مکان‌یابی مؤلفه‌های مؤثر بر کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت شیرامین و بررسی شاخص اشباع شدگی آن

[admin]

مکان‌یابی مؤلفه‌های مؤثر بر کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت شیرامین و بررسی شاخص اشباع شدگی آن

 

محمددردی محمودی؛ عطااله ندیری؛ اصغر اصغری مقدم؛ مجتبی پوراکبر؛ جمیل روزرخ

 

به دلیل قرارگیری ایران در منطقه خشک و نیمه خشک توجه به منابع آب ضروری به‌نظر می‌رسد. در این میان توجه به منابع آب زیرزمینی به‌دلیل ماهیت پنهان و نیز هزینه‌های استخراج و نیز پایش کمی و کیفی آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به‌دلیل اهمیت موضوع منابع آب در منطقه دریاچه ارومیه به بررسی کیفی آب زیرزمینی در یکی از آبخوان‌های مجاور این دریاچه پرداخته شده است. به‌علت نیاز روزانه انسان به آب جهت مصرف شرب، کشاورزی، صنعت و بهداشت اهمیت ویژه آن به وضوح قابل لمس است. منطقه شیرامین با دارا بودن آبخوانی به مساحت تقریبی 34 کیلومترمربع یکی از دشت‌های حاشیه دریاچه ارومیه است. به‌منظور بررسی آب‌های زیرزمینی منطقه شیرامین از 18 نقطه از سراسر دشت، با در نظر گرفتن بهترین توزیع، نمونه‌ها جمع‌آوری و برای 12 پارامتر آنالیز شدند. در این پژوهش از روش تحلیل چندمتغیره آماری (تحلیل مولفه‌های اصلی و نمره عاملی) با تلفیق GIS و شاخص اشباع شدگی استفاده شد. اعمال تحلیل مولفه‌های اصلی  منجر به استخراج چهار عامل شد. مولفه اول ناشی از تأثیر سازندهای کربناته، مولفه دوم ناشی از تغذیه آب باران، مولفه سوم ناشی از تأثیر سولفات و فلوراید و مولفه چهارم به‌علت بار عاملی بالا برای نیترات ناشی از فعالیت‌های بشری است. درون‌یابی نمره‌های عاملی با GIS نشانی داده که بیشترین مساحت نمره‌های عاملی مثبت مربوط به مولفه اول بوده و از  مولفه اول به ترتیب به سمت مولفه چهارم مساحت نمره‌های عاملی مثبت پوشش داده شده کاهش یافته است. به‌طور کلی عواملی همانند کاهش بارش، افزایش برداشت و فعالیت‌های شدید کشاورزی باعث افت کیفیت آب منطقه شیرامین شده است، به‌طوری که نمونه‌های بالادست و انتهای دشت به‌ترتیب دارای شاخص اشباع‌ شدگی مثبت‌تر از نظر سنگ‌های کربناته و هالیت بود.

 

Locating Parameters Affecting Groundwater Resources Quality at the Shiramin Plain and Assessment of their Saturation Indices

 

Hidden Content

Give reaction or reply to this topic to see the hidden content.

Hidden Content

Give reaction or reply to this topic to see the hidden content.

Hidden Content

Give reaction or reply to this topic to see the hidden content.