تصاویر گویا

[aKalantari]

.

تصاویر گویا نام تاپیک جدید و دنباله داری خواهد بود که قصد دارد از طریق تصویر و توضیحات بسیار کوتاه به خبرهای مهندسی عمران و تصویر سازی طرح و اجرا بپردازد

.
تصاویری که با الگو برداری از نقاط قوت آن ها و یا پرهیز از نقائص نشان داده شده می تواند براحتی در گوشه ذهن یک مهندس جای گرفته، تا شاید روزی دیگر و در جایی دیگر ، بتواند به عنوان یک تجربه از آن استفاده نماید

.
این تاپیک می تواند تجارب مفید شما را ، از طریق نمایش تصاویر پروژه های اجرائی تان و یا اظهار نظرهای حرفه ای و مهندسی برای تصاویر نشان داده شده ، انتقال داده و بر دانش فنی (به‏ ویژه اجرایی) اعضای انجمن بیفزاید

.

.

تصویر یک : از دردسرهای یک مهندس ناظر

.

.

.

.

این مهندسا کی می خوان یادبگیرن که سر راه لوله فاضلاب و آب بارون، بتن آلماتور دار نریزن
نمی دونی چقدر زحمت داشت تا خرابش کنم

.

.

.

.

برای احداث یک ساختمان قابل قبول علاوه بر یک مهندس ناظر خوب

به مجموعه ای (کارفرما، طراح، مجری، پیمانکار جزء، تکنیسین، کارگر و ....) حرفه ای و مسئولیت پذیر

همچنین مصالحی استاندارد و با کیفیت نیاز است

.

[aKalantari]

ریزش کارگاه مترو در ایستگاه کیانشهر تهران

.

معاون امور عمرانی فرماندار تهران از نشست محوطه کارگاهی مترو در ایستگاه در حال ساخت کیانشهر(منطقه 15) واقع در خط شش مترو پایتخت خبر داد و گفت: براساس گزارش های اولیه ریزش سقف ایستگاه در هنگام برچیدن سگمنت ها (پایه ها) عامل وقوع این حادثه بوده است.

.

غلامحسین آرام افزود: این حادثه حدود ساعت 17 و 30 دقیقه امروز چهارشنبه 17 شهریور 95 در محدوده خیابان صالحی، تقاطع خیابان عزیزخانی در محل محوطه کارگاهی ایستگاه مترو کیانشهر رخ داده است. وی با اشاره به دلیل وقوع این حادثه گفت: کارگران پیمانکار مترو با فرض اینکه سقف ایستگاه تثبیت شده در حال جمع آوری سگمنت ها بودند که بخشی از سقف ریزش می کند.

.
دراین سانحه متاسفانه چند تن از کارکنان پیمانکار کشته و عده ای نیز مصدوم شده اند

جا دارد به عنوان همکار و یک عضو از جامعه مهندسی ایران، این حادثه را خدمت خانواده قربانیان حادثه تسلیت عرض نمایم. و آرزوی سلامت هرچه سریعتر برای مصدومان حادثه را بنمایم.

.

.

.

[aKalantari]

تصویر دو : سیستم شالوده های عمیق

.

.

.

زمانی که بارهای وارده بر بستر فزون بر ظرفیت باربری خاک گردد، بکارگیری سیستم شالوده های عمیق راهکار حل مسئله خواهد بود

.
این سیستم مشتمل بر یک سرشمع بوده که بار ستون و یا ستون‏ها را به مجموعه شمع‏ ها و نهایتا به زمین انتقال می‏دهد

.

.

.

.

.

.

.

[aKalantari]

تصویر سه : قالب بندی ستون های مدور

.

ستون های با مقطع دایروی عملکرد بسیار بهتری نسبت به چهار گوش دارند و در مواردی که محدودیت معماری وجود نداشته باشد بخصوص برای کارهای صنعتی  و سیویل بیشتر مورد استفاده  قرار می گیرند

.

.

برای قالب بندی ستون های مدور می توان از قالب های فلزی یا چوبی و .. استفاده نمود
وقتی ضریب تکرار در پروژه بالا باشد ساخت قالب های فلزی مقرون به صرفه خواهد بود ، این قالب ها معمولا در مدول های 1 و 2 و 4 ساخته می شوند، بطور مثال 0.5 و 1 و 2 متر

.

.

هنگامی که ساخت قالب فلزی مقرون به صرفه نباشد و یا اینکه امکان دسترسی به این قالب ها از طریق اجاره نیز میسر نباشد، از قالب چوبی استفاده می گردد ، معمولا قالب بندی چوبی پر هزینه تر از قالب بندی فلزی می باشد.

.

.

.

.

.

[aKalantari]

تصویر چهار : کشش - فشار - برش - پیچش

.

.

.

[aKalantari]

تصویر پنج : فرو ریختن یک پل راه آهن در جنوب شیلی

.

به تاریخ پنجشنبه 28 مرداد 1395 (حدود یکماه قبل) و در ساعت چهار بعدازظهر بوقت محلی، یک پل راه آهن در جنوب شیلی و بر روی رودخانه تاولتن (Tolten) و در نزدیکی شهر پیتراکوئن (Pitrufquen)، به هنگام عبور قطار سوخت از روی آن فرو ریخت و شش واگن حامل مواد سوختی و شیمیایی به داخل رودخانه سقوط کردند. این واگن ها موادی نظیر کلریت، روغن، سدیم هیدوراکسید را حمل می کردند. این حادثه تلفات جانی نداشته است. علل ریزش پل در دست بررسی می باشد.

.
به ساکنین شهرها و آبادی های اطراف محل سانحه تا شعاع ده کیلومتری ، هشدارهای لازم در مورد عدم استفاده زمانی از آب رودخانه داده شده بود.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

کلیپ کوتاهی مرتبط با این سانحه پیوست گردیده است

.

Hidden Content

Give reaction or reply to this topic to see the hidden content.

[aKalantari]

تصویر شش : طبقه نرم

.

طبقه نرم ، طبقه ای است که سختی جانبی آن کمتر از 70% سختی جانبی طبقه روی خود و یا کمتر از 80% متوسط سختی های سه طبقه روی خود باشد.

.

به دلیل کم بودن سختی جانبی طبقه ای خصوصا همکف و یا یکی دیگر از طبقات نسبت به بقیه ساختمان، در هنگام زلزله باعث می شود که  مفاصل پلاستیکی در ستون های طبقه مذکور تشکیل شده و بقیه ساختمان را روی آن فرو ریخته و بخواباند،
ضروری است که از تشکیل و ایجاد چنین طبقه ای در سازه های جدید جلوگیری به عمل آمده و برای ساختمان های موجود نیز در صورت وجود چنین طبقه ای، با مقاومسازی این نقیصه برطرف گردد

.
دلایل ایجاد طبقه نرم الف - وجود بازشوها و یا دهانه های آزاد زیاد ب - افزایش ارتفاع یک طبقه نسبت به بقیه خصوصا در همکف ج - مقاوم نبودن سازه در برابر نیروهای جانبی

.

.

 

.

.

.

.

ساختمان 4 طبقه ای که پس از زلزله 3 طبقه شد.

.

.

.

.

.

.

[aKalantari]

تصویر هفت : بندرگاه

.

بندرگاه ناحیه ‏ای از یک بندر است که با استفاده بهینه از شکل طبیعی محل و احداث شاخه های تکمیلی موج شکن، محیط آرامی جهت ورود مطمئن کشتی‏‎ها، لنج‏ ها، قایق‏ های تفریحی و ... برای پهلوگیری، پیاده و سوار کردن مسافر ، بارگیری و تخلیه بار ایجاد می نماید.

.
هر بندرگاه دارای ظرفیت تعریف شده ‏ای برای کشتی، لنج و قایق پهلو گیرنده از نظر تناژ و آبخوره شناور می باشد

.
لنگرگاه که معمولا در حاشیه بندرگاه قرار دارد محل توقف و لنگر انداختن شناورها در داخل بندر گاه می باشد

.

.

.

یکی از بندرگاه ‏های کوچک-متوسط ماهیگیری، تجاری استان بوشهر

.

محیط آرام داخلی بندرگاه براحتی قابل تمایز از محوطه بیرونی آن با امواج دارای انرژی می‏باشد، موج شکن ‏ها این انرژی را زائل و محیط آرامی را در داخل بندرگاه ایجاد می نمایند.

.

[aKalantari]

تصویر هشت : رس های منبسط شونده

.

این خاکها با جذب آب بسرعت منبسط شده و به هنگام خشک شدن منقبض شده و ترک می خورند.

.

رس های منبسط شونده جزء خاکهایی هستند که به فونداسیون و ساختمان‏ها بویژه بناهای سبک تا متوسط بسیار آسیب رسانده و هزینه بسیار زیادی را به صاحبان این گونه بناها بابت تعمیر و بازسازی تحمیل می نماید

.
مشخصه این خاکها PI بالای 30 و LL بالای 50 می باشد، این خاکها نیروی بلند شدگی (آپلیفت) در زیر ساختمان را ایجاد می نمایند.

.

.

شناسائی رس‏های منبسط شونده در سطح زمین

.

.

نمونه ای از خسارت رس های منبسط شونده به پی و کرسی یک ساختمان

.

[aKalantari]

تصویر نه : ستون قوی - تیر ضعیف

.

به هنگام افزایش تنش ها در یک سازه و با عبور از مرحله الاستیک ، مفاصل پلاستیک می تواند حسب توزیع سختی و شکل هندسی سازه در اکثر نقاط آن، بخصوص در دو سر اعضا تشکیل گردد. محل تشکیل برخی از این مفاصل می تواند مثمر ثمر و برخی دیگر ممکن است مضر باشد.

.

.

 

برای دستیابی عملی به مفصل های سودمند، اصل ستون قوی - تیر ضعیف شکل گرفته است.
ستون قوی - تیر ضعیف، به واقع نوعی سختی گذاری اعمالی به سازه ، در مرحله طراحی است تا به هنگام زلزله مفاصل پلاستیک در دو سر تیر تشکیل شود و سازه بتواند  عملکرد مقاومتری به هنگام زلزله داشته باشد.
در این اصل و برای تشکیل مفاصل پلاستیک در تیرها لازم است مجموع لنگرهای مقاوم ستونها بزرگتر از مجموع لنگرهای مقاوم تیرها باشد.

.

.

.

در اصل ستون قوی - تیر ضعیف، ستون ها به هنگام زلزله کاملا الاستیک باقی مانده و با تدارک پایداری سازه در این هنگام، طبقات روی خود را محفوظ نگه می دارند
با تشکیل مفاصل پلاستیک در دو سر تیرها ضمن حفظ پایداری سازه، بخش زیادی از انرژی زلزله در این مفاصل مستهلک و دفع می گردد

.

.

.

.

[aKalantari]

تصویر ده : وسائل حفاظت فردی و ایمنی در کار

.

سازمان پزشکی قانونی کشور اعلام کرد 484 نفر در 4 ماه نخست سال 1395 در حوادث ناشی از کار، جان خود را از دست داده ‏اند .

.
211 تن به دلیل سقوط از بلندی، 111 تن در اثر اصابت جسم سخت، 63 تن در اثر برق گرفتگی، 24 تن سوختگی و 20 نفر در اثر کمبود اکسیژن و 55 نفر در اثر دیگر سوانح جان باخته اند.
استان تهران با 90 نفر، خراسان رضوی با 40 نفر و اصفهان با 39 تن فوتی بیشترین آمار را از نظر موقعیت جغرافیایی در سوانح داشته اند.

.
در صورت استفاده از وسائل حفاظت فردی و ایمنی در کار، شاید اکثر این افراد اکنون زنده می بودند.
متاسفانه اکثریت فکر می کنند که این حوادث فقط برای دیگران ممکن است اتفاق بیفتد نه برای آنها

 

 

.
ایمنی در کار را چه برای خود و چه برای افراد زیر دستمان در محیط های کاری جدی بگیریم، خانواده‏ ها در انتظار بازگشت صحیح و سالم عزیزانشان پس از پایان ساعت کاری به خانه می باشند.

.

[aKalantari]

تصویر 11 : روانگرایی خاک

.

Liquefaction اسم از فعل Liquefy و در لغت به معنی تبدیل به مایع شده می باشد، خاک چگونه تبدیل به مایع می شود، آیا ذرات آن ذوب می شوند؟

.
Soil Liquefaction یا روانگرایی خاک حالتی است که تحت شرایط ویژه ای، ذرات جامد خاک رفتاری شبیه مایعات پیشه می کنند و ضمن از دست دادن سختی و مقاومت خود، قادر به نگهداری و حفظ ظرفیت باربری خود نمی باشند، وقتی جسمی فاقد مقاومت برشی بوده و قادر به تحمل برش نباشد ، هر چیز که سخت‏ تر از آن باشد به داخل آن فرو رفته و در زیر آن جای می گیرد، همانند فرو رفتن جسمی در باتلاق و یا آب

.

شرایط ویژه چیست الف - وجود بارهای دینامیکی (رفت و برگشتی) ب - بالا بودن آب زیرزمینی (اشباع بودن خاک) ج - ریزدانه بودن خاک (ماسه و برخی ازلای ها) د - وجود فشار منفذی آب

.
به عبارتی ساده تر ماسه و لای آبدار تحت اثر زلزله ممکن است رفتار مخربی را ایجاد نمایند که روانگرایی نامیده می شود به هنگام روانگرایی ساختمان ها در خاک فرو رفته ، کج یا واژگون  شده ، سازه های توخالی زیر زمینی نظیر منهولها و خطوط لوله زیرزمینی به سطح زمین بالا می آیند، گسیختگی‏های خاک افزایش یافته و ....

.

.

.

.

.

راه های جلوگیری الف - ایجاد پی های گسترده برای ساختمان های سبک تا متوسط ب - ایجاد شالوده های عمیق برای ساختمان های سنگین ج - تزریق شیمیایی به داخل لایه های روانگرا د- تعویض خاک همراه با تراکم دینامیکی ه - ایجاد سیستم زهکشی در محل و پایین بردن سطح آب زیرزمینی و ....

.

[movaddat]

ممنون از تصاویر استفاده کردم ادامه بدید

[aKalantari]

با سلام و تشکر از جناب مودت برای درج و ثبت اولین اظهار نظر
برای هر شروعی باید پایانی را نیز متصور بود ، پایان این تاپیک هم مرتبط با دو مسئله می تواند باشد اول وقت نگذاشتن برای تهیه مطلب ، دوم عدم استقبال و بازدید از آن، خوشبختانه فعلا که چنین مسائلی وجود ندارد ، از آینده هم که هیچکس خبر ندارد

.

.

تصویر 12 : گسیختگی ستون‏ها

.

گسیختگی ستون‏ها در سه طریق صورت می پذیرد

 

الف - کمانشی که مختص ستون‏های لاغر بوده و بیشترین گسیختگی ستون‏ها را شامل می شود،

.
ب - فشاری که مختص ستون‏های غیر لاغر است، درصد کمتری از گسیختگی‏ ها مرتبط با این حالت می باشند، در این نوع گسیختگی  و برای ستون‏های بتنی میلگردهای طولی ستون که در محل خرابی بتن کمانش یافته ‏اند کاملا مشهود است

.
ج - برشی که ناشی از بارگذاری جانبی بوده و بیشتر در سازه‏ هایی نظیر پل‏ ها قابل مشاهده است.

.

.

 

.

 

.

.

 

.

کلیپ کوتاهی مرتبط با آزمایش گسیختگی فشاری در یک ستون بتنی دایروی یعنی مقاوم ترین ستون ممکنه در هیئت خود پیوست گردیده است.

.

Hidden Content

Give reaction or reply to this topic to see the hidden content.

.

[civil007]

عالی

 

[siamakhoseinzadeh]

درود بر شما.

تاپیک بسیار خوبی می باشد.

جا دارد از زحمات جنابعالی قدردانی گردد.

موفق باشید.

[aKalantari]

با سلام و تشکر از جناب مهندسین سیویل 007 و حسین ‏زاده برای اظهار نظرهای محبت آمیز و دلگرم کننده اشان

.

تصویر 13 : بتن خود متراکم (SCC)

.

بتنی است که به لحاظ خصوصیات فیزیکیش و بدون نیاز به لرزاندن ، قابلیت پر کنندگی قالب ها تحت اثر وزن خود را دارد و تا حدودی همانند مایعات، شکل ظرف را به خود می گیرد.

.
فلسفه وجودی : در سال‏های آغازین دهه 80 میلادی در ژاپن، دوام سازه های بتنی مورد توجه ویژه‏ ای قرار گرفت یکی از ضعف های دوام بتن مرتبط با عدم تراکم به هنگام ریختن و ناشی از ویبره نخوردن آن بود که باعث عدم پوشش میلگرد و از بین رفتن میلگرد در اثر خوردگی می شد که خود متاثر از دو امر بود استفاده از کارگران نامتخصص و یا محل‏ هایی که صعوبت اجرا داشتند نظیر سازه‏ های مرتفع که نیروی انسانی کار تراکم را با حداقل تلاش ممکنه به پیش می بردند، چاره کار در تولید بتنی دیده شد که نیازی به نیروی انسانی برای تراکم نداشت، در سال 1986 تئوری ساخت چنین بتنی توسط دکتر اوکامورا (Okamura) عرضه گردید و در سال 1988 در دانشگاه توکیو ژاپن این بتن ساخته شد،
.
نتایج، موفقیت آمیز بودن طرح را تایید می کرد این بتن  High Performance Concrete نام گرفت که بخاطر ویژگی های آن بسرعت جهانی گردید و بعدها به  Self-Consolidating Concrete یا به اختصار SCC شهرت یافت

.

.

.

.

.

ترکیبات ساخت : سیمان معمولی، سنگ دانه، آب، خاکستر بادی، میکروسیلیس، سوپرپلاستی سایزر، عامل های اصلاح ویسکوزیته (VMA)، هواساز (AEA) و ....

.
آزمایشات کنترلی : اندازه گیری اسلامپ، حلقه J، قیف V، جعبه L، جعبه U، مقاومت فشاری 7، 28 و 90 روزه و ...

.
موارد استفاده : سازه ‏های پرمیلگرد، سازه‏ های پوسته‏ ای یا نازک، کف سازی، سازه های بلند و مرتفع نظیر پل‏های مرتفع ، کارهای ترمیمی و بهسازی، بتن‏ های تزئینی و دکوراتیو و هر جایی که احتمال عدم تراکم بتن وجود دارد

.
مزایا : جاری شونده، پر کننده، جدا نشدن دانه‏ ها از مخلوط، عدم نیاز به ویبراتور، کاهش زمان اجرا، بالا بردن دوام سازه، کاهش نیروی انسانی و خطاهای ناشی از آن در کار و ...

.
معایب در ایران : هزینه بالای ساخت، مواد مضاف کمیاب و وارداتی  و جا نیافتادن روش به عنوان یک ضرورت، بجز برخی پروژه های خاص نظیر تونل توحید، بزرگراه طبقاتی صدر و چند پروژه دیگر کاربرد اجرایی چندانی نیافته است.

.

.

.

 

.

.

.

[pedram2010]

.با تشکر از زحمات شما .

لطفا ادامه بدیدنکات خیلی مفید واموزنده هستند

[aKalantari]

با سلام و تشکر از مهندس پدرام عزیز، این تاپیک با این همه بازدید کننده حتما ادامه خواهد یافت منتها برای آنکه از محتوی این مجموعه چیزی کم نشود فکر می کنم بهتر است تعداد پست‏ها را در هفته به 2 یا 3 تا محدود کنم.

.

تصویر 14 : ستون‏ های کوتاه

.

ستون‏ها اعضای قائم یک سازه بوده که بارهای وارده را بصورت محوری و فشاری تحمل کرده و نهایتا به فونداسیون انتقال می دهند ، حسب ارتفاع و ابعاد مقاطع ، ستون بر دو نوع تقسیم می شوند الف - ستون‏ های بلند ب - ستون‏ های کوتاه

.
در ستون‏ های کوتاه نسبت ارتفاع موثر ستون به بعد مقطع مربوطه ستون کمتر از پانزده و ضریب لاغری نیز کمتر از پنجاه می باشد. این ستون‏ها همانگونه که در تصویر 12 بیان شد در اثر گسیختگی فشاری و یا برشی به مکانیسم می رسند

.
محاسبات ریاضی نشان می دهد که اگر ارتفاع ستونی نصف شود، سختی جانبی آن 8 برابر می شود ، به عبارتی ساده تر با نصف شدن ارتفاع، ستون می تواند 8 برابر سابق نیروی جانبی تحمل کند، تحمل چنین نیروی جانبی زیادی، باعث تمرکز تنش در آن شده و چنانچه ستون برای چنین باری طراحی نشده باشد سریعا به گسیختگی برشی و گاها فشاری خواهد رسید.

.

.

.

.

.

ستون های کوتاه به خودی خود مشکل زا نمی باشند و چنانچه در طراحی لحاظ شده باشد بر اساس سختی خود بار وارده را نیز تحمل خواهند کرد، مشکل از آن جایی آغاز می شود که در طراحی ستونی بلند دیده شده باشد ولی پس از اجرا به علل مختلف به کوتاه تبدیل شود.

.
علل ایجاد : الف - پستی بلندی و یا شیب طبیعی زمین و ایجاد ستون‏های نابرابر در طبقه همکف ب - احداث نیم طبقه در همکف و یا طبقه‏ های دیگر ج - احداث میانقاب‏های سخت بالاخص در طبقه همکف و پارکینگ د - هر گونه عملیاتی که برهم زننده توزیع سختی جانبی در طبقات و بر خلاف نقشه های طراحی باشد

.
راه حل : الف - دیده شدن آن در طراحی و لحاظ شدن اثرات آن در محاسبات ب - ایجاد میانقاب‏ها بصورت نامتصل بنحوی که در باربری جانبی هیچگونه نقشی نداشته باشند بخصوص برای مراکز حساس نظیر بیمارستان ها ج - اتخاذ تدابیر و تمهیدات معماری برای میانقاب ها برای جلوگیری از تشکیل ستون کوتاه در سازه د - تقویت و بهسازی  چنین ستون ‏هایی در مرحله مقاومسازی ه - ....

.

.

.

.

.

[souri92]

تاپیکتون عالیه

[aKalantari]

با سلام و تشکر از مهندس سوری گرامی

.

تصویر 15 - سربانتین

.

هنگامی که به کوه می روید، اولویت انتخاب مسیر با راهی است که شیب آن متناسب باشد یعنی بتوانید از آن بالا بروید یا پائین بیایید اگر چه از نظر مسافتی طولانی تر باشد، مسیرهای مستقیم و تند جایی در کوهنوردی ندارند اگر دقت کنید می بینید در نهایت مسیری مارپیچ و زیگزاگی را طی کرده اید بر طول مسیر افزوده اید تا شیب آن را کاهش دهید.

.
این قضیه در مورد راه و ماشین نیز صادق است، در طرح هندسی راه ، سرعت طرح، مبنای طراحی است که این سرعت حسب نوع راه، محدودیت شیب و قوس را به شما دیکته می نماید برای آنکه در یک مسیر کوهستانی و منطبق بر سطح زمین حرکت نموده و محدویت شیب را نیز رعایت نمائید مجبورید پله به پله و با شیب مجاز از دامنه کوه بالا بروید، آنچه که این پله ها را به هم متصل می کند ، قوس هایی U شکل و با حداقل شعاع ممکنه است که در انگلیسی به آن Hairpin Bend یا  Hairpin Turn می گویند، چنین راهی نیز Hairpin Road نامیده می شود.

.
هرپین در انگلیسی به معنی سنجاق موی سر بوده و اصطلاح فنی Hairpin Bend بر گرفته از این لغت عامیانه ، به معنی قوسی است که بسیار تیز بوده و بصورت کامل یا 180 درجه برمی گردد و جهت مسیر را عوض می کند

.

.

.

.

سربانتین واژه رایج در زبان فارسی برگرفته شده از کلمه فرانسوی serpentin (سخپونتان) به معنی شکل مارپیچ می باشد، در فارسی واژه های گردنه ، جاده های مرگ و ... نیز بکار گرفته می شود

.
تمامی مسیرهای کوهستانی در ایران دارای سربانتین های متعددی بوده و هنگامی که در چنین مسیری حرکت می نمائیم با تمامی وجود این پیچ ها، دره ها و پرتگاه ها را احساس می کنیم، این جاده ها و پیچ و خم ها بخصوص در مناطق کوهستانی جنگلی بسیار دیدنی و تماشائی هستند و بخشی از خاطرات و نوستالوژی همه ی ما هستند، جاده کرج - چالوس و دیزین - گچسر شاخص های Hairpin Road در ایران بوده و عنوان چهارمین  جاده زیبای جهان را به خود اختصاص داده است.

 

 

.

.

.

.

.

.

[aKalantari]

با سلام و تشکر ویژه خدمت جناب آقای مهندس جعفری مدیریت محترم سایت ایران سازه
برای فراهم آوردن و امکان عرضه رایگان مطالب در انجمن

.

تصویر 16 - میانقاب

.

میانقاب که از واژه Infilled Frame برگرفته شده است ، به واقع پرکننده تمامی و یا بخشی از درون قاب با دیوارهایی از مصالحی نظیر آجر، بتن، بلوک، پانل‏های گچی و ... می باشد، به زبانی عامیانه ، تیغه چینی بین ستون ‏ها را گویند

.
یک قاب بتنهائی حسب شکل هندسی و نوع مصالح اش، دارای سختی جانبی تعریف شده و مشخصی می باشد، با ایجاد هر گونه جرم جدیدی در طبقه و سازه، توزیع سختی جانبی اولیه سازه نیز تغییر کرده و این تغییرات با افزایش سختی، مقاومت و تغییر شکل همراه خواهد بود، میانقاب ها می توانند منشاء اثرات مثبت یا منفی در سازه باشند

.
میانقاب ها متصل و یا نامتصل به قاب پیرامونی خود در نظر گرفته می شوند، در حالتی که میانقاب به تیر و ستون اطراف خود متصل باشد در انتقال بارهای جانبی سهیم بوده و آنرا میانقاب سازه‏ ای می نامند، در حالت جدا بودن، میانقاب هیچگونه نقشی در انتقال بارهای جانبی نداشته و آنرا میانقاب غیر سازه‏ای می نامند.

تغییر شکل یک دهانه از قاب با میانقابش تحت اثر بارهای جانبی، مشخص می سازد که تیر و ستون به همراه نوار فشاری ناگسسته از دیوار بصورت یک سیستم خرپایی بار جانبی را تحمل کرده و انتقال می دهند و تا زمانی که نوار اتصالی دیوار و قاب پابرجا باشد و ترک‏های قطری در دیوار ایجاد نشده و دیوار در صفحه خود باقی بماند، سیستم ترکیبی قاب و میانقاب تواما در برابر نیروهای جانبی عمل می نمایند.

اثرات مثبت میانقاب‏ ها : افزایش سختی، افزایش مقاومت، کاهش تغییر مکان
اثرات منفی میانقاب‏ ها : ایجاد طبقه نرم یا ضعیف، ایجاد ستون کوتاه، پیچش در ساختمان، کاهش شکل پذیری، افزایش نیروی طراحی جانبی

.

یک طراح ضمن اجتناب از اثرات منفی میانقاب ها در طرح خود ، باید نیم نگاهی به اثرات مثبت آن داشته و با لحاظ نمودن دیتیل های مناسب اجرایی معماری در جهت تقویت و افزایش ظرفیت باربری جانبی  طرح خود بکوشد

.
یک مهندس ناظر یا مجری نیز باید بداند هر گونه تغییرات نسنجیده‏ای به هنگام اجرا می تواند باعث ایجاد اثرات مخرب و منفی میانقاب ها در طرح گردد.

.

.

.

.

[aKalantari]

.

تصویر 17 - برج پیزا از آغاز تا سال 1990

.

.

برج پیزا سومین ساختمان از نظر قدمت در مجموعه مذهبی میدان معجزه یا پیاتزا دی میراکولی (Piazza dei Miracoli) شهر پیزا ایتالیا می باشد ، که به سال 1987 در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفته است

.

.

در این مجموعه ابتدا کلیسا ، سپس ساختمان تعمید گاه ساخته شد، در 9 آگوست 1173 یعنی حدود هشتصد و پنجاه سال قبل، عملیات ساخت برج پیزا برای کاربری نصب زنگ های کلیسا بر فراز آن، توسط معمار بونانو پیزانو  (Bonanno Pisano) آغاز گردید. در مرحله نخست بین سالهای 1173 تا 1178 سه طبقه آن ساخته شد، در این موقع بود که دریافتند ساختمان 0.2 درجه بسمت شمال غربی منحرف شده است با توقف ساخت به مدت حدود یک قرن، این کجی ابتدا به سمت شمال، سپس به سمت شرق تغییر جهت یافته و در نهایت در سمت جنوب این کجی به میزان 0.7 درجه تثبیت یافت

.
اجرای عملیات ساخت مجددا بسال 1272 آغاز گردید و طی یک دوره 6 ساله طبقات 4 تا 7 به آن اضافه گردید، تفاوت شیب ستون های طبقات این دو مرحله ساخت، بخوبی در تصاویر قابل تشخیص است

.
سرانجام در دوره 1360-1370 طبقه هشتم ساخته شد که در حقیقت زنگ خانه و یا تالار نصب زنگ های هفت گانه کلیسای جامع شهر پیزا با وزن تقریبی 3.5 تن بوده که هر کدام منطبق بر یکی از نت های هفت گانه موسیقی  به صدا در می آمده است

.

.

.

.

.

 

این ساختمان بلند در اروپای آن روز و در 8 طبقه با ارتفاع حدود 55 متر از سطح زمین ، با وزن 14000 تن و قطر فونداسیون 15.5 متری نمادی برای نمایش قدرت و عظمت پیزا در آن دوران بوده است تا اقتدار خودش را به رخ همسایانگانش بخصوص فلورانس و جنوآ بکشاند

.
با تکمیل عملیات ساخت در طول دوره حدود دویست ساله و به سال 1370 برج در حدود 2 درجه به سمت جنوب کج شده بود

.

.

پیزا شهری ساحلی و بر مصب رودخانه ای واقع شده بود که در طول هزاران سال آوردگاه رسوبات عظیم حاصل از سیلاب ها بوده است، طبیعی است که در چنین زیست گاهی ما با لای و رس و ماسه طرف باشیم ، پروفیل زمین شناسی محل، سه لایه فوقانی را چنین طبق بندی نموده است، لایه اول تا عمق حدود ده متری از لای رس دار ولای ماسه دار تشکیل شده است ، لایه دوم تا عمق چهل متری در بالا رس وسط  مجددا رس و سپس ماسه و پایین رس و لایه سوم از چهل متری به پایین  از جنس ماسه بوده است، ضمن آنکه سطح آب زیر زمینی نیز به علت ساحلی بودن در تراز بسیار بالایی قرار دارد.

.
علت کجی برج، طرح نامناسب فونداسیون و اجرا  بر لایه های ضعیف خاک به همراه نشست نامساوی طرفین فونداسیون بوده است،  سستی بستر از همان عمق های ابتدایی فونداسیون به هنگام اجرا قابل شناسایی بوده است، لایه فوقانی زمین در بخش جنوبی برج لای و رس بیشتری نسبت به قسمت شمالی آن که بیشتر از ماسه بوده است، داشته است و به نظر متخصصین این ناهمگنی در بافت زمین شناسی بستر علت نشست نامساوی فونداسیون در شمال و جنوب برج بوده است.

.
سازه برج مشتمل بر هسته مرکزی و دیوارهای باربر جداره دو استوانه بوده که استوانه داخلی بصورت توخالی تا سقف طبقه هفتم ادامه می یابد حد فاصل استوانه اول و دوم راه پله های مدور دسترسی به طبقات جای دارد در خارج استوانه بیرونی نیز سقف گذاری ، طاق بندی و ستون گذاری گردیده تا هم باربر بوده و هم تزییناتی و شکل دهنده به برج باشند ( 15 ستون در طبقه اول،30 ستون در هر طبقه دوم تا هفتم و 16 ستون در تالار زنگ خانه) ، سنگهای بکار رفته در دیوارها و راه پله از نوع سنگ های سخت آهکی همراه با ملات آهک و سنگ های بکار رفته در نمای خارجی و ستون ها نیز از نوع سنگ مرمر می باشد،

.
کج شدن برج با توجه به وضعیت بستر و افزایش نیروی واژگونی  در طول زمان و بمرور ادامه و افزایش یافت

.

در سال 1838 در جهت اصلاح وضعیت برج، خاک محیط جنوبی پیرامونی با یک لایه خاک مناسب تعویض گردید، به علت برهم خوردن معادلات تعادل نتیجه معکوس بود ، کجی 20 سانتیمتر افزایش یافت

.
در سال 1934 بدستور موسولینی نزدیک به 100 تن سیمان از طریق 362 سوراخ ایجاد شده به تراز های زیر فونداسیون تزریق شد، نتیجه افزایش 0.1 درجه ای انحراف بود

.
با افزایش میزان کجی در سال های آخر قرن بیستم و افزایش آن تا میزان حدود 5.5 درجه ، و ایجاد ترک های قائم در سنگ های دیواره ضلع جنوبی و در تراز سقف اول ، برج پیزا توسط مقامات ایتالیایی ناایمن و ناپایدار تشخیص داده شده و به سال 1989 در آن به روی توریست ها و بازدید کنندگان بسته شد،

.
در سال 1990 بدستور رئیس جمهور وقت ایتالیا کمیته بین الملللی نجات پیزا تشکیل و شروع بکار کرد تا نسبت به پایدار سازی این برج برنامه ریزی و اقدام نماید.

.

.

.

.

.

[aKalantari]

.

تصویر 18 - پایدار سازی برج پیزا

.

کمیته بین الملللی نجات پیزا با حضور افراد سرشناس و خبره ‏ای نظیر پرفسورها جامیوکوفسکی از دانشگاه تورین، برلند از دانشگاه امپریال کالج، ویجیانی از دانشگاه ناپولی و ...  شروع به کارنمود، این کمیته با یک فراخوانی بین المللی نسبت به جمع آوری ایده ها و راه حل‏ها اقدام نمود و در نهایت به موازات یکسری عملیات استوار سازی ، ساده ترین و ادراکی ترین روش ممکنه یعنی زیربرداری (Underexcavation) را مبنای کار خود قرار داد

.
قرار شد تا زیر فونداسیون در قسمت خلاف جهت کجی یعنی در بخش شمالی بتدریج خاکبرداری شده و در نهایت به حفره ایجاد شده، اجازه پر شدن مجدد  و نشست مصنوعی ساختمان (در بخش شمالی) برای قائم شدن داده شود

.
کمیته نجات برج توسکانی در سال 1990 هزینه اجرای عملیات را حدود  25 میلیون دلار برآورد و از آنجایی که هزینه‏ ها توسط مالیات دهندگان ایتالیایی تامین می گردید، می بایست طرح و روش‏های اجرایی پس از تصویب پارلمان ایتالیا ملاک عملکرد قرار گیرد، طرح و اجرا توسط کنسرسیومی مرکب از چندین شرکت معتبر صورت پذیرفت.

.

.

.

عملیات پایدار سازی بصورت خلاصه مشتمل بر موارد ذیل بود

.
الف - ثبت دقیق وضعیت هندسی و سازه ای برج قبل از شروع عملیات، انجام آزمایشات شناسائی و تحقیقاتی منطبق بر برنامه های تعیین شده، نصب ادوات ابزار دقیق برای اندازه گیری کنترلی نشست، چرخش، فشار تماس و فشار منفذی در نقاط تعیین شده در زیر فونداسیون و پوسته استوانه‏ای داخلی و درونی سازه

.
ب - احداث کمربند ایمنی به دور سازه شامل هیجده ردیف کابل پیش تنیده در محیط استوانه بیرونی سازه در محدوده زیر و بالای سقف اول و دیواره طبقه دوم که در دو امتداد شمال غربی و شمال شرقی این کابل های پیش تنیده با ظرفیت 1500KN به زمین دوخته شده تا برج از طریق این کمربندها در مرحله پایدار سازی مهار گردد

.
ج - احداث یک شالوده بتنی مسلح باربر در پیاده رو اطراف برج و ایجاد بارگذاری مصنوعی فشاری بر روی آن در ضلع شمالی برج و توسط بلوک های سربی با وزن 600  تا 900 تن در مراحل مختلف کار

.
د - جلوگیری از تغییرات حجمی رس های لایه های فوقانی با کنترل آب های زیر زمینی و زهکشی محوطه اطراف برج با روش الکترو اسموز

.
م - آماده سازی و نصب دستگاه‏ها برای مرحله پیش حفاری

.
ن - اتصال شالوده بتنی مسلح باربر پیاده رو به برج و یکپارچه ساختن این مجموعه با یکدیگر و منجمد ساختن این مجموعه پیرامونی در هنگام زیربرداری تا امکان حرکت جانبی برج به اطراف سلب گردیده و برج تنها اجازه حرکت در جهت قائم را داشته باشد

.

.

.

و - ایجاد تکیه گاه های موقت در استوانه توخالی میانی و اتصال این تکیه گاه ها به کمربند ایمنی

.
ه - تعیین زونهای شکست احتمالی در دیوار سنگی طبقات اول و دوم و تقویت و مسلح نمودن این نقاط از طریق میلگرد گذاری و تزریق

.
ی - حفاری و زیربرداری اولیه در 9 فوریه 1999 آغاز گردید، این حفاری توسط مته های حلزونی صورت گرفت، در آغاز هیچگونه ‏ای نشانه ‏مثبتی مشهود نبود، لیکن کم کم آثار چرخش بسمت شمال هویدا گشت، زیر برداری نهائی در سال 2000 انجام یافته و با تکمیل این عملیات و نشست نهائی در بخش شمالی زاویه انحراف برج از 5.5 به 4 درجه کاهش یافت. پایدارسازی در 6 ژوئن 2001 خاتمه یافت

 

بدین ترتیب یکی از بزرگترین طرح های مهندسی که برای حفظ یک میراث فرهنگ جهانی بکار گرفته شده بود در تاریخ ثبت گردیده و برج مجددا بازگشایی گردیده تا سه میلیون بازدید کننده‏ داخلی‏ اش در سال با خیالی راحت تر بتوانند دویست و نود وچهار پله اش  را یکی کرده و به بالای برج یعنی تالار زنگ ها رفته تا عکسی را به یادگار بگیرند.

.

.

 

.

[bluesky]

 

تصویر سه : قالب بندی ستون های مدور

.

ستون های با مقطع دایروی  در مواردی که محدودیت معماری وجود نداشته باشد بخصوص برای کارهای صنعتی  و سیویل بیشتر مورد استفاده  قرار می گیرند

.

 

.

برای قالب بندی ستون های مدور می توان از قالب های فلزی یا چوبی و .. استفاده نمود

وقتی ضریب تکرار در پروژه بالا باشد ساخت قالب های فلزی مقرون به صرفه خواهد بود ، این قالب ها معمولا در مدول های 1 و 2 و 4 ساخته می شوند، بطور مثال 0.5 و 1 و 2 متر

.

 

 

 

لطفا  در مورد اتصال تیرها و ستونهای مدور بیشتر توضیح دهید