جستجو در تالارهای گفتگو

فایلهای ارایه همایش ایمنی در برابر سوانح ؛ مسیری که پیموده‌ایم (بزرگداشت شهید آتشنشان امیرحسین داداشی) مجموعه شامل مطالب زیر است : فایل ارائه دکتر سالار آرین مقدم در همایش ایمنی در برابر سوانح با موضوع: از پلاسکو تا زلزله تهران، خانه‌ای روی آب HEERAD-961125-Dr Arian.pdf سخنرانی مهندس حسام الدین نراقی، رئیس هیات مدیره انجمن امداد ایرانیان در همایش ایمنی در برابر سوانح (بزرگداشت شهید آتشنشان امیرحسین داداشی) موضوع: مسیری که پیموده‌ایم، مسیری که در پیش داریم HEERAD96-11-252.ogg فایل ارائه دکتر محمدرضا سقراط در همایش ایمنی در برابر سوانح با موضوع: زمین‌لرزه‌های اخیر و چالش‌های پیش رو HEERAD-961125-Dr Soghrat.pdf فایل ارائه مهندس حسام الدین نراقی، رئیس هیات مدیره انجمن امداد ایرانیان با موضوع: مسیری که پیموده‌ایم، مسیری که در پیش داریم 961125-HesamNaraghi.pdf سخنرانی دکتر محمدرضا سقراط در همایش ایمنی در برابر سوانح (بزرگداشت شهید آتشنشان امیرحسین داداشی) HEERAD96-11-25S.ogg سخنرانی دکتر محمود حسینی در همایش ایمنی در برابر سوانح (بزرگداشت شهید آتشنشان امیرحسین داداشی) HEERAD96-11-25.ogg HEERAD96-11-22.pdf

بررسی فنی ، مدیریتی و حقوقی حادثه ساختمان پلاسکو اردیبهشت 96 گزارشی در 539 صفحه تهیه شده توسط مرکز مطالعات و برنامه ريزي شهر تهران شامل مطالب زیر: شناسایی معماری و سازه ساختمان رفتار ساختمان در برابر بارهای ثقلی و لرزه ای شبیه سازی فروریزش پیشرونده ساختمان تاسیسات برقی ساختمان تاسیسات مکانیکی ساختمان ارزیابی گسترش حریق در ساختمان تحلیل موقعیت کالبدی ساختمان از منظر مدیریت بحران بررسی میزان آگاهی و آمادگی مردم در مواجهه با حادثه ارزیابی فرآیند تخلیه ساختمان در حین حادثه وضعیت فرماندهی و مدیریت عملیات حادثه ارزیابی فرآیند آواربرداری ساختمان فرآیند عملیات اطفای حریق در حادثه پلاسکو فرآیند جستجو ، نجات و امداد در حادثه ساختمان پلاسکو مراقبت و نگهداری ساختمان بر اساس مبحث بیست و دوم بازبینی ضوابط حقوقی آموخته هایی از وضعیت ساختمان پلاسکو قبل و بعد از حادثه مبانی تدوین برنامه ارزیابی آسیب پذیری و ارائه راهکارهای بهسازی جمع بندی و نتیجه گیری منبع دانلود از پیوست بررسي_فني،_مديريتي_و_حقوقي_حادثه.pdf

گزارشی در مورد سناریوی خرابی ساختمان پلاسکو با تحلیل اثرات حریق برروی ساختمان تهیه کنندگان: علی اکبر آقاکوچک، صادق گریوانی، علی شهماري، مهدي حشمتی [Hidden Content] فایل خرابی پیشرونده تهیه کنندگان: شرکت تهران محاسب، شهرداری تهران [Hidden Content] مرجع: [Hidden Content] Progressive Collapse-Tehran Mohaseb.pdf PlascoCollapse.part1.rar PlascoCollapse.part2.rar

گزارش نهایی هیات ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو فایل پی دی اف فارسی تایپ شده در 215 صفحه شامل مطالب زیر : فصل اول : کلیات فصل دوم : یافته ها و توصیه ها فصل سوم : تحقیقات تکمیلی و اقدامت بعدی به نقل از کانال تلگرام انجمن مهندسان ناظر ساختمان استان گیلان دانلود از پیوست گزارش_نهایی_هیات_ویژه_گزارش_ملی.pdf

خلاصه گزارش نهایی هیأت ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو فایل پی دی اف در 36 صفحه به نقل از کانال تلگرام انجمن صنفی مهندسان ناظر ساختمان استان گیلان دانلود از پیوست خلاصه گزارش نهایی هیات وِیژه.pdf

نشریه تخصصی همراه ناظر - شماره 3 بهمن و اسفند 95 نکات فنی ، حقوقی و ایمنی در بازرسی ، نظارت و اجرای ساختمان مدیر مسئول و سردبیر : مهندس سیامک الهی فر شامل مطالبی در مورد : روز و هفته مهندسی بازدید از پلاک های مجاور قبل از تایید فروم شروع به کار مهم ترین ابزارهای اقتصادی برای دستیابی به ایمنی و توسعه پایدار در ساخت و سازهای شهری نکات مهم در طراحی ، نظارت و اجرای مهاربندهای واگرا ( برون محور یا EBF ) نگاه نظام مهندسی تهران ، شاخص است تراکم بتن روانگرایی بتن ماده 100 قانون شهرداری ها و وظایف شهرداری ، مهندسان ناظر ساختمان و دفاتر اسناد رسمی مکانیسم خرابی پلاسکو و لزوم مطالعات مهندسی ایمنی سازه ها در آتش اخذ تعهدات سلیقه ای و فاقد وجاهت قانونی از مهندسان ناظر در شهرداری ها تجاوز بوم جرثقیل به حریم خیابان و ساختمان های اطراف و عدم رعایت نکات ایمنی هوای سرد و راهکارهای محافظت از یخزدگی بتن غفلت نظام مهندسی از ظرفیت اعضای شاخص سازمان نهم فروردین 95 روزی مهم در تاریخ سازمان نظام مهندسی استان تهران به نقل از کانال تلگرام همراه ناظر Hamrahenazer_Journal_No3.pdf

درسهای برگرفته از حوادث اخیر آتش سوزی در چند ساختمان مهم و اجباری شدن ضوابط ایمنی در برابر حریق برای مصالح نما تهیه کننده: مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی به نقل از کانال تلگرام civilca دانلود از پیوست درسهایی از آتش سوزی اخیر.pdf

THE PLASCO BUILDING COLLAPSE IN TEHRAN - A Preliminary Assessment FEBRUARY 20, 2017 CONTENTS 1. INTRODUCTION 1.1 Purpose and Recommendations.......................................................2 1.2 Applying NFPA 921...........................................................................3 1.3 Building Description..........................................................................5 1.4 Timeline and Event Summary...........................................................6 2. EVIDENCE CONSISTENT WITH DEMOLITION 2.1 Explosions Before Collapse...............................................................8 2.2 Explosions During Collapse.............................................................10 2.3 Debris Field Pattern.........................................................................12 2.4 Molten Metal....................................................................................12 Motives for Firesetting Behavior............................................................13 3. EVALUATING THE FIRE HYPOTHESIS 3.1 Inconsistency with the Data.............................................................14 3.2 Fire-Induced Failure Improbable......................................................15 3.3 Accidental Blast-Induced Failure Improbable..................................15 AFTERWORD..........................................................................................16 به نقل از کانال تلگرام فایلهای انجمن سازه های فولادی ایران دانلود از پیوست Plasco_Building_Report_2.20.17 @EngBook.pdf

خرابی پیش رونده در سازه های فولادی - بررسی علل ریزش ساختمان پلاسکو علیرضا عیدی سعید گلی زاده مقاله فارسی در 6 صفحه به نقل از کانال تلگرام civilca دانلود از پیوست خرابی_پیش_رونده_در_سازه_های_فولادی (2).pdf

رئیس بخش زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی؛ طبق قانون مسئولیت ایمنی اماکن عمومی برعهده شهرداری است/ تاكيد بر كمبود تجهيزات آتش‌نشانی در حادثه پلاسکو/ تهران مملو از ساختمان‌های با مشخصات پلاسکو است رئیس بخش زلزله شناسی مرکز تحقیقات راه‌، مسکن و شهرسازی گفت: شهرداری تهران می‌گوید ۱۴ بار به مالک ساختمان پلاسکو تذکر داده است. بنا بر این خطری را احساس کرده که این تذکرات را داده اما اقدامی برای ایجاد ایمنی در این ساختمان انجام نداده است این در حالی است که شهرداری مسئول ایجاد ایمنی در اماکن عمومی است. به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، علی بیت اللهی، رئیس بخش زلزله شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به دلایل فروریزش ساختمان پلاسکو پس از آتش‌سوزی گفت: ساختمان پلاسکو با بدنه فولادین ۵۰ سال گذشته ساخته شده است که در آن زمان چیزی به نام مقررات ملی ساختمان وجود نداشت. وی ادامه داد: اما در حال حاضر وزارت راه و شهرسازی و سازمان نظام مهندسی، مقررات ملی ساختمان را تدوین کردند که بر اساس این مقررات به ساختمان‌های فولادی و با بدنه فلزی که عایق حرارتی نداشته باشند پایان کار داده نمی‌شود. رئیس بخش زلزله شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با تاکید بر این که یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف ساختمان‌ها با بدنه فولادی مانند پلاسکو عدم مطابقت آنها در برابر حرارت است که پوشش ضد حریق ندارند. وی افزود: با آتش سوزی در طبقات دهم و نهم ساختمان پلاسکو، بدنه فولادی این ساختمان نرم می‌شود و با توجه به سن بالای این ساختمان پس از نرم شدن بدنه، این طبقات سست می‌شوند و بر روی طبقات دیگر فرو می‌ریزند. این حجم آوار باعث می‌شود که سایر طبقات هم بر روی یکدیگر فروبریزند. بیت اللهی با تاکید بر اینکه مراکز تجاری که ویژگی‌ها و مشخصات پلاسکو را در تهران دارند فراوان هستند، گفت: در همان مرکز شهر و نزدیک به محدوده بازار اغلب پاساژها و مراکز فروش، همین شرایط ساختمان پلاسکو را دارند و همین خطرات آنها را هم تهدید می‌کند. این مقام مسئول گفت: اطلاعاتی از این ساختمان‌ها داریم اما از بردن نام این مراکز تجاری معذور هستیم و اساسا نظارت بر رعایت موارد ایمنی در ساختمان‌ها بر عهده شهرداری‌ها است. وی افزود: همچنین نحوه لوله‌کشی گاز و افزایش مواد قابل اشتغال سطح خطر را در مراکز تجاری بالا برده است. این مقام مسئول با اشاره به خلا قانونی در مورد نظارت بر ساختمان‌های مسکونی اظهار داشت: متاسفانه همین خطراتی که باعث فروریزش ساختمان پلاسکو در ساختمان‌های مسکونی هم وجود دارد و تهران هم مملو از ساختمان‌های مسکونی قدیمی با مشخصات ساختمان پلاسکو است. وی افزود: در مورد نظارت بر موارد ایمنی در ساختمان‌های مسکونی با خلا قانون مواجه هستیم و نمی‌توانیم مالک یک ساختمان مسکونی را الزام به این کنیم که از سیستم اطفای حریق استفاده کند. بیت اللهی تاکید کرد: البته برای مراکز تجاری و اماکن عمومی قانون به صراحت شهرداری‌ها را ملزم به نظارت کرده است، گفت: قانون شهرداری‌ها می‌گوید به طور مشخص وظیفه نظارت بر نحوه رعایت موارد ایمنی در اماکن عمومی بر عهده شهرداری‌ها است. بیت اللهی به ایلنا گفت: در قانون شهرداری ماده ۵۵ بند ۱۴ به صراحت شهرداری‌ها را ملزم می‌کند که اگر مالک ساختمان پس از تذکرات شهرداری اقدام به تمهیدات ایمنی نکرد خود شهرداری‌ها باید نسبت به ایجاد ایمنی در این ساختمان‌ها اقدام کند. وی افزود: شهرداری ملزم به این بود که ایمنی ساختمان پلاسکو را ایجاد کند و پس از آن از مالک ساختمان یعنی، بنیاد مستضعفان خسارت و به اضافه ۱۵ درصد جریمه دریافت کند. رئیس بخش زلزله شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با بیان اینکه شهرداری تهران در ایجاد امنیت ساختمان پلاسکو جدیت به خرج نداد، گفت: امروز سانحه پلاسکو در سطح جهانی مطرح شده و همین نمونه برای تجربه شهرداری باید کافی باشد. این مقام مسئول با بیان اینکه در حال حاضر بسیاری از ساختمان‌های تجاری تهران همین شرایط ساختمان پلاسکو را دارند اظهار کرد: شهرداری به فکر ایجاد ایمنی در سایر ساختمان‌ها باشد. بیت اللهی تاکید کرد: شهرداری تهران می‌گوید ۱۴ بار به مالک ساختمان پلاسکو تذکر داده است. بنا بر این خطری را احساس کرده که این تذکرات را داده است اما اقدامی برای ایجاد ایمنی در این ساختمان انجام نداده است این در حالی است که شهرداری مسئول ایجاد ایمنی در اماکن عمومی است. وی با تاکید بر اینکه شهرداری اهرم اجرایی برای ایجاد ایمنی در اماکن عمومی دارد، گفت: شهرداری می‌توانست نسبت به پلمپ ساختمان پلاسکو اقدام کند و یا اینکه با منابع خود ایمنی را برقرار و بعد از آن خسارت را به اضافه ۱۵ درصد جریمه از مالک دریافت کند اما شهرداری هیچ جدیتی به خرج نداد. این مقام مسئول تاکید کرد:‌ معتقدم در وهله اول مقصر خود مالک بوده که نسبت به رعایت موارد ایمنی اقدام نکرده و پس از آن شهرداری باید پاسخگو باشد چرا که طبق قانون شهرداری مسئول برقراری ایمنی در ساختمان‌ها است. وی همچنین در پاسخ به این سوال که گفته می شود نحوه عملیات آتش نشانی در اطفای حریق غیر کارشناسی بوده و خاموش سازی این حجم از آتش با آب باعث سنگین ساختمان و فروریزش آن شده است، گفت: این اظهارنظر غیرکارشناسی است چرا که اولین اقدام برای کاهش دمای ساختمان را آتش نشانی انجام دادند اما آنچه که مشهود است این است که امکانات آتش نشانی ها برای اطفای چنین حریقی کافی نبوده است و شهرداری باید نسبت به افزایش تجهیزات آتش نشانی‌ها اقدام می‌کرد منبع

درسي که بايد از پلاسکو گرفت به گزارش روابط عمومي شوراي مرکزي ، ساختمان تجاري پلاسکو واقع در چهارراه استانبول تهران در ساعات اوليه صبح سي ام ديماه 1395 پس از آغاز آتش سوزي در يکي از طبقات فوقاني آن و حدود سه ساعت مقاومت در برابر آتش در نهايت بر اثر وسعت و شدت حرارت ناشي از آتش سوزي گسترده فرو ريخت. اين خبري بود که همه رسانه­ هاي داخلي و حتي رسانه­هاي خارجي از امروز بر آن متمرکز شده اند. در توضيح اين خبر اينکه ساختمان موسوم به پلاسکو به مساحت اعياني حدود 33000 مترمربع در 17 طبقه (زيرزمين و همکف و 15 طبقه بالاي همکف) و در سال 1339 در تهران ساخته شده و در زمان خود بلندمرتبه ترين ساختمان پايتخت و به قولي اولين سازه اسکلت فلزي ايران بوده است. نگارنده با توجه به اطلاعات علمي و حرفه­اي که هم از جهت معلمي دانشگاه و هم از جهت سالها مسئوليت­هاي حرفه­اي از جمله مديريت مقررات ملي کشور دارم در اين يادداشت براي اينکه بتوان از وقوع چنين حوادثي جلوگيري کرد در چند خط به اين حادثه و درس­هايي که بايد از آن گرفت و البته بکار بست مي­پردازم. ضمناً به روح بلند آتش نشاناني که جان عزيز خويش را غيرتمندانه نثارکردند عميقاً درود ميفرستم و از همة امدادگران و نيروهاي حاضر در صحنه که فداکارانه براي نجات جان همکاران و مردم عزيز تلاش مي کنند خالصانه متشکرم. 1- هر چند در سالهاي اخير و با رشد جمعيت در ايران و در کنار آن توسعه شتابان کشور در سالهاي بعد از انقلاب اسلامي، محدوديت­هاي زمين و بهاي آن و سياست اغلب دولت­ها مبني بر توسعه عمودي شهرها، بلندمرتبه سازي و آپارتمان­نشيني بشدت گسترش پيدا کرده و اين رويه تا جايجاي شهرهاي کشور توسعه يافته است، اما بايد بپذيريم که هنوز به مهمترين عنصر متراکم­نشيني يعني ايمني بدرستي اهميت نميدهيم. گذشته از اينکه مسئولين مربوطه از جهات مختلف (تدوين مقررات ايمني و کنترل آن) چقدر مسئولند، نکته مهم اين است که اصولاً خودمان نيز عليرغم آسيب­هاي متعددي که از حيث عدم رعايت مقررات ايمني ديده­ ايم به آن بي توجه هستيم. در خصوص حادثه ساختمان پلاسکو نيز دقيقاً همين است. ساکنان، بهره­برداران و مالکان عليرغم تذکرات و اخطارها، ايمني را بطور کامل رعايت نکرده اند و به عبارتي در جهت حفظ سرمايه­هاي خود براي آن هزينة لازم را ننموده اند و نتيجه آنکه بر اثر يک سهل­انگاري بيش از 600 ميليارد تومان سرمايه مستقيم ملکي و با ملاحظة محتويات واحدهاي تجاري، نزديک به 1500 ميليارد تومان آنها از بين رفت. خانواده­هاي بسياري داغدار شد. دولت و شهرداري هزينه­هاي بسياري هم از جهت امداد و نجات و هم عواقب بعد از آن متحمل شدند. رفت و آمد عادي مردم در آن منطقه از شهر براي ساعتها و روزها دچار مشکل شد و بازاري که بخش مهمي از پوشاک شب عيد مردم را تأمين کرده بود علاوه بر هدررفت محصولات آن تورمي نيز به اين بخش وارد کرد و ... 2- پرسشي که در اينجا مطرح مي شود اين است که اصولاً وضعيت مقررات و ضوابط ايمني در کشور ما چگونه است و متصدي تدوين مقررات و کنترل ايمني در ساختمانها کيست؟ واقعيت اين است که خوشبختانه هر آنچه درخصوص حفظ ايمني در ساختمان ها مورد نياز بوده از مبحث 12 مقررات ملي ساختمان (ايمني) و مباحث چهارم و بيست و دوم همين مقررات (الزامات عمومي و مراقبت و نگهداري از ساختمانها) که توسط وزارت راه و شهرسازي تدوين شده تا دستورالعمل­هاي وزارت کار و ضوابط داخلي شهرداري ها همه و همه بر ضرورت رعايت ايمني در حين ساخت و بهره­ برداري از ساختمان دستورات لازم را تأکيد کرده­اند و از اين نظر کمبود جدي احساس نمي شود. اما در کنار نکات بند 1 اين يادداشت، متأسفانه همواره کنترل­هاي ايمني در کشور ما با تسامح برخورد شده است و به عبارتي تبصره ­ها و ملاحظات جاي خود را به اصل موضوع داده است. نبايد به بهانه گراني هزينه­ هاي ايمن­ سازي ساختمان و همکاري نکردن مالکان و بهره­ برداران با جان و مال مردم بازي شود. دستگاههاي مسئول خصوصاً کساني که در مقررات و آئين­ نامه­ ها مسئوليت کنترل و صدور گواهي­هاي ساختمان را برعهده دارند بايد بدون اغماض و ملاحظات معمول تا دير نشده براي همه ساختمانها خصوصاً بناهاي پرخطر کنترل­هاي قانوني را اعمال و حتي با پلمپ و يا قطع خدمات عمومي به ساکنان اينگونه ساختمان ها اعم از تجاري، اداري و يا مسکوني ايمني را به شدت جدي بگيرند و با مالکان و بهره­برداران متخلف برخورد کنند. نوشتن چند نامه و تذکر کتبي و يا اخذ تعهد و . . . از مالکان و بهره­ برداران توسط شهرداريها و نظامات مهندسي مبني بر اينکه در صورتي که حادثه رخ دهد مسئوليتش با خودتان است، هيچ دردي را دوا نمي کند. پرواضح است ساختمان ها و افراد آنها سرمايه­ هاي عمومي و ملي هستند و آسيب ديدن آنها اعم از مادي و معنوي لطمات جبران ناپذيري را به کشور وارد مي کند و از ضررهاي مادي که بگذريم براي سالها تأثرات ناشي از فوت و يا جرحي در يک خانواده چه بسا مسير زندگي آنها را تغيير مي دهد و مغزها و استعدادهاي گوناگوني را از بين مي برد. درست است که در چنين ساختمانهايي اجزاي ساختمان در مالکيت خصوصي است ولي همين مصالح ساختماني اعم از فولاد و بتن و شن و ماسه و غيره همه از ذخاير ملي و با اسکناس هاي همين کشور تهيه شده و نابود شدن آنها همه اين ذخائر و سرمايه­ ها را از بين مي برد. واقعيت اين است که نظام ساخت و ساز و بهره برداري از ساختمان در کشور ما معيوب است. وقت آن است که مجلس محترم و قوه قضائيه با کمک دستگاه هاي دولتي و شهرداري ها سريعاً قانون برخورد با متخلفان ساختماني را با تعريف جرم و مجرم و ميزان کيفر براي کساني که خصوصاً ايمني را رعايت نميکنند و دستگاه هايي که در صدور گواهي­ هاي ايمني مصامحه مي­کنند تهيه، تصويب و ابلاغ نمايند. موضوع آنقدر جدي است که نمي توان براي کسي که با جان و مال مردم و سرمايه ملي بازي مي کند با عنوان متخلف برخورد کرد. او بايد مانند ساير مجرميني که حقوق مردم را ضايع مي کنند و در قوانين قضايي کيفر متحمل مي کنند مجرم تلقي شود. متأسفانه در مقررات و دستورالعمل­هاي موجود اين ضعف جدي وجود دارد. 3- مسئله ديگري که به بهانه اين موضوع بايد به آن پرداخته شود موضوع تغيير کاربري در واحدهاي ساختماني آنهم بطور گسترده و بي رويه در همه شهرهاي کشور است. ساختمان پلاسکو قطعاً در محاسبات اوليه مقرر نبوده تا طبقه هفدهم آن به عنوان کارگاه توليدي استفاده شود. حداکثر کاربري آن دفاتر تجاري و يا فروش محصولات است. کارگاه توليدي تعريف خاص خود را دارد. چرا بايد اجازه داده شود کاربري­هاي غيرقانوني در اين ساختمان و ساير ساختمان هاي مشابه مورد استفاده قرار گيرد؟ امروزه بسياري از واحدهاي اداري و تجاري و بانک ها در ساختمان هاي مسکوني قرار گرفته­اند. مسائل ايمني براي هر کدام از اين کاربري ها داراي درجات متفاوت است. تغيير کاربري گذشته از اثرگذاري بر ترافيک منطقه، مصرف انرژي، آب و . . . بر باربري سازه ساختمان نيز تأثير بسيار جدي دارد. بايد همه شهرداري ها با درس ­گيري از اين موضوع به شدت با تغيير کاربري ها برخورد نمايند و به هيچ وجه اجازه اين کار حتي با وصول جريمه­ هاي سنگين به مالکان ندهند. 4- نکته ديگري که بايد در اين اينجا به آن اشاره شود تنوع و تعدد ساختمان هاي مشابه پلاسکو در تهران و ساير شهرهاي پرجمعيت کشور از حيث نحوة طراحي و نوع آئين­نامه­ هاي ساختماني است. سازه هاي فلزي عموماً در برابر حرارت ناشي از آتش ضعف دارند. اين ضعف در صورتي که پروفيل هاي فلزي پوشش مناسبي هم نداشته باشند بيشتر نمايان مي شود. سازة ساختمان پلاسکو علاوه بر قدمت ناشي از فرسودگي و عمر مصالح و تکنولوژي قديمي ساخت، از ضعف طراحي بواسطة بروز نبودن با آيين نامه هاي امروزي رنج مي بُرد. در گذشته مانند امروز مقررات ملي براي طراحي و اجراي ساختمان ها وجود نداشت، از طرفي بسياري از ملاحظات امروزي در ترکيبات بارگذاري سازه ها لحاظ نمي شد. آيين نامه هاي امروزي هم در حوزة ملي و هم بين المللي بدليل پيشرفت علوم خصوصاً تجارب ناشي از حوادث گذشته توسعه پيدا کرده اند. بارهاي ناشي از حرارت آتش امروزه موضوع مهمي است که در طراحي سازه ها لحاظ مي شود. در حرارت بالاي 500 درجه سانتيگراد رفتار فولاد متفاوت است و وقتي حرارت به 700 درجه مي رسد مقاومت فولاد حدوداً به نصف تقليل پيدا مي کند. در اين جا خرابي پيش رونده مطرح مي شود که به احتمال قوي با توجه به سنگيني ناشي از کاربري ساختمان و احتمال عدم ملاحظة اين موضوع و ساير ملاحظات طراحي به روش هاي امروزي در محاسبات ساختمان، انهدام سازه با اين شوک حرارتي بديهي بود. فراموش نکنيم که برج هاي اسکلت فلزي دوقلوي نيويورک نيز به دليل عدم تحمل بارهاي ناشي از حرارت آتش در نهايت دوام نياوردند و ساعاتي بعد سقوط کردند. کم نيستند ساختمان هايي که همين حالا در تهران و ساير شهرها وجود دارند که در دهه­هاي گذشته و در خلاء آئين­نامه­هاي سازه­اي طراحي شده­ اند. امروزه در کشور ما براي ساختمان­سازي و بهره­برداري از آن مقررات ملي ساختمان وجود دارد که در دوران مسئوليت حقير 22 مبحث از آن ويرايش و يا تدوين شد. ساختمان هايي که در سالهاي اخير و براساس اين مقررات روز طراحي شده­اند درصورتي که بر همين اساس هم ساخته شده باشند چالش­هاي سازه­اي مهمي ندارند، اما ساختمان هايي مانند پلاسکو در زماني طراحي شده­اند که مقررات ملي و محلي و جامعي وجود نداشته است. وانگهي آئين­ نامه ­هاي معتبر بين­ المللي نيز بدليل توسعه علوم و فنون و حوادث مهمي مانند آتش­سوزي، زلزله­ هاي با مشخصات گوناگون و بطور کلي تنوع ماهيت بارهاي وارده بر ساختمان همگي توسعه پيدا کرده و به عبارتي به روز و کيفي­تر شده­اند. از مسئولين مربوطه خصوصاً وزارت راه و شهرسازي و وزارت کشور(شهرداريها) انتظار ميرود در قالب برنامه­اي گسترده چنين بناهايي را در قالب گروه­هاي تخصصي و با کمک گرفتن از سوابق موجود ساختمان و ساکنين مورد بررسي قرار دهند و طراحي و استحکام چنين ساختمانهايي با مقررات ملي و يا بين­ المللي روز تطبيق گردند و درصورت لزوم مقاوم­ سازي و بهسازي شوند و يا درصورت فرسوده بودن و غيرقابل بهسازي تخريب و يا غيرقابل بهره­ برداري گردد. متأسفانه در شهر تهران و برخي از کلان شهرهايي مانند مشهد، شيراز، کرمانشاه، اصفهان و غيره چنين ساختمانهايي به تعداد بسيار زياد وجود دارد. * غلامرضا هوائـي * رئيس انجمن مهندسي سازه ايران و عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي اميرکبير منبع

آسیب‌شناسی "پلاسکو" و ضرورت مهندسی سازه در آتش یک عضو هیأت‌علمی گروه عمران دانشگاه شهید چمران اهواز با تحلیل و بررسی مکانیزم فروریختن ساختمان پلاسکو و علت چنین رفتاری در سازه‌های فولادی، نسبت به وقوع این سرنوشت شوم در تک‌تک برج‌های اسکلت فلزی غیرمقاوم در برابر آتش هشدار داد و بر لزوم پژوهش، توسعه و تربیت نیروی متخصص در این زمینه در کشور تأکید کرد. به گزارش خبرنگار ایسنا، دکتر عباس رضائیان عضو هیأت‌علمی و مدیر گروه عمران دانشگاه شهید چمران اهواز در مقاله‌ای که با عنوان "آسیب‌شناسی حادثه پلاسکو" در اختیار این خبرگزاری قرار داد، ایمن‌نبودن سازه‌ها در برابر آتش‌سوزی را یک واقعیت تلخ عنوان و بر لزوم توجه جدی به مهندسی سازه در آتش تأکید کرد. متن این مقاله به شرح زیر است: جان باختن ده‌ها تن از هم‌وطنان و داغدار شدن صدها خانواده در حادثه آتش‌سوزی یک ساختمان، دل هر انسانی را به درد می‌آورد و ذهن را نگران می‌کند. باور آن سخت، ولی حاکی از یک واقعیت تلخ است: ایمن نبودن ساخت‌وسازها در برابر آتش‌سوزی. بی‌شک عوامل متعددی باید دست‌به‌دست هم می‌داد تا چنین فاجعه‌ای رخ دهد. 1- رفتار فولاد ساختمانی در شرایط آتش‌سوزی فولاد ساختمانی علیرغم مقاومت و شکل‌پذیری مناسب در دمای محیط، در دماهای بالا به‌شدت دچار افت مقاومت می‌شود. در شرایط آتش‌سوزی، دمای محیط بسته به‌شدت آتش می‌تواند تا 1000 درجه سانتی‌گراد بالا رود، به‌تبع آن دمای سازه افزایش، مقاومت آن کاهش می‌یابد. به‌عنوان مثال، فولاد ساختمانی بیش از 55 درصد مقاومت اولیه خود را تا دمای 600 درجه سانتی‌گراد از دست می‌دهد[‌1]. این تنها یک روی سکه است. روی دیگر، به وجود آمدن نیروهای ثانویه بزرگ در سازه در اثر انبساط حرارتی اجزای سازه است[‌2 و 3]. این دو عامل باعث به وجود آمدن تغییر شکل‌های بزرگ و سپس گسیختگی سازه می‌شوند. 2- "مکانیزم خرابی ساختمان پلاسکو" خرابی ساختمان اسکلت فلزی پلاسکو به‌طور خلاصه شامل مراحل زیر بوده است: الف- در اثر شدت حرارت آتش‌سوزی، ابتدا تیرهای سقف در طبقات حدود دهم، دچار تغییرشکل‌های بزرگ می‌شوند. چیزی شبیه تصاویر زیر که به‌ترتیب مربوط به آتش‌سوزی سال 1991 ساختمان‌ 38 طبقه وان مِریدیَن پلازا در فیلادلفیای آمریکا (شکل 1) و آتش‌سوزی سال 1990 ساختمان 14 طبقه برودگیت لندن در انگلستان (شکل 2) است [‌3]. شکل 1: تغییر شکل تیرهای ساختمان وان مِریدیَن پلازا در اثر آتش‌سوزی 19 ساعته [‌3] شکل 2: تغییر شکل تیرها و ستون‌های ساختمان برُودگِیت در اثر آتش‌سوزی 5/4 ساعته [‌3] ب- در اثر نیروهای ثانویه به‌وجود آمده و افت مقاومت، اتصالات تیر به ستون دچار گسیخته می‌شوند. ج- کل سقف هر طبقه روی سقف زیرین فرومی‌ریزد و باعث پرتاب شدن دود و غبار به بیرون از پنجره‌ها (شبیه انفجار) می‌شود، درواقع انفجاری رخ نداده است (شکل 3). شکل 3: ریزش پی‌درپی سقف‌ها در داخل ساختمان پلاسکو و پرتاب دود و غبار از پنجره‌ها د- با ریزش سقف، ستون‌ها مهار جانبی خود را از دست داده و با همراهی افت مقاومت فولاد، ستون‌ها نیز خراب می‌شوند. ه- به دلیل نوع سیستم سازه‌ای بکار رفته در ساختمان پلاسکو، ساختمان دچار خرابی پیش‌رونده (Progressive Collapse) می‌شود. در این نوع خرابی با از دست رفتن یکی از اعضای سازه‌ای اصلی، سایر اعضاء قادر به تحمل بارهای اضافی نبوده و با خرابی پی‌درپی، درنهایت کل ساختمان آوار می‌شود. مشابه این نوع خرابی قبلاً در حادثه 11 سپتامبر 2001 برج‌های شماره یک و دو مجتمع تجارت جهانی نیویورک در آمریکا (شکل 4) و آتش‌سوزی سال 2005 ساختمان 32 طبقه ویندزور در مادرید اسپانیا (شکل 5) رخ داده است [‌6]. شکل 4: خرابی پیش‌رونده برج شماره یک مجتمع تجارت جهانی در اثر آتش‌سوزی (نیویورک 2001) شکل 5: ساختمان وینزور قبل و بعد از آتش‌سوزی شامل خرابی پیش‌رونده طبقات 21 تا 32 (مادرید 2005) 3- "عمق فاجعه فراتر از فروریختن یک ساختمان 54 ساله است" ساختمان پلاسکو در برابر آتش طراحی نشده بود. اما تاب آوردن یک ساختمان در برابر آتش به روش طراحی سازه آن بستگی دارد و نه قدیمی یا جدید بودن آن. متأسفانه تفاوت ساختمان‌های جدید با ساختمان پلاسکو، فقط مقاومت آن‌ها در برابر زلزله است و نه آتش. تا لحظه نگارش این نوشتار، در ایران هنوز طرح سازه‌ها در برابر آتش الزامی نبوده و حتی در آیین‌نامه‌های طراحی ساختمان‌های ایران (ازجمله مبحث دهم مقررات ملی ساختمان[‌5]) وارد نشده است. تأکید بر قدیمی بودن ساختمان پلاسکو در گزارش‌ها، غیر کارشناسی و گمراه‌کننده است و این سرنوشت شوم می‌تواند در انتظار تک‌تک برج‌های اسکلت فلزی غیر مقاوم در برابر آتش و البته پرزرق‌وبرق جدید و امروزی در هر جای دنیا باشد. 4- در کشورهای پیشرفته، بیش از 50 سال است حفاظت سازه‌های فولادی در برابر آتش‌سوزی الزامی است سازه‌های فولادی را باید با استفاده از پوشش‌های ضد حریق مقاوم‌سازی نمود. این روش صرفاً باعث به تأخیر انداختن افزایش دما در سازه می‌شود، تا سازه زمان بیشتری در آتش‌سوزی تاب آورده و برای فرار ساکنین و مهار آتش مجالی فراهم گردد. یا اینکه سازه فولادی را در برابر آتش‌سوزی طراحی نمود (راهکار مهندسی سازه در آتش)، به‌گونه‌ای که سازه خود بتواند بار آتش را از سر بگذراند. این راهکار اکیداً برای طراحی ساختمان‌های بلند توصیه می‌شود. در این ساختمان‌ها به دلیل سرایت و انتشار سریع آتش، همچنین سخت‌تر بودن مهار آتش و طولانی شدن زمان آتش‌سوزی، راهکار اول به‌تنهایی کافی نیست و پیشگیری از خرابی پیش‌رونده را تضمین نمی‌کند [‌8 – 6]. راهکار مهندسی سازه در آتش، پس از حادثه 11 سپتامبر 2001 نیویورک موردتوجه پژوهشگران قرارگرفته و از آن زمان تاکنون از موضوعات تحقیقاتی روز دنیاست. پژوهش در این حوزه جذاب اما علاوه بر نیاز به تجهیزات آزمایشگاهی خاص، خطرات، هزینه بسیار بالای آزمایش‌ها و پیچیدگی‌های خاص خود را به همراه دارد. تحقیقات صورت گرفته در این زمینه در کشور بسیار اندک و انگشت‌شمار است [‌10 و 9]. لذا لزوم پژوهش، توسعه و تربیت نیروی متخصص در این زمینه بسیار محسوس است. در این حادثه مهم‌تر از معرفی مقصر، شناخت راهکارهای مؤثر جهت جلوگیری از تکرار چنین فجایعی است. آخر سخن، اینکه در صورت عبور از زلزله، آتش‌سوزی پس از زلزله تهدیدی جدی‌تر نه‌فقط برای ساختمان، بلکه برای تمام شهر یا کلان‌شهر خواهد بود. منابع [1] Rezaeian A, Yahyai M. Fire response of steel column-tree moment resisting frames. Materials and Structures (2015) 48:1771-1784, doi: 10.1617/s11527-014-0271-1. [2] Yahyai M, Rezaeian A. Behavior of beams in bolted column-tree frames at elevated temperature. Fire and Materials (2015) 40:482-497, doi: 10.1002/fam.2305. [3] NIST. "Final report on the collapse of world trade center building 7”. NIST NCSTAR 1A, NIST, Gaithersburg, MD, (2008). [4] Kodur V, Yahyai M, Rezaeian A, Eslami M, Poormohamadi A. Residual mechanical properties of high strength steel bolts subjected to heating-cooling cycle, Journal of Constructional Steel Research (2017) 131:122–131. [5] وزارت مسکن و شهرسازی، معاونت امور مسکن و ساختمان؛ «مبحث دهم مقررات ملی ساختمان، طرح و اجرای ساختمان‌های فولادی»؛ ویرایش چهارم، 1392 [6] محمود یحیائی و عباس رضائیان. "عملکرد اتصال پیچی لینک به دستک در قاب‌های خمشی درختی تحت اثر آتش‌سوزی"، نشریه علمی- پژوهشی مهندسی سازه و ساخت، شماره سوم، 1394. [7] محمود یحیایی، عباس رضائیان و مهدی صفائیان. " رفتار ستون-های فولادی با مقطع باکس در دماهای بالا"، کنفرانس ملی حفاظت ساختمان‌ها و سیستم‌های حمل‌ونقل در برابر آتش، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، تهران، 1395 [8] عباس رضائیان، محمود یحیایی. " رفتار اتصالات فولادی تیر به ستون در شرایط آتش‌سوزی"، دومین همایش ملّی مهندسی سازه ایران، تهران، 1394. [9] عباس رضائیان و مرضیه ابراهیم‌زاده. "ارزیابی ایمنی ساختمان‌های بسیار بلند در آتش‌سوزی: مطالعه موردی برج شانگهای"، دومین کنفرانس ملی بناهای بلند، وزارت راه و شهرسازی، تهران، 1394. [10] عباس رضائیان و محمود یحیایی، رفتار تیرهای فولادی در قاب‌های خمشی درختی پیچی در حرارت بالا. چهارمین کنفرانس ملی سازه و فولاد، تهران 1392. منبع

تحلیل دکتر فریبرز ناطقی الهی از حادثه فروریزش ساختمان پلاسکو فایل تصویری به مدت تقریبی 11 دقیقه مربوط به برنامه تلویزیونی چرخ به نقل از گروه تلگرام دستنامه زلزله دانلود از پیوست dr.nateghi-charkh4.part3.rar dr.nateghi-charkh4.part2.rar dr.nateghi-charkh4.part1.rar

یکی از سوالات درس شکست و خستگی ( سوال اختیاری ) در ارتباط با حادثه فروریزش ساختمان پلاسکو دکتر رضا میراسمعیلی دانشگاه تربیت مدرس تهران به نقل از گروه تلگرام دستنامه زلزله

آیا ‌پلاسکو در حد یک اخطار با نیوجرسی هم نبود!؟/ نجات‌دهندگان مدفون شده در آوار نخستین ساختمان بلند دوره تجدد دهه‌های اخیر، با بیشترین صدا، خسارت و گرفتن جان چندین نفر درون خودش، فرو‌ریخت و به خواب ابدی رفت. هنوز خبرها در حال تکمیل‌شدن است، اما دیگر امیدی به زنده‌بودن فرشتگان نجات نیست. ممکن است افراد دیگری هم زیر آوار باشند، اما نقش اول این داستان تلخ و باورنکردنی آتش‌نشانانی هستند که برای جان و مال همشهریانشان به آتش زدند و در آتش ماندند و هنوز هم مردم نگران آنها و خانواده‌هایشان هستند. به گزارش پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی، پلاسکو، اولین ساختمان بلند دوره تجدد دهه‌های اخیر، با بیشترین صدا و خسارت و گرفتن جان چندین نفر درون خودش، فرو‌ریخت و به خواب ابدی رفت. هنوز خبرها در حال تکمیل‌شدن است، اما دیگر امیدی به زنده‌بودن فرشتگان نجات نیست. ممکن است افراد دیگری هم زیر آوار باشند، اما نقش اول این داستان تلخ و باورنکردنی آتش‌نشانانی هستند که برای جان و مال همشهریانشان به آتش زدند و در آتش ماندند و هنوز هم مردم نگران آنها و خانواده‌هایشان هستند. حادثه یکباره و بهت‌آور، یک شهر را تکان می‌دهد؛ ساختمانی که همه می‌شناسند و با آن خاطره دارند، ساعت‌ها در حال سوختن بوده و به همین دلیل میلیون‌ها چشم و دوربین و موبایل لحظه انتحارش را که با خودش جان‌هایی را به کام مرگ می‌برد، دیده و ثبت کرده‌اند. وقتی پلاسکو ریخت، دود سیاه آتش خوابید و دود سفید مرگ، موقتا بلند شد؛ احتمال‌ها برای نجات کم بود و راه‌های دسترسی کمتر و کمتر و خیلی زود با شروع آواربرداری، آتش قبل از اطلاع از جان محبوس‌شدگان، دوبار جان گرفت و تا لحظه تنظيم اين گزارش ادامه داشت. داستان پلاسکو و مالکان و ساکنانش را بیشتر مردم می‌دانند، اما اگر هم نمی‌دانستند در همین چند روز خوانده‌اند. شرق نوشت: ساختمانی قدیمی و خسته که حتما طاقت چند ساعت سوختن و انفجارهای کوچک و بار سنگین چند‌صد‌هزار‌کیلویی پارچه‌های در حال آماده‌سازی برای لباس‌های شب عید را نداشت و این، شاید، کمترین احتمالی است که فرمانده عملیات آتش‌نشانی و مدیریت بحران باید پس از چند ساعت سوختن بی‌وقفه ساختمان بررسی می‌کرد. پلاسکو که ریخت، با خود مدیریت شهری، مدیریت بحران، اصول و قواعد اعلام شرایط بحرانی و خطر و به‌خصوص اصول انسانی و اخلاقی و فرهنگی را هم به چالشي بزرگ كشيد تا از خودمان بپرسیم از هر یک از این حوادث، چقدر درس عبرت می‌گیریم و چقدر از این درس‌ها را عملی می‌کنیم؟ «شرق» همین چند روز قبل در سالگرد حادثه خیابان جمهوری و مرگ دلخراش آن دو زن، فرصت مرور این حادثه را داشت. حادثه‌ای که به طور کامل مشخص نشد بر اثر غفلت و سهل‌انگاری یا کمبود امکانات آتش‌نشانی بود یا عجله و ترس آن دو زن یا هر دو؟ برای آن حادثه، از رئیس‌جمهور تا شهردار تهران، دستورات ویژه‌ای دادند تا شاهد تکرار چنین حوادثی نباشیم؛ اما نه‌تنها گزارش‌های تهیه‌شده گزارش‌هایی شفاف، کامل و قانع‌کننده برای افکار عمومی نبودند، بلکه اقدامی به منظور اصلاح شرایط برای حداقل همان خیابان؛ یعنی خیابان جمهوری، نکردند و این‌گونه بود که چند صد متر آن‌طرف‌تر، این‌بار برج نوستالژیک پلاسکو با ١٧ طبقه و حدود ٦٠٠ واحد صنفی فشرده‌شده به هم، به کام آتش رفت و به جای دو نفر، تا به حال جان حداقل ٢٠ آتش‌نشان را گرفته و متأسفانه باید منتظر افزایش این آمار باشیم. ‌آتش‌نشانی چه داشت؟ چه کرد؟ چه باید می‌کرد؟ قسمت سوم این سؤال، قسمت مهمی است که در این شرایط باید فعلا کنار گذاشت تا گزارش‌ها و آمارهایش بیشتر و کامل‌تر و در آرامش بررسی شود. اینکه آتش‌نشانی تهران تجربه زیادی در حریق‌های بزرگ دارد، بر کسی پوشیده نیست، اما در هر بحران و حادثه‌ای شرایطی پیش‌بینی‌نشده وجود دارد که دقیقا به دلیل عدم ملاحظه در موقعیت، خودشان را به بدترین شکل ممکن نشان می‌دهند و قطعا در این حادثه دلخراش چنین شرایطی وجود داشته است. بنابر اعلام سخنگوی سازمان آتش‌نشانی، در ساعت ٧:٥٩ آتش‌سوزی ثبت و حدود ٢٠٠ آتش‌نشان به محل اعزام می‌‌شوند. در مجموع ۱۰ ایستگاه آتش‌نشانی به همراه ۱۵ تانکر آب و سه دستگاه بالابر همراه با بیش از ۲۰۰ آتش‌نشان، عملیات اطفای حریق در ساختمان پلاسکو را آغاز کرده و علاوه بر آن، تعدادی از ایستگاه‌های آتش‌نشانی نیز در اطراف این ساختمان به حالت آماده‌باش درآمدند. ملکی با این عبارت خبر می‌دهد که «به صورت چشمی حریق از طبقات هشتم و نهم این ساختمان آغاز شده و عمدتا در ضلع غربی و شمالی ساختمان نمایان بود، تعدادی از کارگاه‌ها و فضاهای داخلی ساختمان پلاسکو کاملا شعله‌ور شده و شعله‌های آتش به طبقات فوقانی نیز سرایت کرده بود که آتش‌نشانان از چند جهت عملیات برای اطفای حریق را آغاز کرده و با اقدامات انجام‌شده خوشبختانه درحال‌حاضر شعله‌های آتش مهار شده و بیش از ۹۰ درصد حریق به طور کامل اطفا شده است». ملکی این خبر را در ساعت ٩:٤٠ به ایسنا داده و تکمیل کرده است که گروهی دیگر از آتش‌نشانان با مراجعه به طبقات عملیات نجات را آغاز کردند، با توجه به اینکه برخی از کارگاه‌های تولیدی در این ساختمان شیفت شبانه نیز داشته‌اند، آتش‌نشانان چندین نفر را از داخل کارگاه‌ها نجات داده و به محل امن انتقال دادند». او در نهایت اعلام می‌کند: «درحال‌حاضر همه چیز تحت کنترل بوده و آتش‌نشانان در حال انجام عملیات لکه‌گیری و تخلیه دود هستند». کولیوند، رئیس اورژانس هم اعلام می‌کند که در اثر این آتش‌سوزی حدود ٤٠ نفر مصدوم شده و به بیمارستان منتقل شده‌اند. در فاصله این خبر تا ساعت حدود ١١:٣٠ اتفاق‌ها طور دیگری رقم می‌خورد؛ بعد هم بنا بر آنچه در تصاویر و ویدئوهای منتشرشده مشخص است، با انفجارهایی که در طبقات هشتم به بالا رخ می‌دهد، پلاسکو یکباره در خودش فرو می‌ریزد. سخنگوی آتش‌نشانی از همان لحظات اولیه، در‌حالی‌که بغض و بهت حادثه ازدست‌دادن همکاران خود را دارد، به خبرنگاران و تلويزیون اعلام می‌کند علاوه بر همکاران خود، تعداد دیگری از کسبه ممکن است در ساختمان بوده باشند؛ چراکه بارها به آنها تذکر داده‌اند، اما به دنبال اموال و اسناد خود به ساختمان بازگشته‌اند. این اظهار نظر، یعنی اینکه راه تردد باز بوده و ممانعتی حداقل آن‌طور که باید وجود نداشته و احتمالی هم برای انفجار يا آتش گرفتن مواد اشتعال‌زا یا ریزش ساختمان وجود نداشته است. ‌پلاسکو در حد یک اخطار با نیوجرسی هم نبود!؟ پس از حادثه، همانند همه اتفاق‌هایی که در آنها به‌دنبال مقصر می‌گردیم، جمعی به دنبال مقصر گشتند. آتش‌نشانی هم اعلام کرد که ساختمان پلاسکو در موارد بسیاری تذکرها و اخطارهایي جدی برای اصلاح و تخلیه داشته، اما وقعی ننهاده‌اند! اما چه کسی یا کسانی؟ درباره تعداد اخطارها، محل ارجاع اخطارها و اقدام پس‌ از اخطارها روایت‌های مختلفی داده شد. مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران که دیروز در پیش‌خطبه نماز جمعه صحبت می‌کرد، اعلام کرد که در سه سال اخیر ١٤ اخطار بابت ناایمن‌بودن ساختمان پلاسکو داده شده بود که این محل امنیت لازم را ندارد و آخرین اخطارها که برگ رونوشت آن به فرمانداری،‌ قوه قضائیه، استانداری و سایر نهادهای ذی‌ربط ارسال شده، مربوط به مردادماه امسال بوده است. البته محسن پیرهادی، عضو هیئت‌رئیسه شورای شهر تهران، هم در توضیحی اعلام کرده بود که تعداد اخطارها هفت مورد بوده که به آنها توجهی نشده است. یکی از اعضای شورای شهر به نقل از معاون شهردار تهران در محل حادثه به «شرق» گفت: گویا نامه اخطار را برای دادستان تهران هم ارسال کرده بودند. به‌هرروی اگرچه شهرداری و آتش‌نشانی تهران دراین‌باره هشدار شفاهی و کتبی داشته‌اند، اما اقدام عملي نداشتند و دود آن در نهایت به چشم کارکنان خودشان که همشهریان ما هم بودند رفت. پس از حادثه پلاسکو، بسیاری از شهروندان در فضای شبکه‌های اجتماعی و بسیاری از مسئولان این استدلال را مطرح می‌کردند که اگر در مورد پلاسکو هم شهرداري تهران همانند سایر ساختمان‌های متخلف برخورد قهری می‌کرد، امروز این حادثه با این ابعاد روح و جان خانواده آتش‌نشانان و مردم یک شهر ١٥ میلیونی را خنج نمی‌کشید. رحمت‌الله حافظی، عضو شورای شهر تهران، با بیان اینکه فعلا موضوع دلایل و مقصران این حادثه مطرح نیست و باید برای نجات جان محبوس‌شدگان و آرامش روحی خانواده قربانیان کاری کنیم، به «شرق» گفت: قاعدتا شهرداری تهران که از عمق فاجعه نبود ایمنی در پلاسکو بیش از هر نهاد دیگری آشنایی داشته است به چند تذکر کتبی بسنده نمی‌کرد؛ اگر در شهر یک ساختمان با کاربری تجاری یا مسکونی شرایط ناایمن یا تغییر کاربری را داشته باشد، مأموران شهرداری بدون فوت وقت اقدام ضربتی و قلع‌وقمعی دارند و برخورد جدی می‌کنند و حداقل یک نیوجرسی (بلوک سیمانی بزرگ) در مقابل ورودی‌ها می‌گذارند، اما درباره این ساختمان در طول دوره‌ای متوالی اقدامی جدی صورت نگرفته و به نظر می‌رسد در جاهایی که منافع حکم نمی‌کند از این قوه قهريه استفاده نکرده‌اند. ‌ جمهوری؛ آبستن آتش آتش‌سوزی خیابان جمهوری در سال ٩٢ را تهرانی‌ها یادشان مانده و حالا آتش‌سوزی و سرنوشت تلخ پلاسکو را هم یادشان می‌ماند، اما به نظر می‌رسد قرار نیست این اتفاق‌ها تمام شوند چون همین خیابان جمهوری با فاصله‌ای اندک از نقاطی که حادثه دیده، بمب‌هایی بالقوه درون خود دارد که هرروز... حتی امروز ممکن است منفجر شوند؛ بمب‌هایی مثل ساختمان تجاری علاءالدین که کلنگی و قدیمی نیست، اما از هر ساختمان قدیمی مخروبه‌اي ناایمن‌تر است و ساختمان‌هایی نوساز و جدید همچون مرکز تجارت جهانی فردوسی که از همان ابتدا درباره ناایمن‌بودن سازه‌اش هشدار داده شد، اما در نهایت با ترفندهای مختلف کارش را پیش برد و چراغش روشن شد. معصومه آباد، رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران که خودش از شاهدان حادثه سقوط دو زن در خیابان جمهوری بود و در این سال‌ها امورات آتش‌نشانان را به‌جد پیگیری کرده است، اعلام کرده که سه‌هزار ساختمان در تهران، وضعیت مشابه پلاسکو دارند و محسن پیرهادی، عضو هيئت‌رئیسه شورای شهر تهران، گفته است که ۴۰درصد ساختمان‌های تجاری و تولیدی خیابان جمهوری وضعیت مشابه پلاسکو را دارند؛ یعنی از سوی آتش‌نشانی اخطار دریافت کرده‌اند. کمی پایین‌تر از خیابان جمهوری با یک محدوده پرخطر و پرآسیب، یعنی بازار تهران مواجه هستیم که اتفاقا آتش‌نشانان هر هفته یکی، دو عملیات گسترده در آنجا دارند. بازار تهران سال‌هاست که تنها به ‌خاطر شرایط ناامنی که در مورد تأسیسات شهری نظیر کابل‌های برق وجود دارد، باید یک رنسانس ایمنی داشته باشد، اما به دلایل و ملاحظات زیادی که اصلا نمی‌توان وارد بسیاری آنها شد، تاکنون در همین وضعیت باقی مانده است؛ محدوده‌ای تاریخی و قدیمی و فرسوده با دسترسی‌هایی محدود و معابری تنگ که به قول معروف اگر اتفاقی درونش رخ دهد، حتی دسترسی برای نجات هم ندارد و به نظر می‌‌رسد خوب است کابوس اتفاق پلاسکو را ساکنان بازار هرروز ببینند تا اندکی نگران شوند و حساسیت و واکنش و اقدام عملی داشته باشند. ‌ آتش‌نشانی وسط دعوای دولت و شهرداری از همان ابتدای حادثه ريزش ساختمان پلاسکو، بسیاری از مسئولان در مدیریت شهری عامل این خسارات را کم‌کاری دولت و در ادامه، نداشتن تجهیزات لازم برای آتش‌نشانان اعلام می‌کردند. این موضوع البته در عین طعنه به دولت، قبول عینی و صریح این واقعیت است که تجهیزات آتش‌نشانان در این حادثه نقص داشته است. مرتضی طلایی، نایب‌رئیس شورای شهر تهران، در تويیتر خود نوشت: «آتش‌نشانان فریاد زدند: پول بدهید دستگاه بخریم، فریادش را به جان خریدم، او راست می‌گفت اما درد ما را نمی‌دانست». او در ادامه هشتگ «دولت_حرف»، را گذاشته و در تويیتی دیگر نوشته بود که «عده‌ای در این شرایط به دنبال منافع خودشان هستند». البته این عبارات را سایر اعضای شورای شهر که در این دو روز در محل حادثه یا در تلويزیون صحبت می‌کردند، تکرار کرده و بخشی از تقصیر را به گردن دولت انداخته بودند. اما علی نوذرپور، معاون سابق شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های سراسر کشور که تا همین چندوقت پیش در جریان روند کمک‌های دولت به شهرداری‌های سراسر کشور بود و برکنار شد، دراین‌‌باره به «شرق» توضیح داد و گفت: واقعیت این است که از سال ٧٩ – ٨٠ که ١٦ دستگاه ماشین‌آلات کره‌ای برای آتش‌نشانی‌های کلان‌شهرها از جمله تهران خریداری کردیم، تا امروز تجهیزات سنگین دیگری از سوی دولت‌ها خریداری نشده است. در دولت‌های قبل تا دولت یازدهم حتی برای تسهیل در شرایط تأمین نیازهای آتش‌نشانی‌ها و کاهش خسارات هم کاری نشده بود. وی افزود: در سال ٩٣ و چند ماه پس از حادثه خیابان جمهوری و فوت دو زن در آن، سند آسیب‌شناسی آتش‌نشانی و ضرورت‌های ایمنی در تهران تهیه و به دولت ارسال شد. در یکی از بندهای آن تأکید کردیم که با توجه به محدودبودن تعداد ناظران و مأموران ادارات کار برای بازرسی کارگاه‌های تولیدی، ادارات کار، گزارش سازمان‌های آتش‌نشانی درباره ناایمن‌بودن واحدها را قبول و به منزله گزارش خودشان تلقی و درباره آن اقدام کنند اما آنها نپذیرفتند. در نهایت هم قرار بر این شد که گزارش آتش‌نشانی را در اولویت بررسی خود قرار دهند و به این ترتیب نزدیک به ٢٠٠ هزار کارگاه تولیدی شبیه آنچه در خیابان جمهوری حادثه ایجاد کرد، تعطیل شد. درباره این ساختمان هم قطعا اخطارهای زیادی وجود داشته که به آنها توجهی نشده و مسئولان ادارات کار و سایر مسئولان در مدیریت شهری باید در این مورد پاسخ‌گو باشند. نوذرپور افزود: در دولت‌های قبل درباره تأمین تجهیرات آتش‌نشانی کمکی نشده بود تا اینکه ما در سال‌های ٩٣ تا ٩٥ در ماده ١٢ قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران اعتباری بالغ بر ٢٠٠ میلیارد تومان را برای خرید تجهیزات آتش‌نشانی قرار دادیم اما هر بار در دولت مصوب می‌شد و در مرحله مبادله موافقت‌نامه با سازمان مدیریت بحران به دلیل نبود منابع متوقف می‌ماند. در این میان البته روایت‌های دیگری هم وجود دارد؛ چه سه سال قبل و در جریان فوت دو زن در آتش‌سوزی خیابان جمهوری و چه در این حادثه، مدیریت شهری بارها درباره کمبودهای آتش‌نشانی صحبت کرده‌ است و این کمبودها بر کسی پوشیده نیست اما باید پرسید این کمبودها از کجا ناشی می‌شود؟ خوشزاد، رئیس سازمان آتش‌نشانی، در گزارش خود به شورای شهر تهران در این حادثه گفت: در حادثه آتش‌سوزی خیابان جمهوری تزلزل روحی در میان نیروهای آتش‌نشانی، کاهش اعتماد مردم و کاهش ریسک‌پذیری نیروها در تحویل تجهیزات سنگین سازمان، از مشکلاتی بود که در این حادثه به وجود آمد. در همان جلسه احمد دنیامالی، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و ترافیک شورای شهر تهران، گفت: «‌این دو عزیز جان خود را از دست دادند که نباید این‌طور می‌شد و دوستانمان در شهرداری باید در بحث تجهیزات خود در سازمان آتش‌نشانی بازنگری داشته باشند. اگر نقص فنی نردبان و بازنشدن آن را بپذیریم، چگونه می‌توان شلنگ‌هایی که آب می‌دادند را توجیه کرد. در این حادثه آقای قناعتی در محل بودند و شلنگ‌هایی که از همه جای آنها آب نشت می‌کرد را مشاهده کردند، آیا در این مورد هم شرکت سازنده مشکل داشته است که شلنگ‌ها آب می‌دادند؟» پس از این جلسه شوراي شهر جلسات و مصوبات دیگری در این چند سال برای سازمان آتش‌نشانی و خود آتش‌نشانان داشته است اما گویا این پروسه اهمیت‌دادن به نیاز آتش‌نشانی چندان هم فعال و به‌موقع و کامل نبوده است. زيرا رحمت‌الله حافظی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران مردادماه در توضیحی در کانال تلگرامی خود گفته بود: «از ١٤٠ میلیارد بودجه ارتقای تجهیزات آتش‌نشانی، فقط ٢٥ میلیارد آن به آتش‌نشانی پرداخت شده است». این یعنی نقص که بالاخره جایی خودش را نشان می‌دهد و در حوادثی این‌گونه خشک و تر را با هم می‌سوزاند و چاره‌ای و فرصتی برای توضیح نمی‌گذارد. ‌فقدان برآورد ریزش در ساعات گذشته از حادثه بسیاری از کارشناسان HSE و آتش‌نشانانی که تجربه مشابه داشته‌اند، اقدام آتش‌نشانان در این حادثه را بررسی کرده‌اند و یکی از مهم‌ترین مسائلی که گفته می‌شود، فقدان احتمال ریزش ساختمان است. علی نوذرپور، معاون سابق سازمان شهرداری‌ها با اشاره به سازه ساختمان پلاسکو به خبرنگار «شرق» گفت: اگر از موضوع فرسودگی ساختمان بگذریم، باید به اسکلت فلزی این سازه که پوشش ضد حریق نداشته، اشاره کرد و پس از چند ساعت اشتعال مداوم احتمال پیچش و چرخش داشته است. در کنار همه این موارد، به مخازن گازوئیل در ساختمان هم باید اشاره کرد که همه اینها باید از سوی فرمانده عملیات محاسبه و ارزیابی می‌شد و در نهایت گزینه احتمال ریزش را جدی می‌کرد. نوذرپور افزود: از سوی دیگر آتش‌نشانان با آن روحیه فداکارانه علاوه بر نجات جان افراد برای تکمیل کار خود و نجات اموال مردم، در حال ادامه کار بوده‌اند و نمی‌توان گفت چرا آنها آن زمان آنجا حضور داشته‌اند چراکه نزدیک به چند صد میلیارد اموال مردم در آنجا بوده است. رحمت‌الله حافظی هم به «شرق» گفت: هنوز برای برآورد دلایل حادثه زود است اما در برخی از موارد نظیر احتمال ریزش ساختمان و محل‌های قابل اشتعال مجدد برآوردها دقیق نبوده است. اسکلت ساختمان پس از چند ساعت سوختن قطعا دچار تغییر شده است. / منبع

پادکست : حادثه پلاسکو، بیمه و نگاهی به آینده - محسن غفوری آشتیانی فایل صوتی مصاحبه دکتر محسن غفوری آشتیانی با رادیو سلامت به مدت تقریبی سی دقیقه به نقل از کانال تلگرام دپارتمان آموزش هیراد دانلود از پیوست Dr. Ashtiani.part1.rar Dr. Ashtiani.part2.rar