار داد و بر لزوم پژوهش، توسعه و تربیت نیروی متخصص در این زمینه در کشور تأکید کرد. به گزارش خبرنگار ایسنا، دکتر عباس رضائیان عضو هیأت‌علمی و مدیر گروه عمران دانشگاه شهید چمران اهواز در مقاله‌ای که با عنوان "آسیب‌شناسی حادثه پلاسکو" در اختیار این خبرگزاری قرار داد، ایمن‌نبودن سازه‌ها در برابر آتش‌سوزی را یک واقعیت تلخ عنوان و بر لزوم توجه جدی به مهندسی سازه در آتش تأکید کرد. متن این مقاله به شرح زیر است: جان باختن ده‌ها تن از هم‌وطنان و داغدار شدن صدها خانواده در حادثه آتش‌سوزی یک ساختمان، دل هر انسانی را به درد می‌آورد و ذهن را نگران می‌کند. باور آن سخت، ولی حاکی از یک واقعیت تلخ است: ایمن نبودن ساخت‌وسازها در برابر آتش‌سوزی. بی‌شک عوامل متعددی باید دست‌به‌دست هم می‌داد تا چنین فاجعه‌ای رخ دهد. 1- رفتار فولاد ساختمانی در شرایط آتش‌سوزی فولاد ساختمانی علیرغم مقاومت و شکل‌پذیری مناسب در دمای محیط، در دماهای بالا به‌شدت دچار افت مقاومت می‌شود. در شرایط آتش‌سوزی، دمای محیط بسته به‌شدت آتش می‌تواند تا 1000 درجه سانتی‌گراد بالا رود، به‌تبع آن دمای سازه افزایش، مقاومت آن کاهش می‌یابد. به‌عنوان مثال، فولاد ساختمانی بیش از 55 درصد مقاومت اولیه خود را تا دمای 600 درجه سانتی‌گراد از دست می‌دهد[‌1]. این تنها یک روی سکه است. روی دیگر، به وجود آمدن نیروهای ثانویه بزرگ در سازه در اثر انبساط حرارتی اجزای سازه است[‌2 و 3]. این دو عامل باعث به وجود آمدن تغییر شکل‌های بزرگ و سپس گسیختگی سازه می‌شوند. 2- "مکانیزم خرابی ساختمان پلاسکو" خرابی ساختمان اسکلت فلزی پلاسکو به‌طور خلاصه شامل مراحل زیر بوده است: الف- در اثر شدت حرارت آتش‌سوزی، ابتدا تیرهای سقف در طبقات حدود دهم، دچار تغییرشکل‌های بزرگ می‌شوند. چیزی شبیه تصاویر زیر که به‌ترتیب مربوط به آتش‌سوزی سال 1991 ساختمان‌ 38 طبقه وان مِریدیَن پلازا در فیلادلفیای آمریکا (شکل 1) و آتش‌سوزی سال 1990 ساختمان 14 طبقه برودگیت لندن در انگلستان (شکل 2) است [‌3]. شکل 1: تغییر شکل تیرهای ساختمان وان مِریدیَن پلازا در اثر آتش‌سوزی 19 ساعته [‌3] شکل 2: تغییر شکل تیرها و ستون‌های ساختمان برُودگِیت در اثر آتش‌سوزی 5/4 ساعته [‌3] ب- در اثر نیروهای ثانویه به‌وجود آمده و افت مقاومت، اتصالات تیر به ستون دچار گسیخته می‌شوند. ج- کل سقف هر طبقه روی سقف زیرین فرومی‌ریزد و باعث پرتاب شدن دود و غبار به بیرون از پنجره‌ها (شبیه انفجار) می‌شود، درواقع انفجاری رخ نداده است (شکل 3). شکل 3: ریزش پی‌درپی سقف‌ها در داخل ساختمان پلاسکو و پرتاب دود و غبار از پنجره‌ها د- با ریزش سقف، ستون‌ها مهار جانبی خود را از دست داده و با همراهی افت مقاومت فولاد، ستون‌ها نیز خراب می‌شوند. ه- به دلیل نوع سیستم سازه‌ای بکار رفته در ساختمان پلاسکو، ساختمان دچار خرابی پیش‌رونده (Progressive Collapse) می‌شود. در این نوع خرابی با از دست رفتن یکی از اعضای سازه‌ای اصلی، سایر اعضاء قادر به تحمل بارهای اضافی نبوده و با خرابی پی‌درپی، درنهایت کل ساختمان آوار می‌شود. مشابه این نوع خرابی قبلاً در حادثه 11 سپتامبر 2001 برج‌های شماره یک و دو مجتمع تجارت جهانی نیویورک در آمریکا (شکل 4) و آتش‌سوزی سال 2005 ساختمان 32 طبقه ویندزور در مادرید اسپانیا (شکل 5) رخ داده است [‌6]. شکل 4: خرابی پیش‌رونده برج شماره یک مجتمع تجارت جهانی در اثر آتش‌سوزی (نیویورک 2001) شکل 5: ساختمان وینزور قبل و بعد از آتش‌سوزی شامل خرابی پیش‌رونده طبقات 21 تا 32 (مادرید 2005) 3- "عمق فاجعه فراتر از فروریختن یک ساختمان 54 ساله است" ساختمان پلاسکو در برابر آتش طراحی نشده بود. اما تاب آوردن یک ساختمان در برابر آتش به روش طراحی سازه آن بستگی دارد و نه قدیمی یا جدید بودن آن. متأسفانه تفاوت ساختمان‌های جدید با ساختمان پلاسکو، فقط مقاومت آن‌ها در برابر زلزله است و نه آتش. تا لحظه نگارش این نوشتار، در ایران هنوز طرح سازه‌ها در برابر آتش الزامی نبوده و حتی در آیین‌نامه‌های طراحی ساختمان‌های ایران (ازجمله مبحث دهم مقررات ملی ساختمان[‌5]) وارد نشده است. تأکید بر قدیمی بودن ساختمان پلاسکو در گزارش‌ها، غیر کارشناسی و گمراه‌کننده است و این سرنوشت شوم می‌تواند در انتظار تک‌تک برج‌های اسکلت فلزی غیر مقاوم در برابر آتش و البته پرزرق‌وبرق جدید و امروزی در هر جای دنیا باشد. 4- در کشورهای پیشرفته، بیش از 50 سال است حفاظت سازه‌های فولادی در برابر آتش‌سوزی الزامی است سازه‌های فولادی را باید با استفاده از پوشش‌های ضد حریق مقاوم‌سازی نمود. این روش صرفاً باعث به تأخیر انداختن افزایش دما در سازه می‌شود، تا سازه زمان بیشتری در آتش‌سوزی تاب آورده و برای فرار ساکنین و مهار آتش مجالی فراهم گردد. یا اینکه سازه فولادی را در برابر آتش‌سوزی طراحی نمود (راهکار مهندسی سازه در آتش)، به‌گونه‌ای که سازه خود بتواند بار آتش را از سر بگذراند. این راهکار اکیداً برای طراحی ساختمان‌های بلند توصیه می‌شود. در این ساختمان‌ها به دلیل سرایت و انتشار سریع آتش، همچنین سخت‌تر بودن مهار آتش و طولانی شدن زمان آتش‌سوزی، راهکار اول به‌تنهایی کافی نیست و پیشگیری از خرابی پیش‌رونده را تضمین نمی‌کند [‌8 – 6]. راهکار مهندسی سازه در آتش، پس از حادثه 11 سپتامبر 2001 نیویورک موردتوجه پژوهشگران قرارگرفته و از آن زمان تاکنون از موضوعات تحقیقاتی روز دنیاست. پژوهش در این حوزه جذاب اما علاوه بر نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی خاص، خطرات، هزینه بسیار بالای آزمایش‌ها و پیچیدگی‌های خاص خود را به همراه دارد. تحقیقات صورت گرفته در این زمینه در کشور بسیار اندک و انگشت‌شمار است [‌10 و 9]. لذا لزوم پژوهش، توسعه و تربیت نیروی متخصص در این زمینه بسیار محسوس است. در این حادثه مهم‌تر از معرفی مقصر، شناخت راهکارهای مؤثر جهت جلوگیری از تکرار چنین فجایعی است. آخر سخن، اینکه در صورت عبور از زلزله، آتش‌سوزی پس از زلزله تهدیدی جدی‌تر نه‌فقط برای ساختمان، بلکه برای تمام شهر یا کلان‌شهر خواهد بود. منابع [1] Rezaeian A, Yahyai M. Fire response of steel column-tree moment resisting frames. Materials and Structures (2015) 48:1771-1784, doi: 10.1617/s11527-014-0271-1. [2] Yahyai M, Rezaeian A. Behavior of beams in bolted column-tree frames at elevated temperature. Fire and Materials (2015) 40:482-497, doi: 10.1002/fam.2305. [3] NIST. "Final report on the collapse of world trade center building 7”. NIST NCSTAR 1A, NIST, Gaithersburg, MD, (2008). [4] Kodur V, Yahyai M, Rezaeian A, Eslami M, Poormohamadi A. Residual mechanical properties of high strength steel bolts subjected to heating-cooling cycle, Journal of Constructional Steel Research (2017) 131:122–131. [5] وزارت مسکن و شهرسازی، معاونت امور مسکن و ساختمان؛ «مبحث دهم مقررات ملی ساختمان، طرح و اجرای ساختمان‌های فولادی»؛ ویرایش چهارم، 1392 [6] محمود یحیائی و عباس رضائیان. "عملکرد اتصال پیچی لینک به دستک در قاب‌های خمشی درختی تحت اثر آتش‌سوزی"، نشریه علمی- پژوهشی مهندسی سازه و ساخت، شماره سوم، 1394. [7] محمود یحیایی، عباس رضائیان و مهدی صفائیان. " رفتار ستون-های فولادی با مقطع باکس در دماهای بالا"، کنفرانس ملی حفاظت ساختمان‌ها و سیستم‌های حمل‌ونقل در برابر آتش، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، 1395 [8] عباس رضائیان، محمود یحیایی. " رفتار اتصالات فولادی تیر به ستون در شرایط آتش‌سوزی"، دومین همایش ملّی مهندسی سازه ایران، تهران، 1394. [9] عباس رضائیان و مرضیه ابراهیم‌زاده. "ارزیابی ایمنی ساختمان‌های بسیار بلند در آتش‌سوزی: مطالعه موردی برج شانگهای"، دومین کنفرانس ملی بناهای بلند، وزارت راه و شهرسازی، تهران، 1394. [10] عباس رضائیان و محمود یحیایی، رفتار تیرهای فولادی در قاب‌های خمشی درختی پیچی در حرارت بالا. چهارمین کنفرانس ملی سازه و فولاد، تهران 1392. منبع

شب هنگام بود که اهالی مجتمع ۶ طبقه‌ای «امین ۲» واقع در خیابان اردیبهشت گلستان اهواز متوجه تکان خوردن ساختمان می‌شوند. پس از لحظاتی ساکنان متوجه می‌شوند که ساختمان در حال نشست کردن است. به گزارش مهر، به سرعت خانه‌های خود را ترک می‌کنند و با آتش نشانی تماس می‌گیرند. این ساختمان شش طبقه که تنها شش سال قدمت دارد، ستون‌هایش بر اثر تحمل نکردن بار وارده بر آنها کج شدند. ساختمان «امین ۲» علیرغم نشست، به سمت چپ نیز کج شده و اهالی مجتمع کناری نیز از ترس فرو ریختن ساختمان، آنها نیز خانه‌های خود را تخلیه کردند. حالا ده‌ها خانواده بلاتکلیف مانده اند. دیروز نیز در مقابل استانداری تجمع کردند و در نهایت برای شکایت و رسیدگی به وضعیتشان به دادگستری مراجعه کردند. البته این اتفاق اولین بار نیست که در اهواز رخ می‌دهد. آخرین بار همین هفته گذشته بود که یک مجتمع پنج طبقه در شهرک آقاجاری اهواز به علت گودبرداری غیر اصولی ترکهای بزرگی برداشت که منجر به تخلیه اهالی از ساختمان آن شد. ناظر اصلی سازمان نظام مهندسی است عضو شورای اسلامی شهر اهواز در این خصوص می‌گوید: متولی اصلی رسیدگی به این وضعیت سازمان نظام مهندسی است. شهرداری با توجه به درصد فیزیکی پیشرفت کار، مرحله به مرحله از کارشناسان نظام مهندسی گزارش دریافت می‌کند. «عاشور سواری پور» می افزاید: شهرداری تنها برای پروانه ساخت، متراژ زیربنا، شناسایی موقعیت و... اقدام می کند و دخالتی در امر کارشناسی استحکام بنا ندارد. وی اضافه می کند: معمولا مهندس ناظر و نظام مهندسی به عنوان خط مقدم در ساخت بناها و ناظر بر استحکام بنا هستند. این عضو شورای شهر اهواز ادامه می دهد: شهرداری متراژ را با پروانه ساخت تطبیق می کند و اگر قواعد شهرسازی رعایت شود، پروانه صادر می شود و اگر خلافی در فرایند کار بود، به کمیسیون ماده ۱۰۰ معرفی و با توجه به نوع تخلف تصمیم گیری می شود. معاون عملیات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی اهواز نیز در خصوص این اتفاق این اظهار کرد: این مجتمع ۶ طبقه در خیابان اردیبهشت منطقه گلستان واقع شده است که با خطر ریزش روبه رو شده است. «محمود روزبهانی» با بیان این که تنها ۶ سال از عمر این سازه مسکونی گذشته افزود: اهالی این مجتمع پس از دیدن ریزش بخشی از این ساختمان به سازمان آتش نشانی اطلاع دادند که ماموران این سازمان نیز بلافاصله در محل حاضر و اقدام به تخلیه ساختمان کردند. مجریان کار سوءاستفاده می کنند رئیس سازمان نظام مهندسی خوزستان نیز با حضور در محل با انتقاد از برخی ساخت و سازهای غیر اصولی در خوزستان افزود: متاسفانه برخی مجریان ساخت و ساز در اهواز تجربه و تبحر لازم در این زمینه را ندارند. «کوروش لطفی» افزود: هر چند هنوز به درستی علت ریزش بخشی از این سازه مشخص نشده اما به نظر می رسد سهل انگاری مجریان علت این امر است. وی گفت: برخی مجریان بی تجربه و ناوارد هم با دور زدن قانون به گونه ای عمل می کنند که کارها را به خوبی انجام داده اند و شاید هم از اعتماد مهندسان نظام مهندسی سوء استفاده می کنند. لطفی اظهار کرد: قطعا این سازمان با هر گونه سهل انگاری مهندسان نیز به شدت برخورد می کند هر چند معتقدیم که مهندسان سازمان نظام مهندسی به درستی کار خود را انجام می دهند. رئیس سازمان نظام مهندسی خوزستان ادامه داد: تعدادی از مهندسین این سازمان در محل حادثه حضور یافته اند تا مشکلات پیش آمده را برطرف کنند و مشکلی برای ساکنان آن بوجود نیاید. وی همچنین اخیراً در نشست ساماندهی عمران و خدمات شهری شهرهای استان در سرسرای شهید هاشمی استانداری خوزستان اضافه کرد: سطح کیفی ساخت و سازها در مقایسه با سال های گذشته، افت کیفی داشته که همه دستگاههای ذیربط از جمله سازمان نظام مهندسی نقش دارند. رئیس سازمان نظام مهندسی خوزستان بیان کرد: شهرداری ها باید با دفاتر نمایندگی نظام مهندسی شهرستان ها تعامل داشته باشند تا مسکن مناسبی در اختیار بهره برداران قراردهیم. ناظران ِ بی تعهد «حسین حمادی شوش» نیز از ساکنان مجتمع نشست کرده در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار می کند: روز پنجشنبه گذشته ساعت حدود چهار بعد ازظهر با صدای بلندی ساختمان بشکل زلزله مانندی تکان شدیدی خورد که سراسیمه از ساختمان خارج شده و با صحنه بسیار تعجب برانگیزی مواجه شدیم. وی افزود: یکی از ستون‌های اصلی ساختمان تخریب شده و میله پرده ای آن نیز کج شده بود. ساختمانی با عمر ۶ سال و سکونت ۱۸ خانواده در این ساختمان ۱۸ واحدی حالا دیگر امنیتی برای زندگی ندارد. این ساکن مجتمع همچنین توضیح داد: با حضور مسئولان شهری، اولین کاری که صورت گرفت قرار دادن ستونهای فلزی کمکی بود. به اذعان کارشناسان سازمان مهندسی که با دستگاههای خود تخمین زدند که ساختمان پنج سانتی‌متر نشست داشته، چهار سانتی متر به جلو مایل شده، به سمت چپ نیز خوابیده است و برای همین نیز ساختمان سمت چپ این مجتمع نیز از ترس فاجعه انسانی تخلیه شده است. ساختمان پنج سانتی‌متر نشست داشته، چهار سانتی متر به جلو مایل شده، به سمت چپ نیز خوابیده است و برای همین نیز ساختمان سمت چپ این مجتمع نیز از ترس فاجعه انسانی تخلیه شده است حمادی می افزاید: با حضور مدیرکل روابط عمومی استانداری، موضوع به سمع استاندار رسیده و قرار بر این شد که با مدیریت بحران استانداری پیگیری شود. مطالبات بسیار معمول ۱۸ خانواده ساکن در این مجتمع چیزی جز احقاق حقوق اولیه آنها و برخورد با متخلفان در هر حیطه‌ای است. این شهروند اهوازی ادامه می دهد: این امر مربوط به سازنده مجتمع، شهرداری، ناظر و خود سازمان مهندسی است که باید پاسخگو باشند. وی اضافه می کند: صدور پروانه ساخت‌های غیر اصولی، پروانه پایان کار و نظارت بسیار ضعیف شهرداری بر ساخت سازها باید بطور جدی مورد بازنگری قرار گیرد. حمادی بیان می کند: این حادثه زنگ خطر را در اهواز و خوزستان به صدا در آورده است و شکی نیست که این اولین مورد در سونامی ساخت و سازهای غیر اصولی و بدون نظارت است. این سونامی شروع شده و خدای نکرده در موارد دیگر در آینده منجر به فاجعه انسانی نیز می شود. این شهروند خوزستانی تصریح می کند: شهرداری با دریافت ۲ میلیون تومان، تمهیداتی را دیدند که ساختمان مقداری بایستد. حسینه ای که در کنار مجتمع مان هست نیز برق و گازش را قطع کردند. به نظرم شرایط فوق العاده خطرناک و بحرانی است و هیچ تصمیمی هنوز گرفته نشده است. وی تاکید کرد: این خانوارها تا احقاق حقوق خود از نهادهای زیربط و سازنده مجتمع از هر راهی دنبال خواهند کرد. شتاب بسیار بالای ساخت و ساز در سالهای اخیر به قدری افزایش یافته که هم اکنون شاهد تراکم شدید جمعیت در بسیاری از مناطق اهواز هستیم. در کنار ساخت و سازها، موضوع ایمنی همواره دغدغه بسیاری از شهروندان بوده و اغلب از کیفیت ایمنی ساختمان ها ناراضی بودند تا جایی که عبارت «بساز، بنداز» برای همه عبارتی آشنا شده است. ورود افراد غیرمتخصص در امر ساختمان‌سازی و حاشیه سودهای کلان در این صنف در کنار نظارت پایین نهادهای ناظر گاهاً با استفاده از مصالح با کیفیت پایین، اکنون به معضل بزرگی تبدیل شده و زنگ خطر آن در اهواز به صدا در آمده است. تصاویر دیگری از این ساختمان: منبع : [Hidden Content]

فایل صوتی سمینار آشنایی با حقوق مهندسی (دانشگاه آزاد تهران - کامیار میررضوی) منبع: کانال حقوق مهندسی به نقل از منبع : «در تاریخ 1394/12/19 سمینار آشنایی با "حقوق مهندسی" در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز به سخنرانی جناب مهندس میررضوی - مدرس مباحث حقوق مهندسی برگزار شد که در ادامه میتوانید تصاویر و فایل صوتی کامل این سمینار را دریافت نمایید. لازم به توضیح است که پرونده های مورد بررسی و بازخوانی شده در این سمینار 4 ساعته شامل حادثه سقوط و فوت طفل 3 ساله از لای نرده پله در آریا شهر، حادثه ریزش ساختمان در بلوار شهید محلاتی، حادثه مرگ خاموش، حادثه گود یافت آباد و حادثه سقوط سنگ نما در منطقه دولت آباد تهران و فوت خانم 53 ساله میباشد. همچنین شایان ذکر است طی هماهنگی بعمل آمده با معاونت عمرانی و پژوهشی دانشگاه آزاد انشاالله کلاس های حضوری "حقوق مهندسی" (دوره ی جدید حقوق مهندسی ویژه مهندسین رشته ساختمان) از ابتدای سال 1395 در واحد تهران مرکز برگزار خواهد شد و به شرکت کنندگان مدرک معتبر نیز اهدا میشود که متعاقبا شرایط ثبت نام آن اعلام خواهد شد.» دانلود از منبع یا از پیوست فایل_صوتی_سمینار_حقوق_مهندسی_دانشگاه_ته.part5.rar فایل_صوتی_سمینار_حقوق_مهندسی_دانشگاه_ته.part6.rar فایل_صوتی_سمینار_حقوق_مهندسی_دانشگاه_ته.part7.rar فایل_صوتی_سمینار_حقوق_مهندسی_دانشگاه_ته.part1.rar فایل_صوتی_سمینار_حقوق_مهندسی_دانشگاه_ته.part2.rar فایل_صوتی_سمینار_حقوق_مهندسی_دانشگاه_ته.part3.rar فایل_صوتی_سمینار_حقوق_مهندسی_دانشگاه_ته.part4.rar

حادثه دریچه تبادل هوا 10 درصد محکومیت مهندس ناظر و 30 درصد محکومیت مهندس ناظر گاز بعد از بهره برداری ساختمان مدت زمان : 15 دقیقه و41 ثانیه مهندس کامیار میررضوی منبع : کانال تلگرام همیار ناظر دانلود از پیوست حادثه دریچه تبادل هوا 10 % ناظر 30 % ناظر گاز.part1.rar حادثه دریچه تبادل هوا 10 % ناظر 30 % ناظر گاز.part2.rar حادثه دریچه تبادل هوا 10 % ناظر 30 % ناظر گاز.part3.rar

تشریح حادثه یافت آباد و لزوم مهندس مجری منبع: [Hidden Content] قسمت اول: تشریح به تفضیل حادثه یافت آباد تهران از سه منظر حقوقی ، فنی مهندسی و بیمه دانلود: [Hidden Content] قسمت دوم : تشریح مساله لزوم حضورمجری و چالش های بوجود آمده برای مهندسین ناظر و ارائه راهکار دانلود: [Hidden Content] lozome hozor mojri.part08.rar lozome hozor mojri.part09.rar lozome hozor mojri.part07.rar lozome hozor mojri.part06.rar lozome hozor mojri.part05.rar lozome hozor mojri.part04.rar lozome hozor mojri.part02.rar lozome hozor mojri.part01.rar yaftabad.part01.rar lozome hozor mojri.part03.rar yaftabad.part09.rar yaftabad.part08.rar yaftabad.part06.rar yaftabad.part07.rar yaftabad.part05.rar yaftabad.part04.rar yaftabad.part03.rar yaftabad.part02.rar